“Con đường dài nhất Việt Nam là từ lời nói đến... việc làm”

Ngày 1/4, Quốc hội thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 và Kết quả thực hiện 5 năm 2011-2015, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020. Tại đây, một số đại biểu dành nhiều thời gian nói về cải cách thể chế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Vượt qua lực cản của nhóm lợi ích

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) đánh giá Chính phủ chưa thành công trong việc thiết lập kỷ luật thực thi trong hệ thống hành chính. Nhiều vị tư lệnh ngành và người đứng đầu một số địa phương đã không triển khai nghiêm túc chương trình hành động thực hiện cải cách thể chế theo nghị quyết của Chính phủ.

Cụ thể như Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa chỉ rõ 18 bộ, ngành, 50 tỉnh, thành phố đã không gửi báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết 19 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh trang quốc gia trong quý I theo đúng quy định.

Từ đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc đưa ra nhận định, sức nóng và sự thôi thúc của công cuộc cải cách đối với nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước đã chưa ra được khỏi phòng họp của Chính phủ và khuôn viên của Văn phòng Chính phủ.

Để khắc phục tình trạng trên, đại biểu đoàn Thái Bình đề nghị Chính phủ nhiệm kỳ mới trên cơ sở sơ kết tình hình thực hiện Nghị quyết 19, cập nhật và xây dựng chương trình hành động tổng thể cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia cho cả nhiệm kỳ 5 năm và trình ra Quốc hội.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng, đây là thời điểm thích hợp để Quốc hội có thể xem xét một nghị quyết về một chương trình hành động cải cách và đảm bảo tính đồng bộ, khả năng thực thi cao hơn, đồng thời tăng cường vai trò giám sát thúc đẩy cải cách thể chế của Quốc hội. Làm được điều đó Quốc hội sẽ chung tay được với Chính phủ trong việc đẩy mạnh cải cách, vượt qua được lực cản của các nhóm lợi ích và sự trì trệ cố hữu của một số cơ quan hành chính.

“Cử tri của Thái Bình đã nói với tôi rằng, chúng tôi phải chờ lâu quá, con đường dài nhất Việt Nam không phải là từ Mục Năm Quan đến Mũi Cà Mau mà là từ lời nói đến việc làm của nhiều cấp chính quyền và công chức. Cử tri kỳ vọng Quốc hội và Chính phủ khóa XIV sẽ là Quốc hội và Chính phủ của hành động để con đường dài nhất Việt Nam mãi vẫn là con đường từ Mục Nam Quan đến Mũi Cà Mau”, đại biểu Vũ Tiến Lộc nói.

Xảy ra sai phạm phải xử lý trách nhiệm người đứng đầu

Cùng vấn đề trên, đại biểu Phương Thị Thanh (đoàn Bắc Kạn) cho biết, cử tri và nhân dân còn băn khoăn về một số hạn chế, yếu kém kéo dài nhiều năm nhưng chậm được khắc phục, cải cách hành chính còn chậm chưa đạt yêu cầu đề ra. Nhiều lĩnh vực thủ tục hành chính còn rườm rà, phức tạp, làm khó cho người dân và doanh nghiệp.

“Tôi cho rằng, một trong các nguyên nhân của hạn chế nêu trên là do công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền chưa được thực hiện nghiêm và kịp thời. Việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu để xảy ra sai phạm ở một số khâu chưa quyết liệt và nghiêm túc”, đại biểu Thanh chỉ rõ.

Đại biểu Y Mửi (đoàn Kon Tum) cho rằng, là công tác cải cách tinh gọn của bộ máy hành chính nhà nước cũng đã được Chính phủ triển khai thực hiện một cách quyết liệt và đạt được nhiều kết quả, thủ tục hành chính cũng đang được đơn giản hơn, tinh giản biên chế đang được thực hiện có kết quả.

Tuy nhiên, bộ máy hành chính nhà nước vẫn còn chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan. “Vấn đề này Chính phủ đã có các giải pháp rất tích cực nhưng đến giờ phút này tiến độ triển khai vẫn còn đang rất chậm. Việc phân định thẩm quyền và trách nhiệm cá nhân vẫn chưa rõ ràng, tinh giản biên chế vẫn còn thực hiện một cách máy móc”, đại biểu đoàn Kom Tum phân tích.

Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (đoàn TP Hà Nội) đề xuất Chính phủ cần tập trung cải cách nền hành chính mạnh mẽ hơn nữa, xây dựng bộ máy tinh gọn và hiệu quả, để tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm thời gian làm thủ tục, giảm chi phí phi chính thức, qua đó giảm giá thành sản phẩm.

Từ đề xuất trên, đại biểu đưa ra ví dụ cụ thể tại Đà Nẵng, việc cải cách thủ tục hành chính đã được bắt đầu bằng một hành động đơn giản, đó là công chức nở một nụ cười khi làm nhiệm vụ. Theo đại biểu, cộng đồng doanh nghiệp rất mong sự khởi đầu thân thiện như vậy ở tất cả các địa phương và tất cả các bộ, ngành.

Quang Phong