Bất ngờ trước sự khác biệt của... nước mắt

(Dân trí) - Một nhiếp ảnh gia đã đặt câu hỏi, những giọt nước mắt của niềm vui hay nỗi buồn khi soi dưới kinh hiển vi liệu có giống nhau?

Câu hỏi này sẽ được giải đáp qua bộ ảnh độc đáo của nhiếp ảnh gia người Mỹ Rose-Lynn Fisher. Với dự án mới mang tên "Topography of Tears", cô lại sử dụng kính hiển vi để mang tới cho chúng ta những góc nhìn không ngờ của một thứ rất quen thuộc: Nước mắt của người.

Bất ngờ trước sự khác biệt của hình ảnh nước mắt

Bức hình này mang tên “Nước mắt của sự đoàn tụ vượt thời gian” (Tear of timeless reunion). Nhiếp ảnh gia Rose-Lynn Fisher đã chụp lại những giọt nước mắt với những cung bậc cảm xúc khác nhau và phóng đại dưới kính hiển vi. Trong hình là giọt nước mắt của sự đoàn tụ.

"Tôi bắt đầu dự án khoảng 5 năm trước, trong quang thời gian tràn ngập nước mắt, giữa những sự thay đổi và mất mát - do đó tôi có rất nhiều vật liệu thô", Fisher cho biết. Rose-Lynn nhận thấy rằng "Tất cả những gì ta thấy trong cuộc sống chỉ là phần nổi của tảng băng. Do đó, có thời điểm khi đột nhiên tôi tự hỏi rằng giọt nước mắt trông như thế nào?"

Hình ảnh “Nước mắt của sự thay đổi” (Tear of change), tác giả Rose-Lynn.

Hình ảnh “Nước mắt của sự thay đổi” (Tear of change), tác giả Rose-Lynn.

Khi cô giữ lại giọt nước mắt của mình, làm khô rồi đặt lên kính hiển vi quang học bình thường: "Nó thật là thú vị. Giống như phong cảnh nhìn từ trên không. Cuối cùng, tôi bắt đầu tự hỏi - Liệu một giọt nước mắt đau khổ nhìn có khác giọt nước mắt vui mừng không? Và chúng sẽ như thế nào khi so với giọt nước mắt khi thái hành?". Câu hỏi này đã dẫn tới dự án nhiếp ảnh kéo dài nhiều năm. Trong đó, Fisher đã thu thập, xem xét và chụp ảnh hơn 100 giọt nước mắt của bản thân mình và một loạt tình nguyện viên, bao gồm cả một em bé sơ sinh.

Hình ảnh “Nước mắt của sự kết thúc và khởi đầu” (Tears of ending and beginning).

Hình ảnh “Nước mắt của sự kết thúc và khởi đầu” (Tears of ending and beginning).

Về mặt khoa học, nước mắt được chia làm 3 loại dựa trên nguồn gốc. Cả nước mắt đau khổ và vui mừng đều là những giọt nước mắt tâm trạng, được tạo ra trước những cảm xúc mạnh mang tính tích cực lẫn tiêu cực. Nước mắt gốc được tiết ra liên tục với lượng rất nhỏ (0.75-1.1 gram trong 24h) để giữ cho nhãn cầu được bôi trơn. Cuối cùng là nước mắt theo phản xạ, được tiết ra khi có tác nhân kích thích như bụi, hơi của củ hành và khói.

Nước mắt khi tiếp xúc với hành được phóng đại dưới kính hiển vi.

Nước mắt khi tiếp xúc với hành được phóng đại dưới kính hiển vi.

Tất cả các loại nước mắt đều chứa một loạt hợp chất sinh học (dầu, kháng thể và enzym) hòa tan trong nước muối. Nhưng như Fisher đã thấy, các loại nước mắt khác nhau có các loại hóa chất khác nhau. Ví dụ như với nước mắt tâm trạng, chúng có chứa các loại hooc-môn, bao gồm cả leucine enkephalin, một loại chất giảm đau tự nhiên được tiết ra khi cơ thể căng thẳng. Thêm vào đó, vì các cấu trúc được thấy dưới kính hiển vi là các tinh thể muối, tình trạng diễn ra khi giọt nước mắt khô lại có thể dẫn tới các hình khối hoàn toàn khác nhau. Do đó, 2 giọt nước mắt có lượng hợp chất y hệt nhau có thể nhìn rất khác khi đưa lên kính hiển vi. "Có rất nhiều yếu tố - hóa chất, độ đặc, tốc độ bay hơi và các cài đặt của kính hiển vi", Fisher nói. Khi cô nhìn qua hàng trăm giọt nước mắt, cô bắt đầu thấy chúng tái hiện những khung cảnh rộng lớn, như cô miêu tả là "địa hình cảm xúc nhìn từ trên không".

Nước mắt của nỗi đau (Tears of grief) khi soi dưới kính hiển vi.

Nước mắt của nỗi đau (Tears of grief) khi soi dưới kính hiển vi.

Nước mắt của niềm vui (Laughing tears) nhìn dưới kính hiển vi.

Nước mắt của niềm vui (Laughing tears) nhìn dưới kính hiển vi.

"Với tôi, thật đáng kinh ngạc khi các đường nét của tự nhiên thật giống nhau, dù kích cỡ thế nào đi nữa. Bạn có thể nhìn những đường xói mòn trên bề mặt Trái đất qua hàng nghìn năm và bằng một cách nào đó, chúng nhìn rất giống các đường nét tinh thể của một giọt nước mắt hình thành trong tích tắc".

Nghiên cứu sâu về nước mắt trong thời gian dài khiến Fisher nghĩ tới chúng nhiều hơn là những giọt nước muối chúng ta tiết ra. "Nước mắt là môi trường cho ngôn ngữ nguyên thủy nhất của chúng ta, rất cơ bản nhưng cũng rất phức tạp. Nó giống như mỗi giọt nước mắt mang theo kinh nghiệm của loài người, giống như một giọt nước giữa biển."

Phan Hạnh
Theo S.Sonianmag