"Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt cao đến mấy, dân vẫn phải dùng điều hòa"

Quy định bổ sung xăng và điều hòa nhiệt độ vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm khi thảo luận về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 7.

Báo cáo giải trình, tiếp thu về nội dung này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính lý giải việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống "đang được áp dụng ổn định", nhằm hạn chế tiêu dùng, tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường.

Nhưng tiếp thu ý kiến, cơ quan soạn thảo đang cân nhắc phương án giới hạn lại phạm vi các mặt hàng điều hòa nhiệt độ bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt.

Với mặt hàng xăng, cơ quan thẩm tra cho biết xăng thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt tại Việt Nam từ năm 1995. Để khuyến khích sử dụng xăng sinh học, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt đã quy định mức thuế suất ưu đãi đối với mặt hàng xăng E5 là 8%, E10 là 7% (thấp hơn so với mức thuế suất 10% áp dụng đối với mặt hàng xăng khoáng).

Theo Ủy ban Kinh tế và Tài chính, quy định này phù hợp với mục tiêu của thuế tiêu thụ đặc biệt là điều tiết tiêu dùng đối với hàng hóa cần sử dụng tiết kiệm và phù hợp với thông lệ quốc tế. Do vậy, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) như hiện nay là phù hợp, góp phần giảm phát thải và định hướng tiêu dùng tiết kiệm.

Góp ý thêm, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Hà Nội) nhấn mạnh mục tiêu chính của đánh thuế này nhằm thay đổi hành vi tiêu dùng, hạn chế tiêu dùng các sản phẩm có hại cho sức khỏe, ảnh hưởng không tốt tới cộng đồng. "Thu ngân sách là có nhưng không phải là mục tiêu chính của thuế tiêu thụ đặc biệt", vị đại biểu nêu quan điểm.

Với mặt hàng điều hòa nhiệt độ mà ban soạn thảo đưa vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ông Cường nhấn mạnh đây là sản phẩm tiêu dùng phổ biến và không gì có thể thay thế.

"Đánh thuế cao bao nhiêu, người dân vẫn phải dùng điều hòa. Vì vậy, tôi đề nghị bỏ điều hòa nhiệt độ ra khỏi đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt", ông Cường góp ý.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cũng lưu ý cần việc đánh thuế với sản phẩm cần thực hiện theo lộ trình và phải làm sao cho đúng bản chất. Với những mặt hàng thiết yếu, như xăng và điều hòa, theo đại biểu, không thể hạn chế sử dụng.

"Xăng vừa chịu thuế bảo vệ môi trường, vừa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, vậy có đúng bản chất không?", ông Giang đặt vấn đề và góp ý có thể tăng thuế bảo vệ môi trường nếu thấy cần thiết, thay vì áp thuế tiêu thụ đặc biệt.

Tương tự, với mặt hàng điều hòa, ông Giang cho rằng cũng không nên đánh thuế vì đây là mặt hàng thiết yếu. Sản phẩm này cũng đang được áp dụng công nghệ, tiết kiệm điện. "Với mặt hàng xăng và điều hòa 90.000 BTU trở xuống không nên đánh thuế tiêu thụ đặc biệt", ông Giang nêu quan điểm.

Giải trình làm rõ thêm ý kiến này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn giải thích điều hòa nhiệt độ được xem là hàng xa xỉ nên đánh thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm điều tiết, điều chỉnh hành vi tiêu dùng.

Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến, ông Tuấn cho biết Ban soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát các mặt hàng điều hòa nhiệt độ thông dụng, được nhiều gia đình tiêu dùng, đặc biệt với điều hòa nhiệt độ từ 18.000 BTU trở xuống.

Về mặt hàng xăng, Thứ trưởng Bộ Tài chính tiếp tục khẳng định nhiều quốc gia vẫn thu thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt. Tại Việt Nam cũng đã áp dụng thu thuế 30 năm nay nên nếu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này, sẽ không khuyến khích được chuyển sang dùng xăng sinh học.