Đất nông nghiệp trong khu quy hoạch được cấp phép xây dựng tạm

Cho xây dựng tạm nhưng phải là trên đất ở

Tháng 1/2013, anh Phan Văn Thành, ngụ tại 21/8 ấp Trung Đông, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn (TPHCM) phản ánh: “Tôi nghe thành phố cho phép xây dựng tạm trong khu vực đất đã có quy hoạch nhưng chưa thực hiện quy hoạch. Đất nhà tôi đã có nhà, quy hoạch làm công viên hàng chục năm nay rồi mà chưa thấy nhúc nhích. Năm rồi tôi đi xin xây dựng tạm để mở rộng thêm diện tích ở mà cả xã lẫn huyện chỉ nhau, chẳng ai cho”.

Vì nhu cầu nhà ở quá bức xúc, gia đình anh Thành liều xây dựng căn nhà tôn vách lá để ở thì lực lượng chức năng kéo xuống cưỡng chế. Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Xuân Nam, Phó Chủ tịch UBND xã Thới Tam Thôn cho biết: “Trường hợp này Thanh tra xây dựng xã cưỡng chế tháo dỡ là đúng vì nhà xây không phép, đã lập biên bản nhiều lần”.

Thời điểm đó, khi được hỏi vì sao không cấp phép cho anh Thành xây dựng tạm, ông Nam lý giải: “Đất của nhà anh Thành là đất thổ màu (TM), muốn xây nhà ở phải chuyển mục đích sử dụng thành đất ở. Mà đất này nằm trong khu quy hoạch lại không được chuyển mục đích sử dụng”.

Ông Nam cũng cho biết, tuy thành phố cho phép xây dựng tạm trong khu quy hoạch khi chưa tiến hành thực hiện quy hoạch. Nhưng đất muốn xây, sửa chữa nhà ở thì phải là đất ở. Nếu không phải là đất ở thì phải chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở. Nhưng do đất nằm trong khu quy hoạch không cho chuyển mục đích sử dụng đất nên rất nhiều hồ sơ xin cấp phép xây dựng tạm trong khu quy hoạch treo vướng mắc ở chỗ này.

Vì lý do trên nên dù TP đã áp dụng quy định cho phép xây dựng tạm trong khu vực có quy hoạch nhưng quy định này chưa đi vào cuộc sống. Khi áp dụng, chính quyền địa phương các quận – huyện cũng phản ánh nhiều về tình trạng này.

Gỡ rối nhiều nút thắt

Sau 6 tháng thực hiện quy định cấp phép xây dựng tạm trong khu quy hoạch treo, TPHCM đã nhận được nhiều góp ý từ ban ngành các cấp về các vướng mắc như trên. Do đó, UBND TP đã ban hành quyết định số 21/2013/QĐ-UBND quy định chi tiết một số nội dung về cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn thành phố để gỡ vướng, thực hiện từ ngày 1/7.

Theo quyết định này, trường hợp nhà ở riêng lẻ trên đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư đã xây dựng và sử dụng ổn định nhà ở trước ngày 1/7/2006 (kể cả các trường hợp tự khai thác, lấn chiếm đất nhà nước mà Nhà nước không quản lý, sử dụng), không có tranh chấp, khiếu nại; không phù hợp quy hoạch... đều được giải quyết cho phép xây dựng tạm.

Trong trường hợp nhà ở đã tồn tại trước khi có quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 (hay quy hoạch phân khu) được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và công bố, dù không phù hợp quy hoạch là đất ở thì cũng được xét cấp giấy phép xây dựng tạm tối đa đến 3 tầng (không kể tầng lửng tại tầng 1 và mái che cầu thang tại sân thượng). Còn trường hợp nhà ở được xây dựng sau ngày quy hoạch được phê duyệt và công bố thì chỉ được phép sửa chữa, cải tạo nhưng không làm thay đổi quy mô căn nhà hiện hữu.

Với quy định mới này, nhà anh Thành trong trường hợp nêu trên hoàn toàn có thể xin cấp phép xây dựng tạm để mở rộng quy mô nhà ở hiện tại, đáp ứng nhu cầu ở của gia đình. Quyết định trên của TP cũng giúp gỡ vướng cho nhiều gia đình rơi vào trường hợp như anh Thành.

Ngoài ra, quyết định này cũng quy định rõ việc xác định cụ thể thời gian sử dụng công trình, nhà ở riêng lẻ khi cấp giấy phép xây dựng tạm. Nếu trong vòng 5 năm, kể từ ngày công bố công khai quy hoạch chi tiết 1/2000 (quy hoạch phân khu), Nhà nước thu hồi đất để thực hiện quy hoạch thì các kiến trúc xây dựng mới theo giấy phép xây dựng tạm không được bồi thường, hỗ trợ. Nhưng nếu sau 5 năm Nhà nước mới thực hiện quy hoạch thì phải bồi thường, hỗ trợ theo quy định hiện hành.

Tùng Nguyên