Cục Bảo vệ môi trường lên tiếng vụ 5.000 tấn rác "nằm ì" ở khu đô thị

Liên quan đến vụ 5.000 tấn phế liệu, chủ yếu là nilon "nằm ì" nhiều tháng nay trong Khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình, thuộc phường Hải Tân, TP Hải Dương (tỉnh Hải Dương) gây mất mỹ quan và tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, ông Nguyễn Kim Tuyển - Cục trưởng Cục Bảo vệ môi trường miền Bắc, Tổng cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường - cho biết, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương đã có báo cáo gửi Tổng cục Môi trường về toàn bộ sự việc này. 

"Đây là việc thuộc thẩm quyền xử lý của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương. Nếu Sở này không xử lý được, Cục Bảo vệ môi trường miền Bắc mới vào cuộc chỉ đạo, xử lý", ông Tuyển nói.

Chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương, xử lý rác thải tại bãi rác Soi Nam là một hạng mục trong Dự án Khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình (EcoRivers) do Công ty Cổ phần Đầu tư Ecopark Hải Dương (Ecopark Hải Dương) là chủ dự án, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương là đơn vị được Ecopark Hải Dương lựa chọn làm nhà thầu thực hiện hàng mục này.

Khối lượng tính ban đầu, lượng rác cần xử lý tại bãi rác Soi Nam là hơn 294.000 tấn và việc xử lý sẽ được thực hiện trong khoảng thời gian 36 tháng (từ tháng 6/2018 đến 6/2021). Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Hải Dương, Sở Xây dựng Hải Dương đã tiến hành thăm dò, xác định khối lượng rác thực tế phải xử lý là hơn 500.000 tấn.

Theo phương án công nghệ và biện pháp thi công hạng mục xử lý bãi rác Soi Nam của Công ty Cổ phần Đầu tư Ecopark Hải Dương gửi Sở Khoa học và Công nghệ để thẩm định và phương án đã được phê duyệt trong báo cáo đánh giá tác động môi trường, thì rác thải sau khi được sàng lọc, phân loại, tùy theo tính chất mà có biện pháp xử lý cho phù hợp, trong đó nilon sau phân loại sẽ được làm sạch, ép kiện đem đi tái chế.

Do lượng rác thực tế cần xử lý nhiều hơn so với lượng rác tính ban đầu, để chủ động trong công tác xử lý, đảm bảo tiến độ đầu tư, từ tháng 7/2019 Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đã lắp đặt thêm các máy sàng và dây chuyền tạo hạt 2 nhựa để tái chế nilon. Tuy nhiên, đến đầu năm 2020 (khi Khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình có dân cư sinh sống; sau khoảng 6 tháng thực hiện tái chế nilon), Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đã dừng hoạt động tái chế nilon tại khu vực dự án do lo ngại hoạt động tái chế làm ảnh hưởng đến khu dân cư. Việc dừng hoạt động tái chế nilon và ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 là nguyên nhân chính gây ra tình trạng tập kết nilon sau khi giặt, rửa tại khu vực dự án.

"Đến nay, công tác xử lý toàn bộ lượng rác tại bãi rác Soi Nam đã cơ bản hoàn thành, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đang tiến hành dọn dẹp, tháo dỡ thiết bị, máy móc còn lại. Tuy nhiên, trong khu vực dự án còn khoảng 5.000 tấn nilon (đã qua giặt, rửa, đóng kiện) chờ chuyển đi xử lý. Các kiện nilon sau khi giặt, rửa về cơ bản không phát sinh mùi ảnh hưởng đến môi trường nhưng lại gây mất mỹ quan đô thị, về lâu dài nếu không được che phủ, bảo quản tốt sẽ dễ gây phát tán ra môi trường xung quanh, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường" - báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương viết.

Cũng theo báo cáo này, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đã đề xuất 2 phương án nhằm xử lý lượng nilon hiện đang tập kết tại khu vực dự án, cụ thể:

Phương án 1: Xem xét, tạo điều kiện cho công ty thuê lại 10.000 m2 đất trong khu quy hoạch xử lý chất thải tại xã Việt Hồng, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương để tập kết tạm khối lượng nilon trong giai đoạn trước mắt và hỗ trợ các điều kiện cần thiết để công  ty xây dựng xưởng tạm để sản xuất hạt nhựa. Thời gian thuê đất để thực hiện xử lý toàn bộ lượng nilon là 20 tháng.

