"Trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ cần giữ cốt cách như tùng, như bách"

Ngày 16/2/2023, tại trụ sở Trung ương Đảng, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tổ chức gặp mặt đại biểu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ Xuân Quý Mão 2023.

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư dự và phát biểu chỉ đạo. Các đồng chí: Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Trần Hồng Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc gặp mặt. 

Cùng dự có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, các liên hiệp hội và các hội chuyên ngành khoa học, kỹ thuật và văn học, nghệ thuật Trung ương...

Cuộc gặp mặt thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đối với lĩnh vực khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa, văn nghệ, ghi nhận, tôn vinh những cống hiến, đóng góp của đội ngũ trí thức; nhà khoa học, văn nghệ sĩ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, tiếp tục cổ vũ, động viên, phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, trong ý chí, hành động của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ trong và ngoài nước đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển khoa học, văn nghệ sĩ trong và ngoài nước đối với sự nghiệp xây dựng, phát triển nền khoa học, công nghệ, y tế, giáo dục, đào tạo, văn hóa, văn học, nghệ thuật của đất nước, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. 

Dự cuộc gặp mặt có 330 đại biểu, trong đó có 210 đại biểu đại diện cho giới trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ có nhiều thành tích có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác, đóng góp xây dựng nền khoa học công nghệ, giáo dục, đào tạo của đất nước và nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. 

Tại cuộc gặp mặt, với tình cảm chân thành, sâu sắc, tinh thần trách nhiệm cao, các đại biểu đã dành thời gian trao đổi, chia sẻ cởi mở về những kinh nghiệm, kết quả nổi bật và quyết tâm cống hiến, khát vọng của bản thân, của ngành, của giới mình đồng thời nêu nhiều ý kiến bày tỏ nguyện vọng, mong muốn Đảng, Nhà nước tiếp tục quan tâm, động viên; xây dựng, hoàn thiện cơ chế chính sách, tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ không ngừng lớn mạnh, đóng góp nhiều hơn nữa, đáp ứng yêu cầu phát triển của Đất nước trong tình hình mới. 

Phát biểu tại buổi gặp mặt, PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam (VHNT), Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam kiến nghị, trong thời gian tới, Đảng, Nhà nước tiếp tục tạo điều kiện nhiều hơn nữa để đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức nước nhà phát huy tài năng, công hiến cho đất nước, nhân dân.

Cần có chương trình mục tiêu quốc gia về VHNT, Nhà nước tập trung hỗ trợ tối đa cho các tác phẩm có chất lượng cao, chăm lo đào tạo và phát huy các tài năng lĩnh vực VHNT.

NSND Hồng Lựu, Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống tỉnh Nghệ An đề xuất đầu tư cho văn hóa, khoa học tương xứng với đầu tư cho kinh tế, tránh tình trạng đầu tư manh mún, nhỏ giọt để tạo điều kiện, cơ hội cho văn nghệ sĩ, trí thức đóng góp nhiều hơn cho đất nước, góp phần phát triển văn hóa ngang bằng với phát triển kinh tế.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cũng kiến nghị Đảng, Nhà nước đầu tư hơn cho các nhà văn, cho VHNT nhưng "Không phải đầu tư về tiền, điều kiện sống, mà điều quan trọng là đầu tư lòng tin của Đảng, Nhà nước vào các nhà văn".

Theo ông, sự đầu tư đó sẽ tạo ra cảm hứng và sự thấu hiểu lớn nhất về các nhà văn, bởi "khi chúng ta đặt lòng tin thì họ sẽ mở lòng tất cả, bày tỏ tất cả và dấn thân".

Ông Thiều cũng cho rằng, cần đầu tư thêm không gian sáng tạo và khẳng định, "chưa bao giờ các nghệ sĩ được quyền sáng tạo, được quyền bày tỏ, được quyền phản biện như bây giờ".

Ông Thiều cho biết, những năm gần đây, các nhà văn chưa có những tác phẩm xứng tầm với dân tộc, thời đại, trong khi đây không chỉ là đòi hỏi của cá nhân mà còn là đòi hỏi của nhân dân, dân tộc, thời đại.

Là đại biểu duy nhất đại diện lực lượng vũ trang phát biểu tại hội nghị, Thiếu tướng, PGS.TS Đinh Ngọc Hoa, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Công an Nhân dân khẳng định, trí thức lực lượng vũ trang nhân dân thực sự là người lính xung kích trên mặt trận văn hóa, tư tưởng của Đảng. Bằng lao động, trí tuệ, trí thức lực lượng vũ trang nhân dân đã góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và có đóng góp quan trọng trong giáo dục, đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao của lực lượng vũ trang nhân dân "vừa hồng vừa chuyên"…

Đây là kết quả từ sự quan tâm lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý thống nhất của Nhà nước, sự chăm lo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, sự quan tâm truyền cảm hứng từ nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhất là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trên cương vị người đứng đầu Đảng ta - tấm gương trí thức sáng ngời về phẩm chất, trí tuệ, tình yêu thương và sự trân trọng đối với đội ngũ trí thức.

