Bộ Y tế muốn cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Chiều 11/11, sau phiên đăng đàn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan bắt đầu "ngồi ghế nóng", trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Đây là lần đầu tiên nữ Bộ trưởng Y tế trả lời chất vấn trước Quốc hội kể từ khi nhậm chức.

Bà Đào Hồng Lan trả lời chất vấn về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực y tế, bao gồm việc huy động, bố trí lực lượng y tế, bảo đảm thuốc men, vật tư y tế cung cấp cho người dân và công tác phòng, chống dịch bệnh sau thiên tai; việc cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực khám, chữa bệnh.

Thực trạng quản lý các mặt hàng thực phẩm chức năng, dược mỹ phẩm và giải pháp xử lý các vi phạm; công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích, nhất là trong môi trường học đường… cũng là nội dung được chất vấn.

Ngoài trách nhiệm trả lời chính của Bộ trưởng Y tế còn có phần giải trình làm rõ các vấn đề liên quan của Phó Thủ tướng Lê Thành Long và Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công Thương, Giáo dục và Đào tạo, Công an, Quốc phòng.

Trước đó, Bộ trưởng Y tế cũng đã có báo cáo gửi đại biểu Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn.

Về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích, nhất là trong môi trường học đường, Bộ trưởng Y tế nhắc đến sự xuất hiện của thuốc lá mới gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng - những sản phẩm được nhận diện "gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường sống, ảnh hưởng trực tiếp đến các đối tượng thanh, thiếu niên".

Theo bà Lan, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã được Tổ chức Y tế Thế giới và nhiều chuyên gia y tế cảnh báo là độc hại, gây nghiện, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của con người, đặc biệt là giới trẻ.

Tổ chức Y tế Thế giới đã có 2 văn bản chính thức gửi Chính phủ, Bộ Y tế đề nghị cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam, nhưng hiện chưa có cơ chế pháp lý quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; khái niệm này chưa có trong luật, cũng chưa giao cho cơ quan nào quy định về quy chuẩn, hay tiêu chuẩn quản lý.

Bộ trưởng Y tế dẫn đánh giá của Hội Kinh tế y tế, cho thấy thiệt hại về kinh tế do hút thuốc lá tính sơ bộ lớn gấp 5 lần so với nguồn thu từ thuế mang lại. Đặc biệt tính chất gây nghiện, pha trộn ma túy ngày càng phổ biến và tinh vi đã được Bộ Công an cảnh báo.

Nhưng thực tế, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hấp dẫn và thu hút giới trẻ như hướng đến phong cách sống thời thượng; kiểu dáng, hương vị đa dạng, hấp dẫn và lại có giá rất rẻ, nên giới trẻ dễ dàng sở hữu các sản phẩm này.

Thậm chí, theo Bộ trưởng Y tế, còn có tình trạng sử dụng các thần tượng của giới trẻ để quảng bá sản phẩm độc hại này

"Theo báo cáo tổng hợp, gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh riêng năm 2023 có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng", Bộ Y tế nêu rõ và chỉ ra bất cập khi chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe.

Theo Bộ trưởng, Bộ Y tế sẽ sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và trình ban hành Nghị quyết của Quốc hội về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá mới khác.