Nhìn từ chiến thắng 3-0 trước Malaysia vốn thể hiện trình độ trên tầm của lứa cầu thủ Việt Nam hiện tại, Jernej Kamensek - chuyên gia môi giới cầu thủ đến từ châu Âu đã nhiều năm làm việc với bóng đá Việt Nam - cho rằng đã đến lúc để VFF nghĩ đến việc dùng đội U23 ở giải AFF Cup. Đó cũng là một cách kế thừa cho tương lai bóng đá Việt Nam sau này.

PV: Xin chào nhà môi giới Jernej Kamensek. Cảm ơn ông đã tham gia trò chuyện với Dân trí. Chiến thắng 3-0 của đội tuyển Việt Nam trước Malaysia chắc hẳn đem đến cho ông nhiều cảm xúc?

Jernej Kamensek: Đó là một trận đấu quá đỗi thuyết phục của các bạn. Tôi mừng cho người hâm mộ Việt Nam vì điều đó. Nhưng cũng từ đây, theo quan điểm mà tôi từng chia sẻ cách đây ba ngày trên Facebook cá nhân, đã đến lúc để VFF mạnh dạn nghĩ về việc nên sử dụng các cầu thủ của đội U21 và U23 cho giải đấu này thay vì những gương mặt quá kinh nghiệm, đẳng cấp như hiện nay. Đó là cách để chúng ta chuẩn bị cho tương lai sau này của bóng đá Việt Nam.

Ở đây, tôi muốn nói câu chuyện của 4-5 năm nữa. Thế hệ với những Quang Hải, Công Phượng… sẽ không thể cứ mãi ở phong độ đỉnh cao để cống hiến cho đội tuyển Việt Nam. Vậy câu hỏi được đặt ra là điều gì sẽ xảy ra nếu đội tuyển Việt Nam không còn họ hiện diện trên sân cỏ.

Liệu với những gương mặt U21 hay U23 không được thi đấu thường xuyên hiện tại có đủ sức thay thế lứa đàn anh của mình hay không? Chúng ta hãy nhìn bài học của Thái Lan. Việc không có sự kế thừa đúng lúc đã khiến họ thất bại. Giờ đây, Thái Lan đang phải từng bước tìm lại thành công của mình trong quá khứ. Vậy nên, tôi không mong Việt Nam sai lầm như Thái Lan. Dù có thể lúc này, chúng ta đang chứng kiến một đội tuyển Việt Nam rất mạnh.

Dùng đội U23 hay U21 tham dự AFF Cup, ý ông là vậy sao?

Đúng vậy. Tôi nghĩ rằng đã đến lúc LĐBĐ Việt Nam (VFF) nên tạo điều kiện cho một đội tuyển ở cấp độ thấp hơn tham dự AFF Cup sau giải đấu này. Có lẽ, Việt Nam nên dùng U23 Việt Nam hoặc thậm chí là các cầu thủ U21. Chúng ta hãy nhìn sang Hàn Quốc, Nhật Bản - những đội tuyển mạnh nhất châu Á. Họ thường xuyên dùng các đội trẻ để tham dự những giải có trình độ thấp ở châu Á. Với tôi, AFF Cup vốn dĩ không thuộc FIFA Days. Vậy chẳng có lý do gì để Việt Nam phải tung ra đội hình mạnh nhất. Đã đến lúc, Việt Nam tiến lên bằng quan điểm dùng lực lượng tham dự giải đấu sao cho tương xứng.

Ông có nói đến việc đừng sai lầm như Thái Lan. Tôi lại muốn nhắc đến năm 2018. Khi ấy, Thái Lan cũng dùng lực lượng dự bị với nhiều cầu thủ trẻ để tham dự AFF Cup năm ấy. Và rồi họ thất bại thảm hại. Thậm chí không chỉ là giải đấu đó mà là 3-4 năm qua, Thái Lan cũng núp bóng Việt Nam? Liệu nếu dùng cầu thủ trẻ, chúng ta có trả giá cho một sai lầm tương tự?

Hãy lạc quan lên nào. Chúng ta nên nhìn nhận rằng đâu là sai lầm của Thái Lan và tránh khỏi vết xe đổ ấy. Tôi cho rằng vấn đề của Thái Lan khi đó là họ không xác định đúng mục đích khi tham dự giải đấu. Các cầu thủ dự bị không hẳn là những gương mặt quá trẻ. Adisak Kraisorn cũng đâu trẻ trung mà vẫn tham dự giải đấu ấy. Rõ ràng, Thái Lan ở lưng chừng giữa thành tích và việc sử dụng lực lượng. Điều đó khiến họ phải trả giá.

Cái cách mà Thái Lan không thật tâm tin tưởng vào thế hệ sau của Chanathip Songkrasin chính là điều mà Việt Nam đang gặp phải. Liệu có ai tin tưởng vào các cầu thủ U23 Việt Nam hiện tại không? Điều gì sẽ xảy ra khi thế hệ vàng của bóng đá Việt Nam lúc này không còn hiện diện. Đó chính là vấn đề. Bởi suốt 4 năm qua, sự tập trung của bóng đá Việt Nam chỉ dồn duy nhất một lứa mà thôi. Đó là những Quang Hải, Tuấn Anh, Công Phượng, Hoàng Đức….

