Tứ kết Euro 2024 chứng kiến từ những màn đụng độ duyên nợ, những trận đấu được coi như "chung kết sớm", hay những cuộc so tài được kỳ vọng xuất hiện đột biến. Thực tế đã không có cú sốc hay sự bất ngờ nào quá lớn ở vòng tứ kết. Dù vậy, 4 đội tuyển giành vé đi tiếp đều theo những cách không hề dễ dàng.

Nếu như chỉ nhìn vào diễn biến trên sân, thì cuộc đối đầu giữa Đức và Tây Ban Nha hay Pháp và Bồ Đào Nha bị nhầm tưởng về một trận đấu cuối cùng để tranh cúp. Ở trận đầu tiên, Tây Ban Nha khiến người Đức "thêm một lần đau", như những gì họ đã làm ở chung kết Euro 2008 hay bán kết World Cup 2010.

Lần này, La Roja cần đến 120 phút, với pha lập công ở phút 119 của cầu thủ vào thay người Mikel Merino. Nếu chủ nhà Đức "đứng vững" thêm một phút, chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra trong loạt đá luân lưu. Chỉ biết rằng, ngoại trừ lần "đấu súng" đầu tiên để thua Tiệp Khắc tại chung kết Euro 1976, Đức toàn thắng trong mọi lần đá luân lưu khác tại các giải đấu lớn.

Trận đấu giữa Pháp và Bồ Đào Nha lại tái hiện trận chung kết khác cách đây 8 năm. Lần này người Pháp thanh toán món nợ bằng chiến thắng trong loạt đá luân lưu, sau khi hai đội hòa không bàn thắng trong 120 phút.

Cũng cần đến loạt "đấu súng", đội tuyển Anh mới có thể vượt qua Thụy Sĩ, trong một trận đấu mà Tam sư đã để cho đối phương ghi bàn mở tỉ số trước. Đây cũng là lần thứ 2 liên tiếp, thầy trò HLV Gareth Southgate phải đá thêm giờ, dù rằng chỉ phải đụng độ những đối thủ bị đánh giá thấp hơn.

Trận đấu duy nhất của vòng tứ kết Euro 2024 không phải sử dụng đến hiệp phụ là cặp đấu giữa Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Được đánh giá là chỉ phải đụng độ đối thủ "mềm" nhất so với các đội bóng lớn, dẫu vậy, "Cơn lốc màu da cam" cũng đã phải trải qua quãng thời gian cực kỳ khó khăn khi đã bị thủng lưới sớm ngay trong hiệp 1.

Họ chỉ có thể gỡ hòa nhờ tình huống cố định, và ấn định thắng lợi bằng pha đá phản lưới nhà của hậu vệ bên phía Thổ Nhĩ Kỳ.

Các đội tuyển phải "trầy da tróc vẩy" mới giành quyền đi tiếp, sau các màn đối đầu cả về sức bền và trí lực. Cũng có một "cuộc đua" khác, "cuộc đua" thể lực nhưng dành cho người hâm mộ.

Nhiều chuyên gia và các cổ động viên đánh giá, các đội tuyển ở kỳ Euro 2024 đang trình diễn một thứ bóng đá thực dụng đến nhàm chán. Và việc buộc phải kéo trận đấu đến thời gian hiệp phụ hay loạt phạt đền đã thể hiện điều đó.

Tiêu biểu cho trường phái "hắc ám" chắc chắn phải kể đến tuyển Pháp, đội bóng từ đầu giải chỉ ghi 3 bàn, một bàn từ chấm phạt đền và 2 bàn phản lưới. Không thể phủ nhận, HLV Didier Deschamps đang mang đến Les Bleus một hàng thủ quá chắc chắn. Điều đó khiến cho Pháp giữ sạch lưới 4/5 trận, làm nản lòng các chân sút Hà Lan, Bỉ và gần nhất là Bồ Đào Nha.

Cần nói thêm, tuyển Pháp không chơi phòng ngự bị động, điều này trái ngược hoàn toàn với tuyển Anh. Cách chơi của Tam sư ở kỳ Euro 2024 lần này khiến nhiều người hâm mộ cảm thấy chán nản. Thậm chí, HLV Gareth Southgate còn nhận "cơn mưa" cốc nước, chai lọ ngay trên sân.

