10 tháng, 3 đập thủy điện “tự dưng” vỡ!

Vụ vỡ đập tuy không cướp đi sinh mạng của người dân vô tội, nhưng nó làm ảnh hưởng đến cuộc sống của hơn 2.500 hộ dân trong huyện, cuốn trôi khoảng 20 tỷ đồng theo dòng nước.

Tiếp đến là thủy điện Đăk Mek 3 (tại xã Đăk Choong, Đăk Glei, Kon Tum). Khi hồ thủy điện chưa kịp tích nước thì đã bị một chiếc xe ben đụng vào làm... vỡ đập (!?). Vụ tai nạn đã cướp đi sinh mạng của một công nhân.

Những tưởng, 2 vụ việc trên đã là bài học lớn báo động cho các chủ đầu tư công trình thủy điện tư nhân xem lại chất lượng công trình. Nhưng “sống chết mặc bay”, các chủ đầu tư vẫn thi công theo hướng “tiết kiệm” tối đa các nguyên vật liệu xây dựng thủy điện.

Ngày 12/6/2013, thủy điện Ia Krêl 2 (tại xã Ia Dom, Đức Cơ, Gia Lai) mới tích nước được khoảng hơn 50% khối lượng trong lòng hồ thì đập bị vỡ. Hàng chục người dân phải leo lên ngọn cây để tránh thủy thần, nhiều héc ta hoa màu bị thiệt hại.

Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Gia Lai phát hiện, chủ đầu tư đã xây dựng công trình sai so với thiết kế ban đầu. Nguyên nhân sâu xa chính là chủ đầu tư đã “giảm” tối đa chi phí nguyên vật liệu, mặt đập phía thượng lưu không dùng bê tông xi măng mà chỉ lát đá xô bồ, ống dẫn dòng cũng được “tiết kiệm” tối đa tiền mua chất liệu nối ống…

Trong vòng chưa đầy 10 tháng, đã có 3 thủy điện liên tiếp bị vỡ, đe dọa tính mạng của hàng nghìn hộ dân. Khi dân đang phải leo cây tránh nạn thủy điện, tỉnh Gia Lai mới cuống cuồng ra công văn yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát lại các công trình thủy điện trên địa bàn. Kết quả là có 8 dự án thủy điện bị thu hồi vì các chủ đầu tư đã không thực hiện tiến độ theo đúng cam kết.

Từ ngày 26/6- 28/6, Ban chỉ đạo Tây Nguyên đã có đợt kiểm tra một số công trình thủy điện trên địa bàn 5 tỉnh Tây Nguyên. Và kết quả của chuyến đi đã cứu hàng ngàn hộ dân ở huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum bởi đoàn đã phát hiện ra sự tắc trách của công trình thủy Đắc Đrinh trên địa bàn này. Ngay lập tức, ngày 1/7, đoàn đã có buổi làm việc với một số Bộ, ngành chức năng, chủ đầu tư và tỉnh Kon Tum với yêu cầu “Phải khẩn cấp thực hiện ngay việc di dời dân”.

Công trình thủy điện Đắc Đrinh cơ bản đã xây dựng xong, dự kiến ngày 31/8 này chủ đầu tư sẽ cho tích nước, nhưng 217 hộ dân ở khu vực lòng hồ vẫn chưa được di dời. Các công trình tái định cư của người dân vẫn còn dang dở, nhiều ngôi nhà mới chỉ dừng lại ở việc đổ móng, đổ trụ... Và cho dù việc di dời người dân có kịp thời theo phương án khẩn cấp, thì đời sống của người dân sẽ gặp muôn vàn khó khăn, bởi hạ tầng thiết yếu cho cuộc sống không chuẩn bị kịp, trong khi mùa mưa đã tới, mùa lũ đang cận kề.

Kon Tum: Khẩn cấp kiểm tra các hồ thủy điện, thủy lợi   UBND tỉnh Kon Tum vừa có văn bản khẩn số 1325 UBND/KTN yêu cầu các sở ban ngành yêu cầu khẩn trương kiểm tra đánh giá các đập thủy điện và thủy lợi trên địa bàn.   Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Sở Công thương, Sở NN&TTNT, Sở Xây dựng, UBND các huyện thành phố tăng cường công tác, thanh tra, kiểm tra an toàn tại các đập thủy điện, thủy lợi; rà soát việc thực hiện quản lý vận hành các công trình thủy điện, thủy lợi trên địa bàn tỉnh; đảm bảo thực hiện đúng quy trình quản lý kỹ thuật an toàn, vận hành đúng quy định được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.   Đồng thời, nếu phát hiện có nguy cơ đe dọa đến an toàn công trình, yêu cầu chủ đầu tư ngừng tích nước, phát điện cho đến khi đã đủ điều kiện về an toàn đập theo đúng quy định.   Đập thủy điện Đắk Mek 3 bị vỡ vì một chiếc xe ben?   Nếu không đáp ứng được yêu cầu về đảm bảo an toàn cho công tình và người dân vùng hạ du đập thì kiên quyết không cho tích nước, đưa vào vận hành các công trình thủy điện, thủy lợi do UBND tỉnh phê duyệt đầu tư hoặc cấp giấy phép xây dựng mới.   Yêu cầu các ban ngành phải khẩn trương thành lập tổ công tác tổ chức kiểm tra, rà soát chất lượng, đồng thời đánh giá mức độ an toàn của các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, cũng kiểm tra năng lực của các nhà thầu, công tác quản lý chất lượng, thẩm tra thiết kế và công tác nghiệm thu công trình.   Ngày 3/7, UBND tỉnh Kon Tum cũng đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp để triển khai các phương án ứng cứu cho gần 1000 người dân ở xã Đắk Nên, huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum có nguy cơ bị lũ cuốn do công trình thủy điện Đắk Đring chuẩn bị tích nước. Hoàng Thanh

 

 Thiên Thư