Chủ quán cà phê bị xử lý hình sự vì... chậm đăng ký kinh doanh 5 ngày (!)

Liên tục bị công an hỏi thăm sau ngày khai trương

Theo hồ sơ vụ án, ngày 8/8/2015, anh Tấn khai trương quán cà phê có tên “Xin chào” tại địa chỉ C12/26 khu phố 3, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, TPHCM. Ngày 13/8/2015, tức 5 ngày sau khi mở quán, có 2 công an huyện Bình Chánh đến quán anh Tấn kiểm tra và lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi “Kinh doanh không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh”.

Ngay ngày hôm sau, anh Tấn đã lên UBND huyện Bình Chánh làm thủ tục đăng ký kinh doanh hộ kinh doanh cá thể. Trong 5 ngày sau đó, anh Tấn được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Dù đã bổ sung giấy tờ đăng ký kinh doanh hợp lệ nhưng anh Tấn vẫn bị ông Nguyễn Văn Quý, Trưởng Công an huyện Bình Chánh ra quyết định xử phạt 17 triệu đồng về hành vi kinh doanh không phép.

Điều đáng nói, không chỉ phạt về lỗi “không đăng ký kinh doanh” như biên bản kiểm tra, trong Quyết định xử phạt, Trưởng công an huyện Bình Chánh còn căn cứ theo Nghị định 178/2013/NĐ/CP, xử phạt anh Tấn thêm 4 lỗi khác không nêu trong biên bản kiểm tra nên dẫn đến số tiền phạt là 17 triệu đồng. Trong khi đó, chiếu theo Nghị định 185/2013/NĐ-CP, với hành vi không đăng ký kinh doanh thì quy định mức phạt chỉ 7,5 triệu đồng.

Do không có tiền đóng phạt, nhưng vì đã lỡ ký hợp đồng thuê nhà thời hạn 5 năm, giá thuê 4 triệu đồng/tháng và đã thế chân (nếu bỏ thì mất tiền thế chân) nên anh Tấn buộc phải chọn giải pháp ngưng kinh doanh để hoàn tất các thủ tục pháp lý mà công an yêu cầu.

Tuy vậy, ngày 10/9/2015, Công an huyện Bình Chánh lại tiếp tục đến kiểm tra về vệ sinh an toàn thực phẩm. Phía gia đình anh Tấn giải thích rằng đã ngưng kinh doanh ăn uống, chỉ bán nước giải khát, nhưng không được chấp nhận.

Từ 2 lần kiểm tra trên, Công an huyện Bình Chánh dùng 2 biên bản kiểm tra vi phạm hành chính “quy tội” anh Tấn tái phạm kinh doanh trái phép. Trên cơ sở đó, Công an huyện Bình Chánh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Tấn về tội “Kinh doanh trái phép” theo Điều 159 Bộ luật Hình sự.

Hiện vụ việc đang được TAND huyện Bình Chánh thụ lý và chuẩn bị đưa ra xét xử sơ thẩm.

Truy cứu hình sự: Không thuyết phục

Trao đổi với PV Dân trí về vụ “kỳ cục án” trên, Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Giám đốc hãng luật Giải Phóng (Đoàn Luật sư TPHCM) không giấu được sự ngỡ ngàng, cho biết: “Hành nghề nhiều năm, đọc xong thông tin này tôi không tin nổi đó là sự thật”.

Theo Luật sư Hưng, đây là vụ án có quá nhiều sai sót trong hoạt động tố tụng, từ việc xử lý vi phạm hành chính cho đến xử lý hình sự. “Tôi có cảm giác như cơ quan CSĐT tìm mọi cách để “triệt” chỗ làm ăn của người bán phở. Nếu cứ phát hiện người kinh doanh cá thể, nhỏ lẻ không đăng ký kinh doanh là tiến hành khởi tố, thì nhà tù nào mà chứa cho nổi! Một chuỗi hành vi từ xử phạt vi phạm hành chính cho đến lập căn cứ để khởi tố hình sự bằng cách xử lý vi phạm hành chính lần thứ 2 cho thấy, cơ quan CSĐT đang cố để “dẹp” quán phở này”, luật sư Hưng nêu quan điểm.

Luật sư Kiều Hưng cho biết, Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây đã bỏ Tội kinh doanh trái phép, như một chính sách để khuyến khích sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế. Chỉ còn chưa đầy 3 tháng nữa là bộ luật này có hiệu lực, thì bỗng nhiên có một vụ án xuất hiện như đi ngược lại chính sách này.

“Về căn cứ khởi tố, nhận thấy hành vi của chủ quán phở chưa đủ yếu tố để truy cứu trách nhiệm hình sự vì đơn thuần là vi phạm hành chính và không có sự tái phạm trên cùng một hành vi. Mặt khác việc xử phạt vi phạm hành chính lần 2 với các lỗi chỉ áp dụng đối với cơ sở đang kinh doanh, trong khi quán phở đã đóng cửa ngưng kinh doanh là trái pháp luật. Việc khởi tố một người khi không có tội có dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp có thể bị xử lý hình sự”, luật sư Hưng nhấn mạnh.

Công Quang