Phát hiện đặc tính nguy hiểm từ 30 đột biến của virus SARS-CoV-2

SCMP đưa tin, một nghiên cứu của giáo sư Li Lanjuan và các đồng nghiệp từ đại học Chiết Giang, Trung Quốc chỉ ra rằng khả năng đột biến của virus SARS-CoV-2 dường như đã bị đánh giá thấp và các chủng khác nhau có thể gây nên những sự tác động khác nhau của bệnh Covid-19 lên bệnh nhân.

Giáo sư Li và cộng sự cho biết chỉ trong một nhóm nhỏ bệnh nhân, họ tìm thấy rất nhiều đột biến chưa được báo cáo trước đây. Những đột biến này bao gồm những sự biến đổi hiếm tới mức các nhà khoa học chưa từng bao giờ nghĩ rằng nó có thể xảy ra.

Dù quy mô nghiên cứu khá nhỏ, nhưng đội ngũ của bà Li đã phát hiện ra tới 30 đột biến. Trong số đó, có 19 đột biến là mới.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra một số đột biến có thể dẫn tới sự thay đổi về mặt chức năng của protein gai trên virus, một cấu trúc cho phép mầm bệnh có thể bám vào tế bào người. Giả lập trên máy móc đưa ra giả thuyết rằng những đột biến này có thể khiến khả năng nhiễm của virus tăng lên.

Bà Li và cộng sự sau đó đã phát hiện ra chủng đột biến “hung hăng” nhất có thể sản sinh ra lượng virus gấp 270 lần với chủng đột biến yếu nhất. Các chủng “hung hăng” cũng có khả năng tiêu diệt tế bào nhanh nhất, theo bà Li.

Bà Li cho rằng đây là một phát hiện không thể ngờ tới chỉ từ hơn 10 bệnh nhân, và điều này “ám chỉ rằng sự đa dạng của các chủng SARS-CoV-2 dường như vẫn đang bị đánh giá thấp”.

Bà Li là nhà khoa học uy tín ở Trung Quốc. Bà là người đầu tiên đề xuất phương án phong tỏa Vũ Hán và chính phủ Trung Quốc đã làm theo khuyến nghị của bà đưa ra.

Các nhà khoa học này cũng lần đầu tiên sử dụng bằng chứng từ phòng thí nghiệm xác nhận giả thuyết rằng có những chủng đột biến có khả năng gây chết người nhiều hơn chủng khác.

Trong nghiên cứu đăng tải trên trang medRxiv.org hôm 19/4, giáo sư Li kết luận rằng SARS-CoV-2 có thể tạo ra các đột biến có thể thay đổi đáng kể khả năng gây bệnh của virus này.

Bà Li đã lựa chọn một cách tiếp cận khác biệt để điều tra đột biến của virus corona. Bà phân tích các chủng virus phân lập từ 11 bệnh nhân Covid-19 được chọn ngẫu nhiên từ Hàng Châu và sau đó kiểm tra mức độ lây lan và tiêu diệt tế bào của các chủng này.

Theo nghiên cứu từ đội ngũ của bà Li, chủng có khả năng gây chết người nhiều nhất mà bà tìm ra tương tự với chủng xuất hiện trên hầu hết bệnh nhân ở châu Âu. Một chủng “ôn hòa” hơn được phát hiện tương đồng với chủng ở bang Washington, Mỹ.

Trước đó, một nghiên cứu khác từng chỉ ra rằng chủng Covid-19 ở bang New York, Mỹ dường như xuất phát từ châu Âu. Tỉ lệ tử vong ở New York khá tương tự với một số quốc gia ở châu Âu, nếu không nói là tồi tệ hơn.

Tuy nhiên, bà Li nhấn mạnh rằng những đột biến có khả năng tấn công yếu hơn không có nghĩa là mang lại rủi ro thấp hơn cho mọi người. Tại Chiết Giang, 2 bệnh nhân tuổi 30 và 50 bị nhiễm chủng yếu hơn nhưng họ đã rơi vào tình trạng nguy kịch.

Nghiên cứu này được xem là có thể lý giải một phần nào đó cho sự khác biệt về tỉ lệ tử vong khác biệt ở từng khu vực, châu lục, quốc gia trên thế giới.

Tại các bệnh viện, Covid-19 được xem là một bệnh và các bệnh nhân được điều trị giống nhau dù họ bị nhiễm chủng nào. Bà Li cho rằng việc phát hiện chủng ở khu vực có thể tác động tới chiến lược chống virus ở từng nơi.

Bà cũng cho rằng quá trình điều chế thuốc và vắc-xin cũng cần chú ý tới các đột biến này để tránh những cạm bẫy tiềm tàng.

SCMP dẫn số liệu của trung tâm tin sinh học Trung Quốc cung cấp, tính đến ngày 20/4, hơn 10.000 virus corona mới đã được các nhà khoa học phân lập trên toàn cầu và có khoảng 4.300 đột biến đã được phát hiện.

Đức Hoàng

Theo SCMP