Dẫu vậy, với chiến lược gia mới có trận đấu thứ 100 dẫn dắt Tam sư, dù cho có 4 trận liên tiếp không thắng trong 90 phút, hay 2 trận để dẫn bàn trước, đội tuyển Anh vẫn đang có mặt ở bán kết.

Sự gai góc trong lối chơi cũng đến từ Tây Ban Nha hay Hà Lan, các đội bóng nổi tiếng với trường phái bóng đá đẹp mắt. Vì thế, cho dù Anh và Pháp sở hữu hàng công đáng mơ ước, Tây Ban Nha và Hà Lan biểu trưng cho trường phái kiểm soát bóng, với những tiền vệ tài ba, thì vẫn chẳng có gì bất ngờ với những diễn biến "ru ngủ".

Ngoài diễn biến giằng co, thì việc thiếu đi những bàn thắng cũng phần nào khiến cho các cổ động viên phải ngán ngẩm. Tứ kết Euro 2024 chỉ chứng kiến 8 bàn thắng, số pha ghi bàn ít nhất trong 6 vòng chung kết giải bóng đá lớn nhất châu Âu.

Trong đó, đáng chú ý có 7 lần bàn thắng được ghi trong hiệp 2, với 6 trong số đó xuất hiện sau phút thứ 70. Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Sĩ đều bị đánh giá thấp hơn, cùng ghi bàn mở điểm nhưng cuối cùng vẫn chịu thua ngược Hà Lan và Anh.

Nhìn vào danh sách ghi bàn, có 4 cầu thủ đang dẫn đầu với 3 bàn thắng, nhưng chỉ có Cody Gakpo của Hà Lan còn cơ hội nâng cao thành tích. Nhưng, với sự thực dụng các đội bóng đang thể hiện, thật khó để chứng kiến cuộc bứt phá ngoạn mục nào. Không loại trừ khả năng kịch bản có tới 6 cầu thủ dẫn đầu danh sách ghi bàn như tại Euro 2012.

Hầu hết những gương mặt được đánh giá sẽ tỏa sáng rực rỡ như Harry Kane, Cristiano Ronaldo, Kylian Mbappe... đều chưa đáp ứng được kỳ vọng. Khá nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, nhưng phần lớn đến từ thể lực.

Như HLV Deschamps miêu tả về cậu học trò Mbappe, các chân sút hiện tại "quá mệt mỏi vì mật độ thi đấu và dễ chấn thương". Trọng trách ghi bàn được chuyển xuống tuyến dưới, nơi có một thống kê khác, đó là 63% số bàn thắng ở vòng tứ kết được ghi bởi một cầu thủ không phải tiền đạo.

Tứ kết Euro 2024 khép lại cũng là lúc bóng đá châu Âu chia tay hai huyền thoại của giải đấu, đó là Toni Kroos và Cristiano Ronaldo. Với Kroos, anh quyết định giải nghệ hẳn ngay sau giải đấu.

Cuộc chạm trán Tây Ban Nha trở thành lần ra sân cuối cùng trong sự nghiệp. Cầu thủ mang áo số 8 này đã có một kỳ Euro vô cùng nỗ lực cùng đội tuyển Đức. Anh đã mang lại những dấu ấn từ khả năng chuyền bóng bậc thầy, nhưng không đủ để giúp "Cỗ xe tăng" vào bán kết ở giải đấu được tổ chức trên sân nhà.

Trong khi đó, Cristiano Ronaldo chưa treo giày như người đồng đội cũ ở Real Madrid, nhưng anh cũng tuyên bố Euro 2024 sẽ khép lại hành trình cúp châu Âu của mình. Tất cả những cổ động viên của CR7 mong muốn một cái kết đẹp cho thần tượng.

Dẫu vậy, Ronaldo kết thúc hành trình của mình với 0 bàn thắng tròn trĩnh, với dấu ấn lớn nhất chỉ là… những giọt nước mắt sau cú đá phạt đền hỏng ăn ở trận gặp Slovenia.