Phương án 2: Cho phép công ty thực hiện xử lý lượng rác đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng, Khu công nghiệp Cộng Hòa, phường Cộng Hòa, TP Chí Linh (Hải Dương). Khi đó, công ty sẽ di chuyển toàn bộ lượng nilon hiện đang tập kết tại Khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình (EcoRivers) để xử lý cùng với lượng rác chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng. Thời gian hoàn thành việc xử lý lượng nilon và lượng rác đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng là 20-24 tháng; kinh phí xử lý bãi rác Đồng Vọng, công ty đề nghị được hỗ trợ 30% so với đơn giá xử lý trên mỗi tấn rác được phê duyệt.

Ngoài ra, liên quan đến đề xuất xử lý lượng chất thải đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đã có văn bản về 3 việc đề xuất xử lý chất thải rắn sinh hoạt đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng và nghiên cứu, đề xuất lập dự án đầu tư Nhà máy xử lý chất thải, công suất từ 150- 200 tấn/ngày đêm tại khu Đồng Vọng - Cộng Hòa, TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương  gửi lãnh đạo Thành ủy, UBND TP Chí Linh xem xét, chấp thuận.

Đối với phương án 1, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương cho rằng không có cơ sở pháp lý để tham mưu cho UBND tỉnh đồng ý với đề nghị của Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương.

Với phương án 2, những năm gần đây bãi rác Đồng Vọng đã ảnh hưởng không tốt đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp đầu tư vào Khu công nghiệp Cộng Hòa và đời sống của người dân khu vực lân cận, đã phát sinh nhiều đơn thư, phản ánh của nhân dân cũng như các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp (gần đây nhất, ngày 25/2/2022 Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục nhận được phản ánh của nhân dân về hoạt động của bãi rác Đồng Vọng gây ô nhiễm môi trường và đề nghị đóng cửa bãi rác).

Như vậy, nếu chấp thuận phương án 2, quá trình thực hiện Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương không đáp ứng tốt các tiêu chí về môi trường sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến Khu công nghiệp và các hộ dân trong khu vực. Do vậy, để có cơ sở xem xét giải quyết, Công ty TNHH Huy Hoàng cần làm rõ phương án đầu tư, công nghệ xử lý báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND TP Chí Linh thẩm định, đánh giá, tham mưu UBND tỉnh xem xét quyết định.

"Công ty Cổ phần Đầu tư Ecopark Hải Dương không thực hiện đúng tiến độ cam kết trong việc xử lý lượng rác thải đã chôn lấp tại bãi rác Soi Nam. Việc tập kết nilon sau giặt, rửa tại khu vực dự án là không đúng với phương án xử lý đã cam kết (nilon sau giặt, rửa được đem đi tái chế), gây mất mỹ quan đô thị, về lâu dài sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường. Căn cứ kết quả làm việc, hồ sơ, tài liệu thu thập, Sở Tài nguyên và Môi trường giao Thanh tra Sở tiếp tục rà soát, làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan, xử lý các vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật", báo cáo nêu.

Phải giải quyết, xử lý triệt để

Liên quan đến sự việc trên, mới đây, Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương đã có thông báo kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hải Dương Lưu Văn Bản tại cuộc họp về các vấn đề liên quan đến xử lý rác thải tại bãi rác Soi Nam nói trên.

Theo đó, ông Bản yêu cầu Ecopark Hải Dương khẩn trương vận chuyển toàn bộ khối lượng nilon đã qua giặt, rửa ra khỏi khu vực dự án đến nơi tập kết theo quy định, thời gian hoàn thành chậm nhất trước ngày 15/5/2022. Quá trình vận chuyển, tập kết chủ đầu tư phải đảm bảo các yêu cầu về bảo vệ môi trường, có biện pháp che phủ, hạn chế tối đa các tạp chất rửa trôi, thẩm thấu ra môi trường xung quanh.

Về việc này, UBND tỉnh Hải Dương giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND TP Hải Dương theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc vận chuyển toàn bộ khối lượng nilon ra khỏi dự án đến nơi tập kết, xử lý theo quy định. Sau thời hạn trên, nếu nhà đầu tư không thực hiện, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ phải tham mưu cho UBND tỉnh xử lý vi phạm theo quy định.