Trung Quốc lên tiếng về thỏa thuận ngừng bắn giữa Thái Lan và Campuchia

Bình luận về thỏa thuận ngừng bắn giữa Thái Lan và Campuchia, tại cuộc họp báo chiều 28/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Guo Jiakun bình luận: “Cả Campuchia và Thái Lan đều là những thành viên quan trọng của ASEAN. Trong những ngày qua, ASEAN đã tích cực thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn giữa hai bên, và Trung Quốc đánh giá cao điều đó. Chúng tôi hoan nghênh tất cả các nỗ lực giúp giảm leo thang căng thẳng".

Trung Quốc khẳng định sẽ tiếp tục duy trì lập trường công bằng, không thiên vị, đồng thời duy trì liên lạc chặt chẽ với cả hai phía, tích cực thúc đẩy đối thoại vì hòa bình và đóng vai trò mang tính xây dựng trong việc củng cố lệnh ngừng bắn.

Cùng ngày, phát biểu tại cuộc gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông rất vui mừng khi Campuchia và Thái Lan đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Tuyên bố được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Thái Lan và Campuchia đạt được thỏa thuận ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện sau 5 ngày xung đột ở biên giới.

Ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết Campuchia và Thái Lan đã đạt được thỏa thuận “ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện” bắt đầu từ 0h ngày 29/7.

Theo thông báo từ phía Malaysia, nước đóng vai trò trung gian trong cuộc đàm phán, hai bên sẽ tổ chức một cuộc họp giữa các chỉ huy khu vực từ phía Campuchia và Thái Lan vào 7h sáng ngày 29/7, nhằm cụ thể hóa thỏa thuận và ngăn chặn tái diễn xung đột.

Thỏa thuận cũng nêu rõ sẽ có một cuộc họp bổ sung vào ngày 4/8 do Phái đoàn An ninh ASEAN chủ trì, dưới sự giám sát trực tiếp của Chủ tịch luân phiên ASEAN. Cuộc họp này nhằm đánh giá tiến triển sau lệnh ngừng bắn và thúc đẩy các bước đi tiếp theo trong tiến trình hòa giải giữa Campuchia và Thái Lan.

Trong vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN, Malaysia cam kết điều phối một nhóm quan sát viên nhằm xác minh việc thực hiện lệnh ngừng bắn, đồng thời sẽ tham vấn với các thành viên ASEAN khác để đóng góp vào sứ mệnh gìn giữ hòa bình này, thể hiện rõ trách nhiệm tập thể của ASEAN trong việc duy trì ổn định khu vực.

Bên cạnh đó, Campuchia và Thái Lan đã đồng thuận khôi phục các kênh liên lạc trực tiếp giữa Thủ tướng, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng của hai nước, nhằm đảm bảo tính minh bạch và ngăn chặn nguy cơ leo thang trong tương lai.

Ngoài ra, các Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng của 3 nước tham gia đàm phán gồm Malaysia, Campuchia và Thái Lan đã được giao nhiệm vụ xây dựng cơ chế chi tiết để thực thi, giám sát và báo cáo tiến độ thực hiện lệnh ngừng bắn.

Khuôn khổ này được kỳ vọng sẽ trở thành nền tảng cho hòa bình lâu dài và cơ chế ràng buộc trách nhiệm lẫn nhau giữa các bên liên quan.

“Đây là một bước đi quan trọng đầu tiên nhằm giảm thiểu bạo lực và hướng tới việc khôi phục hòa bình và ổn định trong khu vực”, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tuyên bố trong cuộc họp báo sau khi chủ trì cuộc đàm phán giữa Campuchia và Thái Lan chiều 28/7 tại Kuala Lumpur.

Về phần mình, phát biểu sau cuộc đàm phán, Thủ tướng Campuchia Hun Manet gọi đây là một "cuộc họp rất suôn sẻ", đồng thời tái khẳng định mong muốn "chấm dứt giao tranh ngay lập tức". Ông cho biết, 300.000 người từ cả hai quốc gia đã phải di tản do cuộc xung đột biên giới leo thang trong thời gian qua.

Ông cũng bày tỏ lời cảm ơn tới Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Tổng thống Mỹ Donald Trump và giới chức Trung Quốc vì những vai trò quan trọng trong nỗ lực trung gian hòa giải. Ông đánh giá cao quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai vì lập trường mang tính xây dựng trong tiến trình đàm phán.

Về phía Thái Lan, quyền Thủ tướng Phumtham Wechayachai nói rằng thỏa thuận ngừng bắn đã được Thái Lan "đàm phán một cách chân thành", khẳng định cam kết hòa bình. Ông cũng gửi lời cảm ơn tới Thủ tướng Malaysia và Tổng thống Donald Trump vì những nỗ lực góp phần giúp cuộc đàm phán diễn ra suôn sẻ.

Người dân hai phía biên giới: "Chúng tôi là anh em"

Thỏa thuận ngừng bắn được kỳ vọng sẽ xoa dịu tình hình ở biên giới Campuchia - Thái Lan, cho phép hàng trăm nghìn người ở hai phía biên giới trở về nhà sau khi các cuộc đụng độ vũ trang đã khiến 35 người thiệt mạng, hơn 100 người bị thương ở cả hai bên.

“Quan hệ trước đây tốt lắm. Chúng tôi như anh em vậy. Nhưng giờ có lẽ mọi thứ đã thay đổi. Tôi chỉ mong giao tranh chấm dứt để chúng tôi lại được sống như anh em”, bà Sai Boonrod, 56 tuổi, một trong hàng trăm người Thái Lan đang trú ẩn tại một ngôi chùa ở thị trấn Kanthararom sau khi sơ tán khỏi ngôi làng ven biên giới, nói với AFP.

Phía bên kia biên giới Campuchia, cách nơi ở tạm của bà Sai khoảng 150km, một cảnh tượng tương tự đang diễn ra: những người sơ tán tạm trú trong những căn lều dựng tạm tại một ngôi chùa, xung quanh là thực phẩm cứu trợ và hành lý thu xếp vội vàng.

“Chúng tôi là hàng xóm, chúng tôi muốn làm bạn”, một người đàn ông 50 tuổi tại nơi trú ẩn ở chùa Phumi Bak Thkav chia sẻ.

Dù còn chia rẽ, ông vẫn đồng lòng với những người hàng xóm Thái Lan và cả phía bên kia biên giới Campuchia trong lời kêu gọi hòa bình.

Sau nhiều ngày sống trong lo lắng và phải rời bỏ nhà cửa vì giao tranh biên giới giữa Campuchia và Thái Lan, nhiều người dân Campuchia bày tỏ sự nhẹ nhõm khi lệnh ngừng bắn vô điều kiện có hiệu lực từ đêm nay.

Một người dân khác trong cùng khu vực, bà Seng Tay, 48 tuổi, không giấu được xúc động: “Tôi biết ơn vì họ đã đạt được một thỏa thuận. Thần đất và thần nước đã bảo vệ chúng tôi. Tôi rất vui vì lệnh ngừng bắn, vì tôi đã phải bỏ lại chó, mèo và gà suốt 4 đêm rồi”.

Lệnh ngừng bắn không chỉ mang ý nghĩa chính trị, mà còn là tia hy vọng cho hàng trăm ngàn người dân như họ, những người chỉ mong được trở về cuộc sống yên bình trên chính mảnh đất của mình.