Tranh cãi việc 18 tỷ phú Mỹ nhận trợ cấp Covid-19 cho người thu nhập thấp

Trang tin Propublica trích dẫn dữ liệu của Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) đưa tin, khoảng 270 người thuộc nhóm giàu tại Mỹ, trong đó có ít nhất 18 tỷ phú, đã nhận được trợ cấp liên bang vào năm ngoái, dù đây là khoản hỗ trợ dành để giúp đỡ các gia đình thu nhập thấp và trung bình trong đại dịch Covid-19.

Theo trang tin trên, một số người giàu tại Mỹ đã nhận được trợ cấp sau khi tận dụng cách khấu trừ thuế phức tạp để giảm thu nhập ròng xuống dưới 0, mức giúp họ đạt đủ điều kiện để được hỗ trợ. Theo luật được quốc hội thông qua, khoản hỗ trợ đầy đủ 1.200 USD chỉ dành cho người đóng thuế có thu nhập dưới 75.000 USD/năm và 2.400 USD cho cặp vợ chồng có thu nhập dưới 150.000 USD/năm.

Trong số các tỷ phú nhận được hỗ trợ có tỷ phú George Soros, người hiện sở hữu khối tài sản 7,5 tỷ USD và tỷ phú Ira Rennert, người có khối tài sản 3,7 tỷ USD.

Đại diện của ông Soros xác nhận ông đã nhận được khoản hỗ trợ, nhưng nhấn mạnh ông không yêu cầu hay có bất cứ hành động nào để được cấp tiền. "Ông ấy đã trả lại khoản tiền nhanh chóng", đại diện trên cho hay.

Theo CBS, phần lớn các khoản trợ cấp đều được chuyển đến các hộ gia đình đủ điều kiện để nhận ở Mỹ, nhưng việc các tỷ phú nhận cũng nằm trong danh sách nhận khoản hỗ trợ cho thấy cơ chế đánh thuế tỷ phú của Mỹ dường như có vấn đề. Hãng tin trên nhận định, 270 người giàu được nhận hỗ trợ dường như chắc chắn không yêu cầu chính phủ Mỹ cấp tiền, mà IRS tự động chuyển tiền cho bất cứ ai mà họ xác định là đáp ứng đủ các điều kiện dựa theo thu nhập.

Việc các tỷ phú nhận được trợ cấp chỉ 1.200 USD vì có thu nhập dưới 75.000 USD nghe giống như nghịch lý, nhưng thực tế nó đã xảy ra. Theo các chuyên gia, giới tỷ phú Mỹ dường như đã tận dụng các khoản khấu trừ, giảm trừ và các lỗ hổng để tìm cách giảm thiểu thu nhập trên giấy tờ, khiến mức thu nhập ròng của họ tụt xuống dưới 0, mức giúp họ được đưa vào trong danh sách mặc định được trợ cấp.

"Hiện trạng này là lý do vì sao chúng ta cần cải cách thuế thực sự", Viện chính sách thuế và kinh tế Mỹ nhận định.

Nghiên cứu của ProPublica được công bố trong bối cảnh đảng Dân chủ đang thúc đẩy một dự luật đánh "thuế tỷ phú", cho rằng những người giàu nhất Mỹ phải đóng thuế nhiều hơn để đảm bảo công bằng. Trong đại dịch Covid-19, giá trị tài sản ròng tập thể của khoảng 700 tỷ phú Mỹ đã tăng thêm 2 nghìn tỷ USD, nhờ sự gia tăng của giá cổ phiếu và giá trị của các tài sản khác.

Đề xuất "thuế tỷ phú"

Nghị sĩ Ron Wyden, chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện, ngày 27/10 công bố đề xuất "thuế tỷ phú", nhằm áp thuế với khoảng 700 người giàu nhất nước Mỹ. Khoản tiền thu được dự kiến sẽ được dùng để chi cho chương trình nghị sự của Tổng thống Joe Biden về chăm sóc sức khỏe, chăm sóc trẻ em, gia hạn tín thuế trẻ em.

Đề xuất này nhằm vào giới siêu giàu có tài sản ít nhất một tỷ USD hoặc thu nhập 100 triệu USD trong 3 năm liên tiếp. Bất cứ ai đạt đủ điều kiện sẽ bị buộc phải đóng thuế hàng năm cho phần giá trị tăng thêm trong những tài sản giao dịch đại chúng mà họ nắm giữ, như cổ phiếu và trái phiếu. Đối với các tài sản tư nhân khó để định giá, Sở Thuế vụ Mỹ sẽ có cách tiếp cận chặt chẽ hơn, bằng cách yêu cầu các tỷ phú đóng thuế bổ sung khi bán tài sản họ nắm giữ.

Nghị sĩ Wyden cho hay, trong khi tầng lớp trung lưu tại Mỹ phải đóng thuế trên tiền lương nhận được hàng năm, giới siêu giàu lại sử dụng hàng loạt chiến lược để trì hoãn các hóa đơn thuế, đôi khi là vô thời hạn.

Theo đề xuất mới, đối với các tài sản có thể giao dịch như cổ phiếu, các tỷ phú vẫn phải trả thuế ngay cả khi họ giữ tài sản đó. Họ sẽ bị đánh thuế đối với bất kỳ sự gia tăng giá trị nào và khấu trừ các khoản lỗ. Trong khi đó, theo luật hiện hành, những tài sản đó chỉ bị đánh thuế khi chúng được giao dịch.