Nhưng rõ ràng chúng ta thấy lứa U23 hiện tại đang không có được thành công. Ông nghĩ sao về thế hệ 1999-2001 đang chơi cho U23 Việt Nam lúc này?

Họ chưa hay. Đó là lý do tại sao tôi hy vọng họ được trao thêm cơ hội để phát triển và tích lũy thêm kinh nghiệm. Đội tuyển Việt Nam đã không có nhiều thay đổi về lực lượng trong 3-4 năm gần đây. Không có gương mặt nào trẻ trung, mới mẻ xuất hiện trên sân của đội tuyển Việt Nam. À, có Thanh Bình. Nhưng cậu ấy được chơi quá ít.

Rõ ràng, đội U23 Việt Nam hiện tại đang rơi vào tình cảnh không có ngôi sao hay thủ lĩnh nào như Quang Hải.

Theo ông, ngoài vấn đề ở ĐTQG, việc các CLB ít dùng cầu thủ trẻ cũng là lý do khiến lực lượng U23 hiện tại chưa đủ sức chen chân vào ĐTQG. Hay nói như cách của ông là chưa có ai tin tưởng để trao cơ hội cho họ?

Tôi nghĩ thế hệ U23 hiện tại vẫn có một số gương mặt tiềm năng. Nhưng họ phải được chơi bóng, được trao cơ hội, được thi đấu. Các CLB cần phải phát triển và tìm kiếm những tài năng ngay ở địa phương. HAGL, Hà Nội FC là những CLB đã thành công từ điều đó. Tôi rất mong các chuyên gia cũng sẽ đưa ra những quan điểm thẳng thắn xoay quanh phát triển bóng đá trẻ Việt Nam. Đây là thời điểm cần thiết để chúng ta nghĩ về tương lai rồi. Nếu như lực lượng U23 chưa đủ giỏi, dù hạt nhân của thế hệ này đôi nét vẫn có tiềm năng thì chúng ta nên tập trung nhiều hơn ngay cho lứa U21.

Hãy đặt ra mục tiêu rằng 2-3 năm nữa, phải có từ 3-5 cầu thủ U21 thế hệ này xuất hiện và là trụ cột của ĐTQG. Bóng đá là môn thể thao vận động không ngừng. Chúng ta luôn phải nhìn về phía trước.

Ông có nghĩ giống tôi không, thế hệ Quang Hải, Công Phượng vẫn còn quá trẻ. Họ đủ sức chơi đỉnh cao 4-5 năm nữa. Nhưng vô hình trung, thế hệ U23 và thậm chí là U21 hiện nay không có cơ hội để chen chân?

Có thể. Nhưng mọi đội bóng đều cần phát triển đào tạo trẻ. Bởi họ biết một ngày nào đó, rồi cũng sẽ đến lượt lứa U21 và U23 thay thế nòng cốt hiện tại trên ĐTQG. Nhưng như tôi đã nói, 4 năm qua, Việt Nam vẫn giữ nguyên một nhóm lực lượng và chưa thể trình làng nhiều ngôi sao mới. Tất nhiên, để tạo nên những Quang Hải mới và Công Phượng mới là không dễ dàng. Nhưng nếu chúng ta có lộ trình, việc phát triển các tài năng trẻ cho sự kế cận vẫn sẽ được vận hành tốt. Và như tôi đã nói từ đầu, AFF Cup có thể là một mặt trận tốt để họ rèn giũa.

Còn nếu như gạt suy nghĩ ấy, Việt Nam sẽ giống như Thái Lan. Tức là chúng ta cứ sống mòn với những Chanathip Songkrasin hay Quang Hải. Sự phụ thuộc ấy có thể phá hỏng tương lai của chính nền bóng đá chúng ta.

Lại nói đến câu chuyện U23 hiện tại, tôi đặt ra câu hỏi rằng đã có cầu thủ U23 nào đang là chủ lực ở V-League như 5 năm trước hay chưa. Chúng ta phải đồng ý với nhau rằng có những cầu thủ tài năng ở lứa này. Nhưng họ không được các CLB đặt niềm tin. Đấy chính là vấn đề rất lớn trong việc kế cận thế hệ của ĐTQG Việt Nam hiện tại cũng như trong tương lai gần.

Ông cảm thấy tiếc nuối trường hợp nào của U23 Việt Nam nhất?

Tôi muốn nhấn mạnh là U23 là lứa tuổi sẵn sàng đá chuyên nghiệp. Họ không còn được xem là cầu thủ trẻ nữa. Đáng ra, chúng ta phải thấy ít nhất 10-15 cầu thủ đá thường xuyên ở V-League 1 hoặc những đội bóng lớn tại hạng Nhất. Với tôi, Hữu Thắng là một tài năng lớn. Nhưng cậu ấy lại không được Viettel trao cơ hội. Nhìn HAGL đi, họ đã chấp nhận để các cầu thủ trẻ của mình nhiều năm đá ở V-League. Năm ngoái, dàn cầu thủ ấy đã lên đỉnh sau 12 vòng.

