Báo cáo Thành ủy Hà Nội về vụ cháy tại Zone 9

Cấp phép kinh doanh kiểu hậu kiểm: Tiện nhưng bất cập

Theo báo cáo của Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng, vụ cháy xảy ra hồi 14h20 ngày 19/11 tại một phòng có diện tích 150m2 (chỉ có 1 cửa ra vào) tại khu Zone 9, khiến 6 nạn nhân là công nhân tử vong.

Đây là khu vực do Công ty TNHH Bất động sản Thành Đạt thuê lại của Công ty cổ phần dược phẩm TW II, sau đó Công ty Thành Đạt cho Cty TNHH nhà hàng Fuse Hà Nội thuê lại. Trước khi xảy ra cháy, công trình đang được sửa chữa, lắp đặt nội thất. Phần sửa chữa này là phạm vi không phải xin phép xây dựng, chủ công trình tự chịu trách nhiệm.

Theo tìm hiểu của PV, khu Hợp tác xã Zone 9 thực chất vốn là xí nghiệp cũ nát của Công ty cổ phần Dược phẩm TW II. Sau khi Công ty này rời khỏi nội thành đã bàn giao mặt bằng. Đầu năm 2013, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận về nguyên tắc cho Công ty cổ phần đầu tư phát triển Bình An và Sở Quy hoạch kiến trúc Hà Nội lên phương án kiến trúc của công trình, lập quy hoạch… để thực hiện dự án xây dựng tại khu đất này.

Đến giữa năm 2013, dự án đang trong quá trình triển khai thì được Công ty Thành Đạt cho các hộ thuê lại để làm quán cà phê, cửa hàng quần áo, quầy bar…

Một cán bộ của Phòng Tài chính - kế hoạch (UBND quận Hai Bà Trưng) - đơn vị cấp phép cho các hộ kinh doanh tại khu Zone 9 cho biết, khu Zone 9 có khá nhiều đơn vị đăng ký kinh doanh. Toàn bộ các ki ốt mặt tiền vẫn do Công ty CP Dược phẩm TW II quản lý. Cộng thêm số lượng đăng ký kinh doanh mới và cũ là khoảng gần 20 hộ kinh doanh. Các đơn vị này chủ yếu kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải khát, quần áo, giày dép, vui chơi giải trí.

Theo vị cán bộ này, hiện chưa xác định được quán xảy ra cháy có phải do cơ quan mình cấp phép không. Nếu là mở kinh doanh quán bar thì việc cấp phép kinh doanh lĩnh vực này không thuộc thẩm quyền của quận.

Vị cán bộ này cho hay, do cải cách hành chính nên thủ tục đăng ký kinh doanh rất đơn giản, các hộ chỉ cần mang đơn đề nghị, chứng minh thư phô tô và có hợp đồng thuê mặt bằng với Cty Thành Đạt là được cấp giấy phép kinh doanh theo kiểu “hậu kiểm”, còn các đơn vị này phải tự chịu trách nhiệm nếu vi phạm.

Cũng theo lời vị cán bộ này, phòng Tài chính - kế hoạch quận đã tới khu Zone 9 thực địa kiểm tra nhưng chỉ để xác nhận địa điểm xem các hộ kinh doanh có đăng ký đúng khu vực kinh doanh hay không chứ chưa hề có văn bản nhắc nhở, xử phạt bất kỳ hộ kinh doanh nào.

Theo tìm hiểu của phóng viên, mới đây Ban Chỉ đạo kiểm tra liên ngành 127 quận Hai Bà Trưng đã tiến hành kiểm tra tổ hợp kinh doanh tại số 9 Trần Thánh Tông, phát hiện và xử phạt một nhà hàng vi phạm về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ông Nguyễn Thịnh Thành, Chánh Văn phòng UBND TP Hà Nội, cho biết, ngay sau khi vụ cháy xảy ra, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo Sở PCCC và UBND các quận huyện tổ chức kiểm tra công tác phòng cháy chữa cháy trên địa bàn và các cơ sở kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn để ngăn ngừa, xử lý kiên quyết.

Thường những lao động kiểu thời vụ như thế không được đào tạo những kỹ năng cơ bản về an toàn lao động; đây cũng được coi là nguyên nhân quan trọng dẫn tới vụ hỏa hoạn nói trên.

Theo ông Việt, vì là những lao động tự do nên bản thân các công nhân cũng không ý thức việc phải chấp hành những quy định về an toàn lao động. Chính vì thế, khi sự cố xảy ra, họ không có những kỹ năng cần thiết để ứng phó và nhanh chóng bị nạn.

Ông Việt cho biết, hiện Sở LĐ-TB&XH cũng chưa thống kê hết lượng lao động tự do đang có mặt tại Thủ đô. Và trên toàn thành phố cũng chưa có cơ quan nào chính thức chịu trách nhiệm quản lý, đào tạo và huấn luyện những kỹ năng cần thiết cho nhóm đối tượng lao động này.

Được biết, trong ngày 20/11, lãnh đạo UBND quận Hai Bà Trưng và các cơ quan chức năng của TP Hà Nội đã đến thăm hỏi chia buồn cùng gia đình các nạn nhân. Bước đầu UBND TP Hà Nội đã hỗ trợ mỗi gia đình nạn nhân là 3 triệu đồng, UBND quận Hai Bà Trưng hỗ trợ 10 triệu đồng/1 nạn nhân.

Hồng Ngân - Tiến Nguyên