Đại diện kiều bào, GS Viện sĩ Nguyễn Quốc Sỹ, Giám đốc Viện Công nghệ VinIT đề nghị Đảng, chính quyền các cấp tiếp tục thể hiện mọi lúc mọi nơi sự cầu thị tri thức, ghi nhận kịp thời thành quả cống hiến, lao động sáng tạo của trí thức. Trong đầu tư cho khoa học công nghệ, lấy tiêu chí ứng dụng vào cuộc sống lên hàng đầu, không đầu tư dàn trải và cần có thủ lĩnh xuất sắc, chịu trách nhiệm trước lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhân dân về lĩnh vực của mình, tập hợp được đội ngũ tri thức trong và ngoài nước; tập trung xây dựng một số tập đoàn khoa học mạnh thành nơi thu hút, phát triển đội ngũ các nhà khoa học, trí thức cho tương lai.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phát biểu tại hội nghị, đồng chí Võ Văn Thưởng đã hoan nghênh, biểu dương những đóng góp của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ vào thành tựu chung của đất nước những năm vừa qua, đồng thời chia sẻ với các đại biểu về tình hình đất nước, những thành tựu, dấu ấn nổi bật của đất nước trong thời gian qua.

Trân trọng cảm ơn các kiến nghị, đề xuất xác đáng của các đại biểu tại Hội nghị, đồng chí Võ Văn Thưởng khẳng định đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức, nhà khoa học là nguyên khí của quốc gia, là vốn quý của dân tộc.

"Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn. Ngay khi nước nhà giành độc lập, gặp vô vàn khó khăn, Bác Hồ đã đặc biệt quan tâm đến việc thu hút và trọng dụng nhân tài cho sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc. Người chỉ rõ: "Nước nhà cần phải kiến thiết. Kiến thiết cần phải có nhân tài. Trong số 20 triệu đồng bào chắc không thiếu người có tài có đức". Cho đến hôm nay, với dân số gần 100 triệu người và hơn 5 triệu đồng bào ta ở nước ngoài thì chắc chắn rằng, người có tài, có đức sẽ nhiều hơn rất nhiều", đồng chí Võ Văn Thưởng nói. 

Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm chăm lo, tạo mọi điều kiện tốt nhất trong khả năng có thể nhằm thúc đẩy giải phóng năng lượng sáng tạo của đội ngũ các nhà khoa học, trí thức, văn nghệ sĩ ở trong và ngoài nước trên tinh thần cùng chia sẻ và nhân lên tình yêu, niềm cảm hứng, khát vọng và quyết tâm xây dựng đất nước Việt Nam công bằng, dân chủ, văn minh.

Đồng chí cũng cho biết, năm 2023 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm (2021 - 2025). Tình hình trong nước quốc tế có nhiều thuận lợi nhưng cũng có nhiều khó khăn thách thức.

Để hoàn thành các nhiệm vụ, mục tiêu đề ra, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta tiếp tục đoàn kết một lòng, phấn đấu toàn diện, thực hiện, trong đó, đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ giữ vai trò tiên phong và cần phát huy sứ mệnh, vai trò to lớn của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể các cấp tiếp tục quán triệt, nhận thức đầy đủ, sâu sắc vị trí, vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên gắn với vai trò trách nhiệm của người đứng đầu.

Tập trung hoàn thiện thể chế, tạo động lực để đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ phát triển năng lực bản thân, tạo điều kiện, cơ hội cần thiết, phù hợp với điều kiện đất nước để cống hiến cho đất nước.

Xây dựng cơ chế chính sách, đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ trí thức, nhà khoa học người Việt có trình độ chuyên môn cao, thật sự có cơ chế phù hợp để nâng cao chất lượng tư vấn, phản biện của các chuyên gia, trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ đối với những vấn đề của đất nước.

Theo đồng chí Võ Văn Thưởng, năm 2023, Đảng ta sẽ tiến hành tổng kết 3 Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, về đổi mới căn bản giáo dục và đào tạo, về phát triển khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tổng kết Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển VHNT trong thời kỳ mới.

Các cơ quan trung ương, các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội, Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam phải thực hiện tốt quá trình tổng kết các Nghị quyết nói trên một cách căn cơ, toàn diện và sâu sắc, trong đó nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến đóng góp xác đáng của đội ngũ các nhà khoa học, trí thức, văn nghệ sĩ trong và ngoài nước tham mưu cho Đảng, Nhà nước với những chính sách đột phát, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Dịp này, đồng chí Võ Văn Thưởng cũng đã trân trọng đề nghị các nhà khoa học, trí thức, văn nghệ sĩ trong và ngoài nước tiếp tục tận tâm, tận hiến với quốc gia, dân tộc trong vận hội mới, "giữ vững cốt cách tinh thần như tùng như bách", không ngừng phát huy tài năng, trí tuệ, tăng cường đoàn kết, hợp tác, chú trọng đào tạo các thế hệ kế cận, sẵn sàng gánh vác trọng trách trong tương lai.

Đồng chí cũng bày tỏ tin tưởng, bước vào giai đoạn mới, với thế và lực mới, đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ với tài năng, tâm huyết và bản lĩnh vững vàng, lòng yêu nước nồng nàn đã được rèn luyện qua thử thách trong đấu tranh cách mạng và sự nghiệp đổi mới đất nước những năm qua, với truyền thống văn hiến và anh hùng dân tộc sẽ vững vàng vượt qua mọi khó khăn thử thách để có những thành tựu mới trong giai đoạn sắp tới.