Giải mã màu vẽ tồn tại suốt 15 thế kỷ

Những gì chúng ta biết về màu xanh này được nghiên cứu qua hàng chục năm, bắt đầu bằng một phát hiện kì lạ và nhanh chóng mở ra một bí mật khủng khiếp. Năm 1904, một nhóm nhà khảo cổ tới một giếng tự nhiên ở khu vực Chichen Itza (Mexico). Chiếc giếng được gọi là "Hố thiêng" và đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ tôn giáo. Cuộc khai quật đã tìm được một số di vật như bình gốm, hương trầm và 127 bộ xương người.

Dưới đáy giếng là một lớp bùn như ở các giếng tự nhiên khác. Tuy nhiên ở lớp bùn trên cùng, dày 4,2m có một màu xanh rất đặc trưng. Nó chính là màu xanh đã được tìm thấy trên các di vật và được gọi là màu xanh Maya. Các mẫu vật sớm nhất có màu này xuất hiện khoảng năm 300 sau Công Nguyên.

Khi bầu trời chuyển sắc xanh giống màu xanh Maya báo hiệu xảy ra hạn hán. Bầu trời không có mây, không có mưa, không có nước để tưới cho mùa màng và đồng nghĩa với việc không có nguồn sống cho người Maya. Đó là khi họ phải đổ máu.

Màu xanh Maya cũng là màu đại diện của vị thần mưa Chaak, đó cũng là vị thần được hiến tế người nhiều nhất. Theo các ghi chép của người châu Âu, người bị hiến tế sẽ được sơn màu xanh Maya, sau đó được đặt lên bệ thờ và bị cắt trái tim vẫn đang đập của mình. Sau đó họ sẽ bị ném xuống Hố thiêng và đó là lí do hình thành lớp bùn dày hơn 4m có màu xanh. Màu sắc đó là những mảnh màu tróc ra từ xác người bị hiến tế, vẫn còn lại trong khi xác họ phân hủy qua nhiều năm. Đôi khi các bình gốm sơn màu cũng được ném xuống, nhưng việc phát hiện hơn 100 bộ xương người càng khẳng định rằng việc người hiến tế bị ném xuống đây là có thật.