U23 Việt Nam giành ngôi á quân châu Á: Cảm xúc qua đi, điều gì đọng lại?

Ở đây không chỉ là bóng đá, dù bóng đá là môn “thể thao mặt tiền” của mọi quốc gia. Đó là một chỉ báo về tiềm năng tuổi trẻ được đánh thức, được khai phá, được thể hiện, được cống hiến cho cộng đồng, vì cộng đồng.

Nhưng mọi cảm xúc đều sẽ qua đi, dù chiến thắng của U23 Việt Nam còn ngâm thẩm lâu trong lòng mỗi người chúng ta, như Thư của Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nhắc nhở cần phát huy tinh thần chiến thẳng này trong mọi hoạt động để phát huy tiềm lực cộng đồng vào sự nghiệp chấn hứng đất nước...., thì cũng nên xem, điều gì đọng lại làm chúng ta chiêm nghiệm?

Đội tuyển U23 của chúng ta có được những chiến thắng không hề ngẫu nhiên hay ngẫu hứng, không do may rủi – mặc dù 2 trận thắng qua đá 11 mét; mà đó là quá trình thể hiện bản lĩnh và ý chí quyết chiến quyết thắng, là sức mạnh của một đội tuyển chuyên nghiệp được rèn dũa nghiêm túc. Vậy nên, cần nhìn vào nguyên nhân chủ quan, bên trong để rút ra điều gì đó cho không chỉ bóng đá.

Thứ nhất, điều rất dễ nhận thấy là thể lực các tuyển thủ trẻ của chúng ta được nâng lên rõ nét. Trước đây, đá đến cuối hiệp hai là nhiều cầu thủ đã “thở ra tai” với những bước chạy lẽo đẽo theo sau; nhưng nay đá hết hai hiệp phụ, dưới mưa tuyết trắng trời, giá lạnh, vẫn còn....sung mãn. Có được một thế hệ cầu thủ trẻ thể lực tốt, không thể không nhìn sâu hơn vào một thế hệ trẻ được sinh ra và lớn lên trong thời kỳ mà chất lượng cuộc sống cộng đồng được nâng lên khá rõ nét (dù cuộc sống cộng đồng còn chưa đồng đều và cũng còn nhiều điều phải lo, phải tính). Chúng ta nhìn vào giới trẻ ngày nay cao to hơn, với ngoại hình đẹp hơn, sáng láng hơn và đó là chỉ báo về chất lượng tăng trưởng của đất nước.

Thứ hai, chiến thắng của U23 Việt Nam năm 2018 là kết quả của sự ươm mầm nguồn lực bóng đá trẻ hàng chục năm nay. Không có quá trình ươm mầm này thì khó có tinh thần và nền tảng kỹ năng, đam mê và chiến thuật chuyên nghiệp để kích hoạt cho sức mạnh tổng lực của một đội tuyển quốc gia. Mà “chiến dịch ươm mầm” này, không thể thiếu ‘bàn tay” của doanh nghiệp, của các ông bầu. Chúng ta có thể chưa kịp làm quen với nhận thức vai trò của doanh nghiệp tư nhân hay những “ông bầu”, dù rằng ở các nước phát triển, thành tựu khoa học – công nghệ hay bóng đá đều không thể tách rời vai trò của họ. Họ đầu tư cho nghiên cứu, thử nghiệm và triển khai,...Bởi họ là bà đỡ....bỏ vốn ra và tính toán cẩn thận, không rơi vào cảnh “tiền chùa”, là “chùm khế ngọt...”. Xin cám ơn các ông bầu Việt !

Thứ ba, theo chúng tôi, điều quan trọng nhất, là có người “dẫn dắt tử tế”; tức là có huấn luyện viên trưởng và ban huấn luyện viên làm việc với tinh thần chuyên nghiệp và có tâm – từ chọn lựa nhân lực cho đội hình, huấn luyện kỹ năng và setup cho các vị trị đến có chiến thuật và đấu pháp đúng cho mỗi trận đấu. Một đoàn tàu mà có đầu máy tốt, khỏe và toàn tâm làm lực kéo thì mọi dốc đèo, hay đường lầy lội đến mấy cũng đều.....chẳng là gì, sẽ đi đến đích, sẽ lập kỳ tích đo đếm được.

Chọn người là yếu tố nền tảng quyết định. Bởi nếu chọn sai do thiên vị hay do cái gì khác thì có thể có những cầu thủ tài năng đã bị bỏ qua. Rồi chương trình, kỷ luật huấn luyện nghiêm túc vì mục tiêu của mỗi trận và của giải,...Nói chung là công tác nhân sự có tâm vì sự nghiệp, chứ không tư lợi.

Vẫn với các tuyển thủ của chúng ta, nhưng có “người dẫn dắt tử tế’ thì sức mạnh thể lực và tinh thần được gắn kết, được phát huy tối đa và thể hiện ý chí, bản lĩnh chiến thắng thật tuyệt vời. Các tuyển thủ luôn chời trên 100% như lời Chủ tịch Quốc hội khẳng định trong lễ đón Đội U23 hôm 29/1 vừa qua.

Thắng không vênh, bại không xìu. Tôi rất khoái câu quát mắng của HLV trưởng Park Hang Seo sau trận chung kết: “Chúng ta đã cố gắng hết sức, tại sao phải cúi đầu?". Và chỉ có thầy xứng tầm mới có thể quát trò của mình như vậy. Đúng, không bao giờ được cúi đầu trước thất bại. Và cũng có nghĩa, không bao giờ được vênh mặt khi chiến thắng. Bản lĩnh Việt trong giới trẻ luôn cần được rèn đúc từ những việc như thế.

Bài học về “người dẫn dắt tử tế” là điều muôn thuở, nhưng lại được làm mới qua đội U23 Việt Nam của chúng ta năm nay. Bởi thế, với khí thế và tinh thần chiến thắng, Thủ tưởng Chính phủ Nguyên Xuân Phúc đã gửi thư cho chính quyền các tỉnh thành kêu gọi phát huy, làm lan tỏa tinh thần này vào công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.

PGS.TS Nguyễn Văn Dững