Tổng thống Hàn Quốc sẽ đóng vai trò cân bằng quan hệ Trung-Nhật

Hội nghị thượng đỉnh Hàn-Trung-Nhật dự kiến tổ chức vào Chủ Nhật tuần này (1/11) sẽ là một bước đột phá ngoại giao đối với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bởi ông Abe muốn đối thoại trực tiếp với Tổng thống Park Geun-hye, trong bối cảnh Mỹ thúc giục 2 cường quốc đồng minh tại châu Á cùng nhau vượt qua quá khứ chiến tranh, còn Trung Quốc đang tăng cường bành trướng.

Một quan chức Hàn Quốc tiết lộ với Reuters rằng: “Chúng tôi đã tiến hành thúc đẩy quan hệ ngoại giao chín muồi cả với Mỹ và Trung Quốc trong những năm gần đây. Trường hợp với Nhật Bản, mọi thứ trở nên khó khăn hơn nhưng chúng tôi đều nhận thấy nhu cầu cần thiết để cải thiện mối quan hệ”.

Quan hệ giữa Hàn Quốc, Trung Quốc với Nhật Bản đều vấp phải những trở ngại lặp đi lặp lại mà các thế hệ lãnh đạo của Tokyo không thành công trong việc giải quyết đúng các vấn đề thời chiến tranh, như tội diệt chủng và bắt các phụ nữ Hàn Quốc làm nô lệ tình dục tại cho các binh lính Nhật Bản thời Thế chiến thứ II.

“Trung Quốc chưa sẵn sàng, Hàn Quốc cũng vậy, nhưng Mỹ lại muốn Nhật Bản và Hàn Quốc xích lại cùng nhau”, Kunihiko Miyake, cựu nhà ngoại giao Nhật Bản, cho biết.

Tổng thống Park đã nỗ lực để Hàn Quốc và Trung Quốc xích lại gần nhau vì hiện Trung Quốc đang là một trong số đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc, đặc biệt là vấn đề chính trị. Bà Park đã gặp Chủ tịch Tập Cận Bình 6 lần trong khi lần gặp Thủ tướng Lý Khắc Cường tại Seoul dịp này là lần thứ 5 từ khi nhậm chức.

Ít ai có thể trông đợi nhiều thiện chí từ các bên, nhưng với Tổng thống Park đây là cơ hội để bà cùng các lãnh đạo Nhật Bản và Trung Quốc để giải quyết những vấn đề liên quan đến lợi ích trong khu vực, trong đó có việc tăng cường mới quan hệ doanh nghiệp và giải quyết chương trình hạt nhân Triều Tiên.

Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga phát biểu tại một cuộc họp báo rằng: “Tôi cho rằng hợp tác kinh tế sẽ là chủ đề xuyên suốt trong cuộc họp lần này”.

Hội nghị thượng đỉnh 3 bên được tổ chức hàng năm từ năm 2008 để thảo luận hợp tác kinh tế giữa các bên nhưng đã bị gián đoạn từ năm 2012 do căng thẳng về ngoại giao.

Cộng đồng doanh nghiệp Hàn Quốc và Nhật Bản rất hoan nghênh hội nghị thượng đỉnh 3 bên lần này và đây cũng là cuộc hội đàm đầu tiên giữa Tổng thống Park và Thủ tướng Nhật Bản Abe từ khi họ lên nhậm chức. Trong khi đó, ông Abe đã 2 lần gặp ông Tập Cận Bình từ tháng 11/2014.

Seoul và Tokyo có lịch sử quan hệ phát triển kinh tế lâu dài nhưng những bất đồng về ngoại giao lại ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ thương mại và quan hệ ngoại giao đã xấu đi kể từ năm 2011, Kim Bong-man, trưởng Ban hợp tác khu vực thuộc Hiệp hội các ngành công nghiệp Hàn Quốc, nhận định.

“Vì vậy chúng tôi hy vọng rằng hội nghị thượng định Nhật-Hàn là cơ hội để bình thường hóa quan hệ”, ông Kim Bong-man nhấn mạnh.

Vũ Duy