Bộ trưởng Công an: "Thẻ căn cước gắn chip không thể bị theo dõi"

Sáng 25/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Căn cước.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới nói có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng chỉ nên thể hiện những thông tin mang tính chất ổn định, không trùng lắp; cân nhắc một số thông tin chưa phù hợp.

Bên cạnh đó, có đại biểu đề nghị không nên sử dụng QR code, chỉ nên dùng chip điện tử trên thẻ căn cước.

Bộ Công an không theo dõi

Theo giải thích của ông Tới, các thông tin thể hiện trên thẻ căn cước đã được đánh giá cụ thể, bảo đảm không trùng lặp, thống nhất giữa các loại giấy tờ tùy thân phổ biến hiện nay của công dân.

Dự thảo luật bỏ vân tay trên bề mặt thẻ (được lưu trữ trong bộ phận lưu trữ) để bảo đảm tính bảo mật trong quá trình sử dụng thẻ; bỏ thông tin "quê quán", sửa đổi "số thẻ căn cước công dân" thành "số định danh cá nhân", "căn cước công dân" thành "thẻ căn cước", "nơi thường trú" thành "nơi cư trú", bổ sung "nơi đăng ký khai sinh"... để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng thẻ căn cước.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng khẳng định việc tích hợp cả QR code và chip điện tử trên thẻ căn cước nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng thông tin công dân khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.

Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Huỳnh Thị Phúc cũng ủng hộ việc sử dụng thẻ căn cước gắn chip để tích hợp thông tin, tạo sự thuận tiện trong quản lý và sử dụng giấy tờ, dữ liệu, nhằm bảo mật an toàn thông tin. Tuy nhiên, bà góp ý cần đẩy mạnh truy cập, quản lý thông tin và tuyên truyền để sử dụng căn cước đạt hiệu quả.

Về sử dụng mã QR, nữ đại biểu kiến nghị không nên tích hợp QR trên thẻ căn cước. Lý do là hiện những vụ việc lộ lọt thông tin cá nhân diễn ra ngày càng nhiều, trong khi tội phạm công nghệ cao rất tinh vi, tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin.

Đại biểu Vũ Trọng Kim (Nam Định) cũng lo có thể xảy ra tình trạng lộ lọt thông tin cá nhân. Ông đề nghị ban soạn thảo cân nhắc kỹ lưỡng việc đưa mã QR để bảo mật thông tin.

Giải trình về những lo ngại việc sử dụng thẻ căn cước gắn chip và mã QR sẽ bị theo dõi, Bộ trưởng Công an Tô Lâm khẳng định "không theo dõi và không thể theo dõi được".

"Bộ Công an hay bất cứ cơ quan nào cũng không theo dõi và không thể theo dõi, chúng tôi có trách nhiệm đảm bảo an toàn, an ninh cho công dân sử dụng thẻ căn cước", Đại tướng Tô Lâm khẳng định.

Bộ trưởng Công an nhấn mạnh cơ quan quản lý sẽ đảm bảo người sử dụng thẻ căn cước không bị theo dõi bởi bất kỳ tổ chức, cá nhân nào, cũng như đảm bảo an ninh, an toàn về dữ liệu của công dân.

"Việc thẻ căn cước gắn chip có chức năng theo dõi là thất thiệt, do đối tượng xấu tung lên", theo Bộ trưởng Công an.

Băn khoăn quy định cấp, đổi thẻ căn cước

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy băn khoăn khi cấp đổi thẻ căn cước trong trường hợp "khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính, tên đơn vị hành chính".

Theo bà, cả nước đang sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã nên số lượng đối tượng thuộc diện trên là rất lớn, nếu áp dụng sẽ phát sinh chi phí không nhỏ, chưa kể chi phí đi lại và chi phí khác của người dân, gia tăng áp lực cho các cơ quan ở địa phương, dẫn đến dễ chậm trễ, gây phiền hà cho người dân.

Báo cáo giải trình cho rằng khi cấp đổi, đổi lại thẻ thuộc các trường hợp này thì người dân được miễn lệ phí, song theo bà Thủy, phí này công dân không bỏ ra thì Nhà nước phải chi.

Bà tính toán một xã trung bình 5.000 dân, lệ phí đổi thẻ căn cước khoảng 250 triệu đồng, còn cấp huyện quy mô vừa phải 100.000 dân, chi phí cho việc này khoảng 5 tỷ đồng. Như vậy, chi phí bỏ ra rất lớn.

Trao đổi lại với đại biểu Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh ông Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh khi thay đổi đơn vị hành chính, rất cần cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước.

"Chỉ một chi tiết nơi sinh trong hộ chiếu ở Luật Xuất cảnh, nhập cảnh còn phải sửa, thay đổi cả đơn vị hành chính mà không sửa nơi sinh sẽ rắc rối cho chính người dân", ông Đức nói quy định như dự thảo là tính toán quyền lợi tốt nhất cho người dân.

Dùng quyền tranh luận, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cho rằng điều này có thể giải quyết được, bởi theo Điều 26 của Luật Cư trú, khi có thay đổi địa chỉ nơi cư trú vì điều chỉnh đơn vị hành chính, tên đường phố, tổ dân phố, thôn, xóm…, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm điều chỉnh các thông tin này trên cơ sở dữ liệu quốc gia về cư trú, cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Thông tin này hoàn toàn có thể truy cập qua mã QR trên thẻ và định danh điện tử trên VNEID rất cập nhật, dễ dàng, tránh việc có thời điểm thông tin in trên thẻ và trên cơ sở dữ liệu là vênh nhau.

"Giải pháp đơn giản nhất là bỏ thông tin nơi cư trú trên thẻ căn cước", bà Thủy nêu quan điểm.