Gỗ Sưa và dấu hiệu một vụ tham ô tiền tỉ

18 cây Sưa biến mất

Trở lại Hoà Bình, chúng tôi không khỏi bất ngờ trước lối vào khu tập thể chuyên gia Liên Xô cũ ở tổ 19, phường Hữu Nghị, TP Hoà Bình lúc này la liệt những hố đất còn nguyên vết cày xới. Loáng thoáng vài mầm cây Sưa mọc lên từ rễ. “Mấy sợi rễ may mắn sống sót là vì có bán cũng chẳng ai mua. Còn bao nhiêu thân, cành… họ hốt hêt đi rồi”, một người dân cho biết.

Trước đây, khu tập thể này là nơi ở của nhóm chuyên gia Liên Xô cũ đến giúp Việt Nam xây dựng thuỷ điện Hoà Bình. Các chuyên gia này đã đem cây Sưa từ nước mình về trồng trong sân khu tập thể để lấy bóng mát. Hiện toàn bộ khu tập thể được UBND tỉnh Hoà Bình giao cho Công ty TNHH một thành viên Đầu tư nhà và Phát triển đô thị Hoà Bình quản lý. Theo người dân thì chính đơn vị này đã đứng ra chặt hạ 18 cây Sưa quý hiếm có tuổi thọ trên 20 năm này.

Theo một chuyên gia buôn bán đồ gỗ, địa điểm còn trồng cây Sưa ở Việt Nam hiện chỉ đếm trên đầu ngón tay. Sưa là loại gỗ hương liệu, giá ở thị trường Việt Nam hiện khoảng 200-300 nghìn đồng/kg. Sang Trung Quốc giá sẽ tăng lên trên dưới 1 triệu đồng/kg. Cây càng “thọ” thì giá trị kinh tế càng cao.

Giới buôn gỗ vẫn rỉ tai nhau việc có thể dùng lõi gỗ Sưa nghiền thành bột, pha trộn với thuốc phiện theo một tỉ lệ nhất định sẽ cho ra một sản phẩm không khác gì thuốc phiện thứ thiệt vì mùi của nó rất thơm. Dân đúc tượng phật bằng đá thì vẫn dùng thứ nước được chế từ lõi cây Sưa đổ lên tượng, tạo cho tượng một mùi thơm phảng phất.

Xót xa một loài gỗ quý

Hồi cuối tháng 12/2006, công an huyện Đông Anh (Hà Nội) kiểm tra 2 chiếc xe tải biển số 28H-1098 và 28H-3865 đang chở thân, gốc, cành một loại gỗ khá lạ. Sau khi kiểm tra, lực lượng công an phát hiện đây là loại gỗ đặc biệt quý hiếm thuộc nhóm thực vật rừng nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại, với khối lượng lên tới hơn 1 tấn, trị giá hàng tỷ đồng. Số gỗ Sưa này chính là những gì còn lại của 18 cây Sưa nói trên.

Bên khoảng đất trơ trọi gốc Sưa, anh Phạm Hồng Sáu ở tổ 19, phường Hữu Nghị (TP Hoà Bình) cho biết: “Chúng tôi quen gọi chúng là cây thối vì khi quả trên cây chín, có mùi hơi thối. Mãi gần đây khi có cán bộ công an đi xe biển 80B lên đo đạc, vẽ sơ đồ điều tra, chúng tôi mới biết nó có giá trị lớn về kinh tế. Khi phía công ty này (Công ty TNHH Đầu tư nhà và Phát triển đô thị Hoà Bình - PV) thuê người chặt phá, họ đào cả rễ và cành, được tí nào họ cho hết vào kho khoá trái cửa, thuê người canh giữ ngày đêm. Khi diễn ra cảnh chặt phá trên, chúng tôi đã gọi điện cho các cơ quan chức năng ở Hoà Bình đến can thiệp nhưng không có đơn vị nào đến cả”.

Được biết, hiện cơ quan công an đang vào cuộc làm rõ việc có hay không ông Đinh Công Sơn, quyền Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển đô thị Hoà Bình bán số cây Sưa trên cho một chủ buôn gỗ ở Bắc Ninh với giá “bèo” là hơn 50 triệu đồng. Ngoài ra, cũng có tố cáo ông Sơn “bỏ túi” 11 thân gỗ ngoài hợp đồng, bán tư lợi. 

Thái Sơn - Phúc Hưng