Dự án thương hiệu Châu Á: Thương hiệu Việt đang ở đâu?

Làm thương hiệu có lẽ là một trong những bài học giá trị nhất mà các doanh nghiệp nội địa tiếp biến được từ những công ty, tập đoàn quốc tế có mặt tại thị trường Việt Nam trong những năm qua.

Theo báo cáo của dự án Thương hiệu châu Á do B&Company Việt Nam phối hợp thực hiện cùng Nikkei BP Consulting, kết quả đã chỉ ra những tín hiệu đáng mừng cho các thương hiệu nội địa.

Dự án thương hiệu Châu Á: Thương hiệu Việt đang ở đâu?

Thương hiệu – bài toán chung cho mọi doanh nghiệp

Dự án nói trên được tiến hành tại 8 thị trường được đánh giá là giàu tiềm năng ở châu Á, gồm Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam. Sự góp mặt vào dự án nghiên cứu này của hai chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu thị trường là Nikkei BP Consulting và B&Company cho thấy mối quan tâm đáng kể của giới đầu tư đối với các thị trường tiềm năng này, trong đó có Việt Nam. Với những kinh nghiệm chuyên sâu về phân tích thị trường, kết quả nghiên cứu của dự án do hai công ty đồng thực hiện là một cơ sở đáng tin cậy để các thương hiệu quốc tế có định hướng hoạt động tại Việt Nam cùng với các thương hiệu nội địa điều chỉnh chiến lược hoạt động và phát triển của mình trong thời gian tới.  

Trong số 100 thương hiệu được chọn ra để đánh giá trong dự án này, có 60 thương hiệu quốc tế và 40 thương hiệu nội địa được lựa chọn dựa theo đặc trưng riêng của mỗi thị trường. Điểm đáng chú ý là trong dự án nghiên cứu này có sự góp mặt của các thương hiệu trong hầu hết các lĩnh vực sản phẩm và dịch vụ, như ngành hàng tiêu dùng, tài chính ngân hàng, truyền thông, may mặc, xe cộ, điện tử điện lạnh hay công nghệ thông tin. Điều này cho thấy vai trò ngày càng lớn của các chiến lược xây dựng thương hiệu tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước trong tất cả các lĩnh vực.

Một điểm tương đồng khá lý thú trong kết quả nghiên cứu thu được tại cả 8 thị trường tham gia khảo sát là sự dẫn đầu về tính phổ biến của các thương hiệu công nghệ. Nếu như ở Ấn Độ và Đông Nam Á đó là trường hợp của Nokia, một thương hiệu chuyên về điện thoại di động của Phần Lan, thì ở Đông Á là sự thống trị của Apple. Điều này phản ánh đời sống ngày càng phát triển với những chuẩn mực sống được nâng cao của người dân ở những nền kinh tế này, đồng thời cũng cho thấy một thực tế về sự lấn lướt của các tay chơi lớn đến từ nước ngoài. Theo bà Ueno, trưởng bộ phận tư vấn về thương hiệu của công ty Nikkei BP Consulting, thì duy nhất có trường hợp Hàn Quốc có thương hiệu nội địa chiếm vị trí cao nhất với thương hiệu Naver trong lĩnh vực tìm kiếm thông tin.

Sức mạnh thương hiệu Việt

Kết quả khảo sát cũng cho thấy mức độ cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của các thương hiệu Việt so với các thương hiệu quốc tế khác tại Việt Nam. Theo đó, Vinamilk là thương hiệu nội địa có năng lực cạnh tranh lớn nhất, lọt vào top 5 trong 100 thương hiệu được lựa chọn nghiên cứu, bên cạnh các thương hiệu quốc tế khác là Nokia, Honda, Sony và Google. Các thương hiệu về ngành tài chính ngân hàng (Vietcombank, Agribank, Bảo Việt), dịch vụ ăn uống (Highlands, Trung Nguyên, Kinh Đô, Vissan) hay ngành may mặc (Việt Tiến) và ngành viễn thông (VNPT, Vinaphone, Mobifone) cũng có những điểm số rất cao và được nhiều người tiêu dùng nhận biết và yêu thích. Tuy nhiên, trong lĩnh vực công nghệ cao thì các thương hiệu quốc tế hiện đang chiếm lĩnh với các tên tuổi lớn như Google, Apple và các thương hiệu của Nhật Bản, Hàn Quốc như Honda, Sony, Samsung, Hyundai, Toyota...
 
Dự án thương hiệu Châu Á: Thương hiệu Việt đang ở đâu?
 
Dự án thương hiệu Châu Á: Thương hiệu Việt đang ở đâu?
 
Đánh giá về năng lực cạnh tranh của các thương hiệu Việt Nam, bà Đào Ngọc Linh, đại diện B&Company tại Việt Nam, cho rằng so với trước đây, các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay đã chú trọng hơn đến việc xây dựng thương hiệu. Nhìn chung, dựa trên các tiêu chí đánh giá của dự án Brand Asia, các thương hiệu Việt Nam thường có điểm số cao ở các tiêu chí về mức độ thân thiện và thuận tiện cho người sử dụng. Tuy nhiên, so với các thương hiệu mạnh của quốc tế, các doanh nghiệp Việt Nam có lẽ nên chú ý hơn đến tính sáng tạo, đột phá khi xây dựng hình ảnh thương hiệu của mình. Nhìn chung, điều này gắn liền với việc xây dựng một chiến lược phát triển sản phẩm và dịch vụ đồng bộ trong đó đặt trọng tâm vào việc mang lại lợi ích tối đa cho người tiêu dùng và tích hợp các giá trị gia tăng cho sản phẩm, dịch vụ đồng thời gắn liền với việc tạo hình ảnh và phong cách riêng cho thương hiệu. Điều này sẽ giúp cho thương hiệu có được một "tính cách" riêng và có khả năng để lại dấu ấn sâu đậm trong nhận thức của người tiêu dùng.
 
Dự án thương hiệu Châu Á: Thương hiệu Việt đang ở đâu?
So sánh sức mạnh thương hiệu của Viettel, Mobifone và Vinaphone

Nhìn nhận một cách nghiêm túc, đây vừa là thành công và cũng là thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh Việt Nam đang từng bước tiến sâu vào sân chơi WTO với các quy định khắt khe về quyền bình đẳng cho các đối thủ trong và ngoài nước. Tuy vậy, chắc chắn rằng các thương hiệu nội địa vẫn nắm giữ một ưu thế lớn để tự tin bước vào cuộc cạnh tranh này, đó chính là sự am hiểu tính cách Việt. Chừng nào còn biết cách phát huy lợi điểm này, họ vẫn có cơ hội để khẳng định mình.