1. Dòng sự kiện:
  2. Phá tòa "Hàm cá mập", cải tạo không gian quanh hồ Gươm

45 năm sống chết với rừng của người được lấy tên đặt cho một loài cây

Nhật Anh

(Dân trí) - Dành trọn tình yêu với rừng, ông Trọng chấp nhận đổ máu để bảo vệ từng gốc cây, con thú. Mới đây, các nhà khoa học đã lấy tên ông Trọng để đặt cho một loài cây mới được phát hiện.

Đổ máu vì rừng xanh

Cánh rừng Rú Lịnh nằm giáp ranh giữa hai xã Hiền Thành và Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) được xem như một lá phổi xanh với hệ sinh thái phong phú.

Khu rừng là nơi trú ngụ của 73 loài chim, 12 loài thú và nhiều cây gỗ quý như lim xanh, gụ lau, dẻ rừng, trầm hương, ngũ gia bì, cùng một số loài chưa được xác định.

45 năm sống chết với rừng của người được lấy tên đặt cho một loài cây - 1

Cánh rừng Rú Lịnh nằm giữa hai xã Hiền Thành và Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị (Ảnh: Nhật Anh).

Để Rú Lịnh tồn tại và phát triển như ngày hôm nay, không thể không nhắc đến công sức của người dân địa phương và các cán bộ kiểm lâm. Trong số đó, ông Nguyễn Đình Trọng (SN 1955, trú thôn Hòa Bình, xã Hiền Thành) - người đã dành 45 năm cuộc đời giữ rừng - xem Rú Lịnh như "ngôi nhà thứ hai" của mình.

Ông Trọng cho hay, cái tên "Rú Lịnh" bắt nguồn từ ngôn ngữ địa phương. "Rú" nghĩa là rừng, còn "Lịnh" là một loài cây mọc dày đặc trong khu vực này.

"Nghề giữ rừng rất vất vả, nguy hiểm. Hiện nay đỡ hơn nhiều, chứ trước đây lâm tặc manh động lắm. Dù có lực lượng kiểm lâm cũng không đủ sức ngăn chặn những kẻ phá rừng, săn bắn động vật hoang dã. Tôi từng bị đánh nhừ tử khi cố gắng ngăn nhóm người chặt phá rừng", ông Trọng kể.

45 năm sống chết với rừng của người được lấy tên đặt cho một loài cây - 2

Ông Trọng là người có hơn 45 năm bảo vệ rừng Rú Lịnh (Ảnh: Nhật Anh).

Người địa phương thương ông Trọng nhiều mà ghét ông cũng không ít, nhất là những kẻ thường xuyên "ghé" rừng chặt cây, trộm gỗ. Mấy chục năm qua, ông như "cái gai trong mắt" lâm tặc. Không ít lần ông Trọng bị chúng chặn đường dọa đánh, vứt xe máy xuống vực, ném đá vào nhà, thậm chí phá hoại hàng chục cây cao su của gia đình.

Vất vả là vậy, phụ cấp chẳng được bao nhiêu nhưng vì tình yêu với rừng, suốt mấy chục năm qua, ông Trọng vẫn cần mẫn, kiên trì giữ từng gốc cây, bảo vệ những loài động vật hoang dã khỏi nguy cơ bị tàn phá. Nhờ có những người như ông Trọng, cánh rừng Rú Lịnh vẫn mãi tươi xanh, góp phần bảo vệ môi trường và duy trì hệ sinh thái cho thế hệ mai sau.

"Khi thấy cây rừng bị chặt hạ, tôi đau lòng lắm. Mình quyết tâm bảo vệ rừng nên bị ghét, nhất là những kẻ thường xuyên vào Rú Lịnh trộm gỗ. Nhiều lần bị ngã, bị đánh, nhưng tôi chấp nhận đổ máu để đổi lấy màu xanh cho Rú Lịnh, cho thế hệ mai sau", ông Trọng chia sẻ.

