Tòa án Liên hợp quốc: Campuchia có toàn bộ chủ quyền ở Preah Vihear

Trong phán quyết mới nhất về ngôi đền tranh chấp nằm giữa biên giới Thái Lan và Campuchia, ICJ cho rằng toàn bộ vùng đất xung quanh ngôi đền cổ Preah Vihear thuộc về Campuchia và Thái Lan không có lý do để duy trì quân đội tại đây.

Đây là phán quyết bắt buộc, các bên không được kháng cáo.

Như vậy, phán quyết mới nhất của ICJ càng làm rõ thêm chủ quyền của Campuchia đối với đền Preah Vihear và là cơ sở để ngăn chặn tái diễn các vụ đụng độ giữa binh sĩ hai nước trong thời gian tới.

“Campuchia có chủ quyền đối với toàn bộ khu vực đền Preah Vihear, do đó Thái Lan phải rút tất cả các lực lượng quân đội hoặc cảnh sát cũng như các lực lượng canh giữ và bảo vệ khác khỏi vùng lãnh thổ đó”, Thẩm phán Peter Tomka diễn giải.

Trước đó, năm 1962, ICJ cũng từng đưa ra phán quyết về ngôi đền 900 năm tuổi này nhưng khi đó chỉ trao cho Campuchia chủ quyền đối với ngôi đền, mà không đề cập đến vùng đất xung quanh rộng 4,6 km2 đang nằm dưới sự kiểm soát của Thái Lan. Chình vì vậy, cả hai nước đều tuyên bố có chủ quyền đối với vùng đất xung quanh này và đã dẫn tới nhiều vụ đụng độ gây thương vong cho binh sĩ hai nước.

Tần suất các vụ đụng độ càng dày dặc hơn sau khi đền Preah Vihear được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của LHQ (UNESCO) chính thức công nhận là Di sản thế giới năm 2008. Đỉnh điểm căng thẳng tại đây diễn ra vào tháng 4/2011 khiến Campuchia quyết định đưa vụ kiện lên ICJ. 

Trước khi ICJ công bố phán quyết mới nhất, lãnh đạo hai nước đã cam kết sẽ tuân thủ mọi phán quyết được đưa ra và kêu gọi người dân giữ bình tĩnh. Vì vậy, hai bên đã phản ứng khá bình tĩnh sau phán phán quyết này.

“Sau phán quyến của ICJ, Thái Lan và Campuchia sẽ cùng trông coi đền Preah Vihear và các khu vực phụ cận thông qua sự giúp đỡ của UNESCO”, Nữ thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra phát biểu tại Bangkok sau khi tuyên bố "hài lòng" với phán quyết của ICJ.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Nam Hong cũng thể hiện sự "hài lòng" mặc dù thừa nhận phán quyết có thể chưa đáp ứng 100% mong muốn của Campuchia. Nhiều quan chức và học giả Campuchia cũng nói rằng phán quyết của tòa là "công bằng và thỏa đáng".