Hồi ức người lính bảo vệ Bác Hồ khi Người về thăm quê

Đó là tâm sự của ông Nguyễn Mạnh Tấn (còn có tên gọi khác là Chu Mạnh Tấn) - người được vinh dự giao nhiệm vụ bảo vệ, đảm bảo an toàn cho Bác Hồ trong dịp Người về thăm quê hương Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An) lần thứ nhất, năm 1957.

Sinh năm 1927 ở Thái Bình, bước sang cái tuổi 86, ông Tấn không còn được minh mẫn như trước nữa. Đặc biệt là sau 2 cái tang đột ngột của con gái và cháu ngoại. Nhiều chuyện đã xảy ra, ông nhớ nhớ, quên quê nhưng kỉ niệm được gặp Bác Hồ bằng xương bằng thịt, được tham gia bảo đảm an toàn tuyệt đối cho Người, cứ như một cuốn phim được lưu giữ mãi trong ký ức của ông. Hôm nay, trong ngôi nhà khang trang ở xóm 14, xã Nghi Phú (Tp Vinh), cuốn phim ấy đã được tái hiện cho chúng tôi bằng giọng kể run run xúc động.

Sinh ra trong một gia đình địa chủ, ông được cho ăn học tử tế và nổi tiếng là người thông minh, học giỏi. Lớn lên đúng lúc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám diễn ra, ông từ giã bút nghiên, tham gia hoạt động cách mạng. Cách mạng thành công, Nguyễn Mạnh Tấn lên đường nhập ngũ. Năm 1946, ông vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng.

Sau một thời gian công tác tại Trường Trần Quốc Tuấn với chức danh Hiệu ủy viên, ông được giao nhiệm vụ tuyển quân ở vùng Thanh - Nghệ - Tĩnh để phục vụ cho chiến trường Điện Biên Phủ. “Đang thực hiện nhiệm vụ tuyển quân thì cán bộ Trung ương báo tin Bác Hồ sẽ về thăm quê và giao cho tôi nhiệm vụ chuẩn bị công tác đón và bảo vệ Bác. Nhiệm vụ được giao trước khi Bác về thăm quê có mấy ngày thôi nên anh em chúng tôi vừa mừng, vừa lo. Sợ thời gian quá gấp rút, khó hoàn thành nhiệm vụ được giao nhưng vinh dự này không phải ai cũng có được. Chính vì vậy, tất cả anh em đều quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao”, ông Tấn nhớ lại.

Ngay ngày hôm đó, các kế hoạch bảo vệ Bác Hồ được triển khai, đơn vị ông Tấn có nhiệm vụ chuẩn bị đường sá và mọi công tác nhằm đảm bảo an toàn, thuận lợi cho Bác. Ông Tấn cho công binh đến rà mìn đoạn đường từ trung tâm huyện Nam Đàn đến xã Kim Liên. Tất cả các trục đường chính được lực lượng công binh rà soát cẩn thận, kỹ càng, rà đến đâu ông bố trí cho lực lượng bộ đội cải trang bảo vệ đến đó.

Công việc này được tiến hành trong vòng 4 ngày. Các công tác an ninh cũng được nhanh chóng hoàn thành. Ông Tấn còn được cấp trên trang bị một khẩu súng lục và giao nhiệm vụ phải luôn luôn có mặt bên cạnh Bác để bảo vệ tuyệt đối an toàn cho Người.

Sáng 14/6/1957, ông cùng các đồng chí trong đơn vị ra quốc lộ đón Bác. Giây phút chờ đợi bao nhiêu lâu nay đã thành hiện thực. Nhìn thấy Bác, bằng xương bằng thịt, ông chỉ muốn chạy thật nhanh đến bên Người nhưng rồi nhanh chóng trấn tĩnh lại để thực hiện nhiệm vụ của mình. Đoàn của ông Tấn theo sát bên đoàn xe ôtô của Bác. 8 giờ, xe chở Bác Hồ đỗ trong sân vận động xã.

