Tưởng niệm kiến trúc sư Kazik - ân nhân của phố cổ Hội An

Ngày 18/3, tại công viên Kazik, đường Trần Phú, TP Hội An, Quảng Nam đã long trọng diễn ra lễ tưởng niệm 25 năm ngày mất của cố kiến trúc sư (KTS) Kazimierz Kwiatkowski (tên thân mật Kazik, 1944-1997).

Ông là người có công lớn trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị đô thị cổ Hội An, khu di tích Mỹ Sơn, quần thể Di tích Cố đô Huế; góp phần để Hội An cùng Mỹ Sơn được UNESCO công nhận Di sản văn hóa thế giới.

Kazik là người đầu tiên đã chú ý đến giá trị đặc biệt của phố cổ Hội An. Quá trình nghiên cứu, lập hồ sơ trình lên UNESCO cho đến khi được công nhận là Di sản văn hóa thế giới kéo dài gần 20 năm, đã gặp không ít những khó khăn, nhưng cố kiến trúc sư người Ba Lan chưa bao giờ nản lòng và từ bỏ.

Đến ngày 4/12/1999, đô thị cổ Hội An chính thức được vinh danh Di sản văn hóa thế giới của nhân loại. Đó là niềm vui khôn xiết của người dân Hội An, Việt Nam và có công lao rất lớn của Kazik.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP Hội An xúc động nói: "Tưởng nhớ kiến trúc sư Kazik là tưởng nhớ về một công dân Ba Lan đã dành nhiều công sức và tâm huyết vì sự nghiệp bảo tồn các di tích ở Việt Nam. Ông là một người bạn lớn của Hội An, góp phần đưa nơi đây trở thành Di sản văn hóa của nhân loại".

Ông Wojciech Gerwel - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Ba Lan tại Việt Nam - cho hay, ông rất vinh dự khi được tham dự lễ tưởng niệm cố kiến trúc sư Kazik, một công dân Ba Lan tuyệt vời đã góp phần gắn kết mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước.

Theo ông Wojciech Gerwel, KTS Kazik đã có những đóng góp quan trọng tại Việt Nam. Thứ nhất là về công tác bảo tồn các di sản văn hóa, lịch sử; thứ hai là sự đóng góp của ông cho mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước Việt Nam - Ba Lan.

"Trên cương vị là đại sứ Ba Lan tại Việt Nam, với những việc làm của mình, tôi sẽ cố gắng hơn nữa thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, gắn kết giữa hai nước. Cả chính quyền và người dân Ba Lan đặc biệt yêu mến và dành những tình cảm tốt đẹp cho đất nước và con người Việt Nam", ông Wojciech Gerwel khẳng định.

Chia sẻ tại buổi lễ, GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính cho biết, đối với cố KTS Kazik, Hội An là sự kỳ diệu, là câu chuyện thần thoại. Cố KTS từng khẳng định Hội An phải dựa vào du lịch và sẽ giàu lên nhờ du lịch.

Dù Hội An không nằm trong dự án hợp tác Việt Nam - Ba Lan thời điểm đó, nhưng vì quá yêu mến, đam mê với nơi đây nên ông cùng những người đồng nghiệp sẵn sàng làm không công, nghiên cứu, trùng tu để giới thiệu, đưa Hội An thành Di sản văn hóa thế giới.

Là một người nước ngoài nhưng lại có tình yêu đặc biệt, cố gắng hết sức bảo vệ, trùng tu, phát huy di sản văn hóa của nước khác là một điều vô cùng đặc biệt. Và công viên Kazik tại Hội An là sự tưởng niệm sâu sắc của người dân, chính quyền nơi đây dành cho cố kiến trúc sư như đối với một ân nhân của Di sản phố cổ Hội An.

Cũng trong lễ tưởng niệm lần này, TP Hội An ra mắt giới thiệu và tặng phẩm "Kiến trúc Hội An" của Viện Bảo tồn Di tích do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch chủ trì và trưng bày hình ảnh về quá trình công tác của Kazik tại Hội An, Mỹ Sơn.