Mấy năm gần đây, vì lý do sức khỏe, không còn tham gia vào lực lượng bảo vệ rừng nhưng ông Trọng vẫn thường xuyên đi kiểm tra, hỗ trợ các nhà khoa học, sinh viên đến tìm hiểu, nghiên cứu về hệ sinh thái rừng Rú Lịnh. Đặc biệt, ông đã hỗ trợ các nhà thực vật học tìm ra một loài thực vật mới ở rừng Rú Lịnh.

Mới đây, ông Trọng bất ngờ nhận được tin các nhà thực vật học thuộc Viện Khoa học Sự sống, Viện Nghiên cứu Khoa học Miền Trung và Bảo tàng Đại học Kagoshima (Nhật Bản) đã lấy tên ông để đặt cho loài thực vật mới.

"Tôi không nghĩ rằng một người giữ rừng như mình lại có thể được vinh danh theo cách này. Đó là niềm tự hào lớn", ông Trọng chia sẻ.

45 năm sống chết với rừng của người được lấy tên đặt cho một loài cây - 3

Loài thực vật vừa được phát hiện và công bố, được đặt tên theo tên ông Trọng (Ảnh: Nhật Anh).

Theo Tiến sĩ Lê Tuấn Anh (Viện Nghiên cứu Khoa học Miền Trung), loài thực vật mới thuộc chi Lasianthus (xú hương), được thu thập tại rừng Quảng Trị và Quảng Bình, trong đó Rú Lịnh là nơi đầu tiên phát hiện và thu thập mẫu vật. Loài này được đặt tên Lasianthus trongii để vinh danh "người giữ rừng" Nguyễn Đình Trọng.

"Bác Trọng không phải kiểm lâm nhưng đã bảo vệ rừng Rú Lịnh suốt 45 năm. Việc đặt tên loài cây theo tên bác là một cách ghi nhận công lao của bác đối với khu rừng này", Tiến sĩ Lê Tuấn Anh nhấn mạnh.

Hiện nay, Rú Lịnh đã trở thành khu rừng phòng hộ quan trọng, được quản lý chặt chẽ hơn với diện tích 101ha. Nhờ sự bảo vệ kiên trì của những người như ông Trọng, cánh rừng này vẫn giữ được vẻ nguyên sơ và trở thành di sản quý báu cho thế hệ mai sau.

Ông Thái Văn Thành, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh, cho biết Rú Lịnh là khu rừng tồn tại lâu đời, gắn bó mật thiết với đời sống người dân hai xã Hiền Thành, Vĩnh Hòa, là khu rừng nguyên sinh duy nhất ở vùng đồng bằng Quảng Trị.

Theo ông Thành, không những người dân mà chính quyền địa phương cũng mong muốn Rú Lịnh luôn được gìn giữ, bảo vệ nguyên trạng. Địa phương cũng kỳ vọng rừng nguyên sinh Rú Lịnh sẽ là một địa điểm du lịch sinh thái hấp dẫn, thu hút du khách.

Theo mô tả của các nhà thực vật học, Lasianthus trongii là loài cây bụi, cao 1-3m, với lá mọc đối, phiến lá hình elip hoặc hình mác, mặt lá không lông, có đuôi lá nhọn, gốc lá gần tròn, mép nguyên, gân phụ 6-8 cặp, lá kèm nhỏ, hình tam giác.

Cụm hoa của loài thực vật mới có hình xim với 7 hoa nhỏ, màu trắng, đài hình chuông đến hình nón cụt, không lông, phân 4 thùy tam giác. Quả hạch hình trứng đến hình cầu, nhẵn, màu đỏ cam khi chín rất bắt mắt, dễ phân biệt loài này trong tự nhiên.

Mặc dù loài này được tìm thấy tại cả Quảng Bình và Quảng Trị, nhưng số lượng cá thể rất ít, do đó các nhà khoa học đề xuất xếp loài vào danh mục nguy cấp.