Đề xuất biện pháp hạn chế việc tùy tiện “đẻ” ra các khoản thu

Tại hội thảo, PGS.TS Lê Xuân Trường (Học viện Tài chính) phân tích rõ các điểm mới trong dự thảo Luật phí và lệ phí so với Pháp lệnh phí và lệ phí. Trong đó, dự luật quy định cụ thể, phí được hiểu là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập hoặc tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ trong danh mục phí, lệ phí kèm theo.

Từ những điểm mới đó PGS. TS Trường cho rằng, Nhà nước đã mở rộng xã hội hóa cung cấp dịch vụ cho xã hội. Nhà nước chỉ cung cấp dịch vụ mà thị trường không làm hoặc làm không hiệu quả. Điều đó góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo công bằng hơn trong cung cấp dịch vụ công.

“Đó là tín hiệu tích cực, Nhà nước không ôm đồm nữa. Cái nào xã hội làm tốt thì giao cho xã hội. Xã hội hóa sẽ là dịch vụ, người ta phải làm tốt dân mới trả tiền, qua đó giúp nâng cao chất lượng dịch vụ”, PGS. TS Lê Xuân Trường nói.

Dù dự luật đã đề nghị bỏ 19 loại phí có tính chất giá dịch vụ ra khỏi danh mục phí, lệ phí, thế nhưng tại hội thảo các đại biểu vẫn băn khoăn với 51 khoản khác trong đó có những khoản cần nghiên cứu thêm. Đại biểu cho rằng, các khoản chưa phù hợp hoặc trùng lắp sẽ gây khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

PGS.TS Lê Xuân Trường đề xuất, nên bỏ danh mục lệ phí, khoản phí lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản gắn liền với đất vì đã có lệ phí trước bạ cùng tính chất thu này. Lệ phí phân bổ kho số viễn thông, tài nguyên internet cũng được đề xuất bỏ vì đã quy định thu các khoản: Phí cấp tên miền địa chỉ sử dụng internet, phí sử dụng kho số viễn thông và phí quyền hoạt động viễn thông.

Mặt khác ông Trường đề xuất bổ sung lệ phí quản lý kinh doanh thay thế cho thuế môn bài để đảm bảo phản ánh đúng bản chất khoản thu, để doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể hiểu và thực hiện chính sách tốt hơn.

Cho ý kiến đóng góp xây dựng dự luật, PGS.TS Vũ Sỹ Cường hy vọng dự thảo quy định nguyên tắc tổ chức thu phí được để lại một phần theo quy định pháp luật để trang trải chi phí và khấu trừ vào phần khoản chi của đơn vị sự nghiệp.

Theo ông Cường, nguyên tắc tổ chức như vậy là hợp lý, rõ ràng, tuy nhiên vấn đề hạch toán thu ngân sách là hạch toán theo số nào thì chưa được làm rõ. Vì vậy, cần bổ sung quy định để làm rõ trách nhiệm báo cáo chính xác số thu phí để tính theo số phí được thu về bao gồm cả phần chi phí để lại để tổ chức thu cho tổ chức thu phí. Phần để lại này phải được hạch toán là chi ngân sách nhà nước để phản ánh đầy đủ, chính xác thu, chi ngân sách nhà nước trong lĩnh vực phí, lệ phí.

PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho biết, tới đây sẽ liệt kê chi tiết danh mục các khoản thu vào luật chứ không liệt kê danh mục phí lệ phí như trước đây. Theo đó, sẽ thống kê, rà soát các khoản thu. Chẳng hạn trong ngành Nông nghiệp đã rà soát bỏ được mấy chục khoản thu. Đây là các khoản do các đơn vị sự nghiệp, địa phương ban hành. Nếu áp dụng luật theo hướng này sẽ hạn chế “đẻ” ra các khoản thu mới.

Quang Phong