Màn chia tay buồn bã của siêu sao người Bồ Đào Nha có lẽ cũng khép lại thời kỳ hoàng kim của tiền đạo cắm, của cây săn bàn trong vòng cấm đối phương. Cùng với những gì đã đề cập, Euro 2024 có lẽ sẽ vẫn đáng xem, nhưng nhiều khả năng sẽ không còn bùng nổ, để thay vào đó là mục tiêu "đá chỉ để thắng" của các ông lớn.

Nhiều điều chờ đợi từ cuộc đại chiến giữa Tây Ban Nha và Pháp, hai ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch. Đó là màn so tài giữa đội bóng sở hữu hàng tấn công ấn tượng nhất (ghi 11 bàn thắng) và đội bóng thực dụng nhất (mới chỉ ghi 3 bàn và có 4 trận giữ sạch lưới).

Quá nhiều điều hấp dẫn để nói về Tây Ban Nha mới mẻ và đầy sức sống. Cặp tiền đạo biên Nico Williams và Lamine Yamal gieo rắc nỗi kinh hoàng cho mọi hàng phòng ngự. Cuộc đấu giữa bộ đôi tuổi trẻ tài cao này với bộ tứ vệ "tương đồng vách sắt" Kounde, Saliba, Upamecano, Hernandez rất đáng chờ đợi.

Ở khu vực giữa sân, sau khi vượt qua Toni Kroos, Rodri lại phải đương đầu với một tượng đài khác, với phong cách hoàn toàn khác. Đó là máy quét N'Golo Kante. Trong khi đó, cho dù không có được phong độ cao nhất, Kylian Mbappe và các cộng sự có nhiều hy vọng hơn khi hàng thủ Tây Ban Nha tổn thất nhân sự nặng nề.

Sau màn kịch chiến với đội tuyển Đức, La Roja cũng "trọng thương" với sự vắng mặt của hậu vệ cánh phải Dani Carvajal và trung vệ Le Normand vì án treo giò. Carvajal không chỉ dạn dày kinh nghiệm, lọc lõi mà còn ăn ý với Yamal, trong khi Le Normand là đối tác số một với Laporte. Thay thế cho bộ đôi này nhiều khả năng là hai lão tướng Jesus Navas và Nacho.

HLV Deschamps không chú trọng khâu kiểm soát thế trận như đồng nghiệp trẻ tuổi Nagelsmann của đội tuyển Đức. Sau nhiều năm dẫn dắt Les Bleus, Deschamps hướng tới sự hiệu quả hơn là đi theo triết lý cụ thể.

Tùy vào từng đối thủ và diễn biến cụ thể trên sân, Deschamps sẽ đưa ra phương án ứng phó thích hợp. Dẫu sao đi nữa, kết quả mới là quan trọng nhất. Đừng cho đá luân lưu là may rủi, khi cả 5 cầu thủ Pháp đều thực hiện thành công trong khi thủ thành Maignan cản phá thành công 2 cú sút của Bồ Đào Nha. Thống kê cũng chỉ ra, tỷ lệ cứu thua của thủ thành đội tuyển Pháp lên tới 94%.

Tây Ban Nha đang sở hữu hàng công bùng nổ, nhưng đánh bại Maignan chẳng phải dễ. Nhất là khi La Roja không có tay săn bàn thượng thặng nào trong tay. Không chỉ vậy, sự non kinh nghiệm của HLV Luis de la Fuente đã bộc lộ ở hiệp 2 trận đấu với đội tuyển Đức. Quyết định rút cả Williams và Yamal đẩy Tây Ban Nha vào thế bị động và bị gỡ hòa.

Tây Ban Nha hiện giờ như đứng ngoài ánh sáng. Bao nhiêu tinh túy lẫn điểm yếu và cả lỗ hổng nhân sự vừa nảy sinh đều bộc lộ hết. Ngược lại, Pháp ở trong bóng tối. Và sự lão luyện của nhà cầm quân đã vô địch World Cup, giành cả ngôi á quân châu Âu lẫn thế giới như Deschamps có lẽ miễn bàn. Thật đáng lo cho "đấu sĩ" Tây Ban Nha.