Bác bước xuống xe, mỉm cười nhìn quanh một lượt rồi vẫy tay chào mọi người. Bác ân cần hỏi han từng người. “Gặp Bác, tôi cứ ngỡ mình đang nằm mơ. Bác Hồ ở ngoài đẹp lắm, da hồng hào, miệng luôn nở nụ cười. Bác rất giản dị, hôm đó Người mặc bộ quần áo kaki màu trắng, chân đi dép cao su. Trong lúc Bác chào mọi người, Bác quay sang chỗ tôi, vỗ vai rồi bắt tay hỏi tôi tên gì, quê ở đâu rồi nhắc nhở, động viên anh em chúng tôi phải phấn đấu làm việc thật tốt” - Ông Tấn xúc động nhớ lại.

Nghe tin Bác Hồ về thăm quê, bà con trong xã chạy ùa ra sân vận động để đón. Gặp Bác từ già, trẻ, gái, trai không giấu được niềm xúc động, nhiều cụ già gặp Bác sau hơn 50 năm xa cách đã không cầm nổi nước mắt. Sau khi chào hỏi mọi người, Bác rảo bước về ngôi nhà lá 3 gian Người đã sống từ thủơ ấu thơ.

Trước bàn thờ tổ tiên và những kỷ vật gắn liền với kỷ niệm thời thơ ấu của mình vẫn được gìn giữ nguyên vẹn, Bác trầm ngâm, khoé mắt ngấn lệ. Bác nói với bà con rằng, ngày xưa nhà Bác nghèo, bàn thờ chỉ làm bằng tre, không có chân, chỉ dùng hai miếng gỗ đóng vào hai bên cột cho chắc chắn thôi. Sau khi thăm ngôi nhà thời thơ ấu của mình, Bác đi một vòng thăm bà con xóm làng xem sự thay đổi của quê hương.

Lúc này cũng là lúc ông Nguyễn Mạnh Tấn bắt đầu lo sợ bởi những con đường chính dự kiến Bác Hồ sẽ đi qua, được lực lượng công binh kiểm tra kỹ càng thì Bác không đi. Bác chọn những con ngõ nhỏ, vòng vèo vốn đã theo dấu chân Người thuở thơ ấu. Mỗi bước chân của Người trên con đường quê quen thuộc, ông Tấn gần như nín thở, căng mắt ra để theo dõi, đề phòng những tình huống phát sinh. Mỗi đoạn đường Bác đi qua bình an, ông Tấn mới có thể thở phào nhẹ nhõm.

“Trưa hôm đó, chính quyền xã Kim Liên chuẩn bị nơi ăn chốn nghỉ cho Bác và mời Người ở lại dùng cơm nhưng Bác kiên quyết từ chối. Bác bảo rằng, Bác là người con xa quê đã hơn 50 năm, giờ được về thăm quê Bác muốn đi thăm hỏi, trò chuyện thật nhiều với bà con.

Bác còn nói rằng, người ta đi xa lâu ngày thì mừng mừng tủi tủi còn Bác thì mừng chứ không tủi, vì khi ra đi nước nhà còn nô lệ, bây giờ về nước nhà đã được độc lập, tự do. Nói rồi Bác đọc hai câu thơ: “Quê hương nghĩa nặng tình cao/ Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình”, nhiều người dân xã kim Liên có mặt ở đó không khỏi xúc động bởi tình cảm sâu nặng bác dành cho quê hương”, ông Tấn kể tiếp.

Hơn 55 năm đã trôi qua, màu thời gian đã hằn lên mái tóc và khuôn mặt của người lính già nhưng kỷ niệm về lần được bảo vệ Bác Hồ vẫn nguyên vẹn trong ký ức của ông. Đối với ông, được gặp Bác, được tham gia bảo vệ an toàn tuyệt đối cho Người là niềm vinh dự lớn nhất trong cuộc đời mình.

Hoàng Lam