Cụ ông 82 tuổi đón anh trai liệt sỹ về qua hình hài kỷ vật

Đón anh trai về qua hình hài kỷ vật

Đó là cảm xúc của cụ Nguyễn Đăng Tán (82 tuổi, trú tại thôn Lam Thủy, xã Hải Hưng, huyện Hải Lăng, Quảng Trị) sau khi nhận lại những kỷ vật quý giá của anh trai - liệt sỹ Nguyễn Đăng Ngai - người đã hy sinh tại chiến trường Điện Biên vào năm 1953.

Liệt sỹ Nguyễn Đăng Ngai là chiến sĩ Vệ quốc đoàn, nhập ngũ khi vừa tròn 21 tuổi, từng tham gia nhiều trận đánh ở Quảng Trị trước khi ra Bắc tiếp tục chiến đấu. Khi liệt sỹ Ngai rời quê hương ra trận, cụ Tán lúc đó còn là một đứa trẻ, tất cả ký ức về anh trai đều không trọn vẹn, chỉ được biết qua lời kể của mẹ và người thân.

Sau khi liệt sỹ Ngai hy sinh, gia đình đã lặn lội khắp nơi tìm kiếm, với hy vọng đưa anh trở về, dù chỉ là nắm tro cốt. Thế nhưng, suốt mấy chục năm nỗ lực đều không có kết quả và hy vọng dần phai nhạt theo năm tháng.

Tưởng chừng mọi thứ đã lùi vào quá khứ thì khoảng 15 năm trước, trong một lần đến viếng nghĩa trang liệt sỹ tại Điện Biên, cụ Tán và gia đình tình cờ thấy tên một liệt sỹ rất giống với anh mình, chỉ khác phần tên đệm.

Sau khi cơ quan chức năng xác minh và xác nhận đó chính là liệt sỹ Nguyễn Đăng Ngai, gia đình cụ Tán vỡ òa trong nước mắt - những giọt nước mắt của niềm vui, của sự nhẹ lòng sau bao tháng năm đằng đẵng.

"Anh tôi nằm chung mộ với nhiều liệt sỹ khác nên không thể đưa hài cốt về. Từ ngày biết anh nằm lại ở Điện Biên, năm nào gia đình tôi cũng đến viếng mộ, thắp hương cho anh và đồng đội", cụ Tán chia sẻ.

Ngày 24/3, gia đình cụ Tán xúc động khi được nhận lại các kỷ vật của liệt sỹ Nguyễn Đăng Ngai do Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam bàn giao. Trong đó có Giấy khen và một số bức ảnh đen trắng chụp cách đây hơn 70 năm. Lật xem từng bức ảnh đã úa màu thời gian, tay ông Tán run run, đôi mắt ngấn lệ.

"Gia đình tôi không có một tấm ảnh hay kỷ vật nào của anh. Lúc anh đi, tôi còn quá nhỏ, chẳng nhớ nổi gương mặt anh. Giờ có ảnh chụp chung với đồng đội, nhưng tôi cũng không nhận ra đâu là anh. Tôi đã hỏi những người cao tuổi trong làng, nhưng không ai dám chắc cả", cụ Tán chia sẻ.

Dù chưa thể nhận diện liệt sỹ Ngai trong những bức ảnh cũ, nhưng với cụ Tán, việc nhận lại những kỷ vật như được đón anh trai trở về.

Ký ức trở về từ chiến trường

Không chỉ gia đình cụ Tán, niềm xúc động thiêng liêng ấy còn đến với bà Nguyễn Thị Tân (69 tuổi, trú tại xã Hải Dương, huyện Hải Lăng) khi nhận lại Huân chương Chiến sĩ hạng Ba - kỷ vật quý giá của người chú liệt sỹ Nguyễn Đạt, hy sinh năm 1952.

Đối với gia đình bà Tân, sau bao năm tháng tưởng chừng ký ức đã phai mờ, một phần thiêng liêng ấy lại hiện lên rõ nét, xúc động và sâu lắng. Tuy nhiên, xen lẫn niềm vui là nỗi tiếc nuối khi bà Tân và gia đình vẫn chưa có được tấm ảnh nào của liệt sỹ Nguyễn Đạt.

"Chú tôi hy sinh, không để lại bất cứ bức ảnh nào. Bao năm qua, trên bàn thờ chỉ có tấm bằng Tổ quốc ghi công thay cho di ảnh, như một nỗi đau âm thầm mà gia đình tôi luôn mang theo", bà Tân nói.

Kỷ vật của liệt sỹ Đạt đang được con trai bà Tân mang đi ép nhựa, đóng khung cẩn thận để treo trang trọng trong nhà như một cách gìn giữ, tri ân và nhắc nhở các thế hệ sau không quên người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Một trường hợp khác là ông Võ Tất Rớt (63 tuổi, trú tại xã Triệu Đại, huyện Triệu Phong, Quảng Trị) cũng vừa xúc động nhận lại kỷ vật của bác ruột - liệt sỹ Võ Giả, chiến sĩ Vệ quốc đoàn, hy sinh năm 1950.

Liệt sỹ Võ Giả từng chiến đấu tại nhiều mặt trận ở Quảng Trị, Thanh Hóa, Nghệ An; học qua nhiều trường quân đội, là người lính trí tuệ, kiên cường.

Cẩn thận lật giở từng trang lý lịch, tiểu sử viết bằng nét chữ rắn rỏi của người bác liệt sỹ, ông Rớt không giấu nổi niềm xúc động và kính phục. Đặc biệt, trong những kỷ vật nhận được, có một tấm ảnh đen trắng nhỏ. Đây là lần đầu tiên ông Rớt có được hình ảnh của người bác mà gia đình thờ phụng suốt hàng chục năm qua.

"Tấm ảnh đen trắng ấy với gia đình tôi vô cùng quý giá. Trước đây, chúng tôi không có ảnh thờ của bác. Sắp tới tôi sẽ thuê người phục chế lại di ảnh để đặt trang trọng trên bàn thờ", ông Rớt chia sẻ.

Chiến tranh đã lùi xa vào quá khứ, nhưng trong tâm khảm của những gia đình liệt sỹ, nỗi đau và nỗi nhớ vẫn luôn hiện hữu. Trong hành trình dài dằng dặc ấy, những kỷ vật trở về như một phép màu, âm thầm, lặng lẽ, nhưng chất chứa biết bao giá trị tinh thần không gì có thể thay thế.

Mỗi tấm ảnh, mỗi dòng chữ, mỗi tờ giấy úa màu thời gian... không chỉ là di vật, mà là ký ức sống động của một con người từng hiện hữu, từng yêu thương, từng chiến đấu và hy sinh. Những kỷ vật nhỏ bé ấy mang trong mình sức nặng của lịch sử, gói trọn tình thân, niềm tự hào, và cả nỗi tiếc thương khôn nguôi.