Ngoài Didier Deschamps, Gareth Southgate là nhà cầm quân giàu kinh nghiệm nhất tại Euro 2024. "Chiến thắng" trước Thụy Sĩ đánh dấu trận đấu thứ 100 nhà cầm quân này dẫn dắt đội tuyển Anh. Trong 100 trận này, Tam sư thắng 60 trận, hòa 24 và thua 14, lọt vào bán kết World Cup 2018, chung kết Euro 2020 và tứ kết World Cup 2022.

Southgate từng nhận nhiều lời khen vì tạo dựng lứa cầu thủ mới đầy trẻ trung sung mãn cùng lối chơi hiện đại, biến hóa và hấp dẫn cho đội tuyển Anh. Nhưng đó là câu chuyện ở thì quá khứ.

Kỳ Euro này, Tam sư "lết" vào bán kết bằng những màn trình diễn kém thuyết phục, và đúng truyền thống thích chỉ trích tại đảo quốc sương mù, HLV trưởng tuyển Anh bị chê bai là vô năng, kém tài và bị viết "cáo phó" hết trận này sang trận khác.

Southgate chẳng quan tâm lắm đến "lời ong, tiếng ve" ấy. Sau 8 năm dẫn dắt tuyển Anh, ông ngộ ra kết quả mới là điều quan trọng. Thế nên Southgate luôn ngưỡng mộ đội tuyển Pháp của Deschamps, về sự am tường về tính chất giải đấu và từng đối thủ, về khả năng tìm ra cách để vượt qua vòng đấu này sang vòng đấu khác ngay cả khi hầu như không chơi bóng.

Vì vậy, hành trình vào bán kết của tuyển Anh kém thuyết phục chẳng khác nào tuyển Pháp. Họ thoát thua ở phút bù giờ cuối cùng nhờ khoảnh khắc lóe sáng của Bellingham tại vòng 1/8. Kịch bản tương tự lặp lại tại tứ kết, nhờ cú đá ngoạn mục từ ngoài vòng cấm của Saka.

Trong loạt đá luân lưu với Thụy Sĩ, lần đầu tiên trong lịch sử đội tuyển Anh thực hiện thành công cả 5 quả đá từ chấm 11m, với từng cầu thủ bước lên thực hiện đều tỏ ra tự tin và dứt điểm chuẩn xác.

Thủ thành Pickford cũng kịp tạo điểm nhấn với bình nước ghi "bí quyết" bắt penalty. Nếu 120 phút thi đấu, thầy trò Southgate là mèo, thì trong loạt đá luân lưu, họ như sư tử. Và như vậy là đủ.

Hà Lan dày dạn kinh nghiệm hơn Thụy Sĩ. "Cơn lốc màu da cam" chỉ thực sự tăng tốc từ vòng 1/8. Thầy trò Koemann cũng là đội bóng linh hoạt chiến thuật. Đội bóng này thích kiểm soát thế trận, đưa bóng xuyên qua các tuyến bằng những đường chuyền ngắn và khiến hệ thống phòng ngự đối phương xô lệch bằng cú phất bóng chéo sân cho các cầu thủ chạy cánh đột phá.

Trên hàng công, bộ đôi Cody Gakpo và Memphis Depay đều là những cầu thủ rê bóng khéo léo, phù hợp lối chơi phản công và sẵn sàng tung ra những cú sút ngoạn mục.

Đội hình Hà Lan xoay quanh hai sơ đồ 4-3-3 và 4-2-3-1. Xavi Simons trở thành nguồn sáng tạo chính, khi tiền vệ 21 tuổi của Paris Saint Germain này đã có 3 đường kiến tạo tại giải đấu này.

Hà Lan không có thói quen lùi đội hình về sân nhà phòng ngự. Đội bóng này chọn đánh chặn từ giữa sân, nhờ sự cơ động và toàn diện của các hậu vệ như Stefan de Vrij, Virgil van Dijk và Nathan Aké.

Thế nên, chẳng bất ngờ nếu Hà Lan ép sân trước tuyển Anh trục trắc về đội hình, trúc trắc trong lối chơi. Nhưng, một khi đứng vững trước "Cơn lốc màu da cam", có thể là tiếp tục đá luân lưu, có thể là phản công, hoặc đơn giản tình huống lóe sáng cá nhân, Tam sư sẽ giành vé vào bán kết Euro 2024.

Nội dung: Ngọc Trung

Thiết kế: Thủy Tiên