“Bức tử” cây rừng để… làm rẫy

Thoải mái phá rừng!

Trong chuyến thực tế, chúng tôi đi vào làng Kon Bông 1, Kon Bông 2 (xã Đăk Roong) và chứng kiến nhiều đám rừng bị đốn hạ, cũ có, mới có và thay thế vào đó là những rẫy cà phê, sắn, lúa mọc lên.

Đặc biệt, trong vườn cà phê đó là những khúc gỗ lớn có đường kính 60cm nằm ngổn ngang, quanh vườn thì người dân đang tiếp tục đốn hạ để mở rộng diện tích rẫy của mình.

Điều đáng nói, việc phá rừng để làm nương rẫy này diễn ra một cách công khai, nằm hai bên đường đi vào các làng nhưng những đơn vị chủ rừng, cán bộ địa bàn lại luôn đi tuần tra mà không nắm được.

Vào tại làng Kon Bông 1, Kon Bông 2 (xã Đăk Roong, Kbang) đều có thể bắt gặp là những lóng gỗ lớn hay nhưng hộp gỗ đã xẻ được chất đầy trước sân, dưới mái nhà của người dân. Thậm chí nhà của trưởng thôn cũng không ngoại lệ.

Dọc theo tuyến đường từ UBND xã Đak Roong đến giáp ranh xã Kon Pne, đường đi vào làng Kon Lốk 1, Kon Lốk 2 (xã Đăk Roong), hình ảnh đập ngay vào mắt chúng tôi là những đám rừng lớn có rất nhiều cây to (có đường kính 60cm trở lên) nằm chết khô, có nơi cây chết hàng loạt.

Ngay tại khu vực rẫy cà phê của người dân là có cả trăm cây rừng đã bị cưa hạ, nằm ngổn ngang xen lẫn với cây cà phê vừa mới trồng. Nhiều cây gỗ lớn bị “xẻ thịt” lấy gỗ, dấu mùn cưa và những mảnh bìa vẫn còn nằm rải rác khắp nơi. Số cây không tận dụng được thì bị đốt, thân cây cháy đen nằm chồng chéo mọi nơi.

Cây chết đến đâu, nương rẫy của người dân lấn đến đó. Rất dễ nhận biết nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cây chết bất thường này. Theo đó, đối với những cây to, người dân thường tạo ra những rãnh sâu xung quanh thân cây ngăn không cho cây vận chuyển chất dinh dưỡng từ phần gốc lên phía trên, đây được gọi là hình thức ken cây. Những cây rừng bị “ken” một thời gian sau mới chết, người dân “hợp thức hóa” bằng việc đốn hạ cây đã chết rồi mở rộng dần diện tích, thậm chí có nơi nhà rẫy mọc ngay dưới tán rừng.

Trên đường vào làng Kon Lốk 1, Kon Lốk 2 không khó để bắt gặp hình ảnh người dân dùng cưa để hạ những cây rừng đã chết khô để lấy gỗ hoặc đốt đi lấy đất trồng cà phê. Tiếng cưa gầm rú, vang vọng cả một vùng trời, khói bốc lên ngay bìa rừng. Trong khi đó, các bộ vẫn luôn trực chốt tại địa bàn… vẫn không biết để ngăn chặn.

Theo ông Trương Văn Bốn - Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Lâm Nghiệp Đak Roong (Công ty Lâm nghiệp Đak Roong), đây là diện tích đã cũ, khoảng 5,3 ha này đã bị người dân phá từ nhiều năm nay và cán bộ quản lý rừng của Công ty có đến 8 người cũng đã bị phê bình, kiểm điểm và kỷ luật.

Ông Bốn cho biết, từ đầu năm 2017 đến nay, trên lâm phần quản lý của công ty, diện tích rừng bị người dân phá mới chỉ khoảng… 2,5 ha.

Ngoài những rẫy cà phê lộ thiên ven đường, chúng tôi men theo những con đường nhỏ vào lõi rừng đã chứng kiến những rẫy sắn, cà phê bạt ngàn có đến cả gần chục hec-ta. Tuy nhiên, khi hỏi về việc người dân “ken” cây lấy đất để sản xuất thì ông Bốn cho rằng rất khó phát hiện và xử lý, vì đa phần đây là những hộ nghèo người Bahnar phá rừng theo kiểu tự phát, nhỏ lẻ.

Khởi tố vụ án

Theo ông Bốn cho biết thêm, Công an huyện Kbang đã ra quyết định khởi tố vụ án, bắt tạm giam 2 đối tượng Đinh Văn Cân và Đinh Văn Nhui (xã Kon Trang 1, xã Đak Roong) về hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.

Theo diễn biến vụ việc, ngày 18/4/2017, lực lượng bảo vệ rừng (trạm số 3, thuộc Công ty Lâm nghiệp Đak Roong) tuần tra tại khu vực khoảnh 8, tiểu khu 9 thuộc lâm phần quản lý đã phát hiện Đinh Văn Nhui và một số đối tượng đang đào hố chuẩn bị trồng cà phê.

Sau khi bị bắt, Đinh Văn Nhui đã thừa nhận hành vi phá rừng trái pháp luật. Nhui khai nhận, vào tháng 10/2010, đối tượng đã đến khu vực suối Đak Pắc cách làng Kon Trang 1 khoảng 500m để phá rừng làm nương rẫy.

Với hình thức “ken” những cây rừng còn sống để cây tự chết dần nhằm mục đích lấy đất làm rẫy. Nhui thường chọn những lúc trời mưa hay lúc rảnh rỗi để thực hiện việc này. Đầu năm 2013, khi các cây đã “ken” này bị chết khô, đối tượng dùng cưa xăng để cắt hạ trên toàn bộ diện tích 10.500 m2. Do sợ bị phát hiện, việc cưa cây này cũng chỉ được thực hiện vào ban đêm.

Đến tháng 1/2017, đối tượng này mới tiến hành phát cây nhỏ, cây bụi và đến đầu tháng 3/2017 khi đang đốt dọn, đào hố trồng cà phê thì bị lực lượng bảo vệ rừng Công ty Lâm nghiệp Đak Roong phát hiện, bắt giữ.

Xét thấy vụ phá rừng trái phép nói trên có dấu hiệu tội phạm, ngày 8/5/2017, Hạt Kiểm lâm huyện Kbang đã ra quyết định khởi tố hình sự vụ án, chuyển giao hồ sơ, vật chứng vụ án cho cơ quan điều tra Công an huyện Kbang tiếp tục điều tra, xử lý.

“Chúng tôi đã phân công lực lượng bảo vệ rừng của Công ty bám địa bàn, thường xuyên tuyên truyền vận động, ngăn chặn kịp thời việc người dân chặt phá, mở rộng diện tích đất nương rẫy. Đặc biệt là việc khởi tố hình sự 2 đối tượng phá rừng làm nương rẫy sẽ là biện pháp răn đe hiệu quả, hạn chế được tình trạng người dân tiếp tục phá rừng”- Giám đốc Công ty Lâm Nghiệp Đak Roong nói.

Phạm Hoàng