Ông lại nhắc đến HAGL. Gần đây, chúng ta thấy học viện HAGL JMG không còn trên bản đồ bóng đá trẻ Việt Nam. Có khi nào HAGL đã thôi giấc mơ đào tạo trẻ?

Ồ, HAGL mà làm thế thì họ tự chặt chân, chặt tay họ thôi. Tôi tin HAGL sẽ phải có định hướng mới trong phát triển cầu thủ trẻ. Tôi cũng mong điều đó. Nói một cách tổng quát, phải có ít nhất 10 cầu thủ xuất hiện một cách thường xuyên ở nhóm cạnh tranh chức vô địch. Và mỗi CLB nên sử dụng cầu thủ dưới 19 tuổi nhiều hơn, như một sự chuẩn bị cho tương lai của ĐTQG Việt Nam.

Lại nói về đào tạo trẻ, ông đánh giá thế nào về hệ thống ươm mầm tài năng của Việt Nam hiện tại?

Tôi cho rằng cá biệt mỗi CLB không phải là cách để phát triển bóng đá một cách đúng đắn. Nó phải được xuất phát từ chính LĐBĐ Việt Nam với định hướng phát triển. Tôi cũng phải chỉ ra một thực trạng là Việt Nam gần như không có sự phát triển chuyên nghiệp cho nhóm U7 đến U15. Tôi đã xem cách mà CLB TP.HCM đào tạo bóng đá trẻ. Có thể hình dung đó như một trường mẫu giáo mà bố mẹ gửi con đến học bóng đá phong trào.

Các HLV thậm chí không phải là những HLV thực thụ. Họ không thể đủ khả năng để đào tạo ra những Quang Hải hay Công Phượng mới. Hãy nhìn ra nước ngoài, cầu thủ trẻ nhất - 10 tuổi đã được huấn luyện từ các HLV có bằng cấp tối thiểu là bằng A. Đây không phải là câu chuyện so sánh giữa trình độ của châu Âu và Việt Nam. Mà đơn giản, đó là cách để chúng ta phát triển bóng đá trẻ một cách thực thụ. Những HLV cho lứa U7-U15 đặc biệt quan trọng. Vì họ là những người ươm mầm cho những tài năng bóng đá Việt Nam ở giai đoạn sơ khai.

Tôi cũng đồng tình việc bỏ tiền để học bóng đá. Nhưng quan trọng là khi các vị phụ huynh bỏ tiền, các con của họ phải được học ở những lớp chất lượng cao và đáng tiền, thay vì học với sự dẫn dắt của các HLV chưa có trình độ cao.

Quay lại với V-League và đội tuyển quốc gia, tôi lo lắng rằng sau 4 năm nữa, nếu câu chuyện hiện tại của Việt Nam vẫn tiếp diễn như thế này, ai trong lứa U21 và U23 có thể vươn tới đẳng cấp cao hơn. Mbappe đá chuyên nghiệp và là ngôi sao năm bao nhiêu tuổi? Pedro cũng thế? Các CLB nước ngoài luôn sẵn sàng trẻ hóa lực lượng, thay vì khăng khăng chỉ dùng một thế hệ hiện tại mà thôi. Tôi lại phải nói đến HAGL. Lúc nãy, tôi đã khen họ ươm mầm cầu thủ tốt. Nhưng vấn đề là sau Văn Toàn, Công Phượng, Minh Vương sẽ là ai? HAGL chưa trình làng thêm những gương mặt nổi trội.

Suy cho cùng, bóng đá không thể mua được bằng tiền. Chúng ta cần 3-5 năm cho một chu kỳ phát triển 1 thế hệ. Để căn cứ từ đó, chúng ta có thêm những tài năng trẻ kế cận.

Quay trở lại với AFF Cup, ông có nghĩ Việt Nam tránh được vết xe đổ của Thái Lan, tức là không quá phụ thuộc vào thế hệ vàng?

Tôi cho rằng Thái Lan đang tìm cách thoát khỏi mối tơ vò. Họ vốn dĩ đã thất bại trong vài năm trở lại đây. Họ xem AFF Cup như một đòn bẩy để vượt qua áp lực. Nhưng tôi tin, họ sẽ tìm cách đầu tư cho tương lai. Việt Nam cũng nên như vậy. Bóng đá là một sự vận động và kế thừa không ngừng nghỉ. Thành công hiện tại không bao hàm chiến tích cho tương lai, nếu như chúng ta không thay đổi. Và với trình độ của Việt Nam hiện tại, tôi nghĩ chúng ta đủ mạnh dạn để trao cơ hội cho cầu thủ trẻ nhiều hơn.

- PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi.

Nội dung: Tường Vy

Thiết kế: Khương Hiền