Pháo đài Donbass trên bờ vực sụp đổ, quân Ukraine "ngàn cân treo sợi tóc"

"Tuần trước là thời điểm vô cùng khó khăn đối với Ukraine. Nga đã phá vỡ hệ thống phòng thủ của Ukraine ở nhiều khu vực khác nhau", Emil Kastehelmi, nhà phân tích tại tổ chức Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan, nói với trang tin Kyiv Independent.

Chiến dịch kéo dài và khốc liệt của Nga tại khu vực Donbass phía đông Ukraine đã tăng tốc đáng kể trong những ngày gần đây. Chuyên gia Kastehelmi cho biết lực lượng Moscow đã tiến "nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào sau mùa hè năm 2022".

"Vì vậy, chúng ta đang nhìn thấy những chuyển biến thực sự lớn trên tiền tuyến, nhất là khi đặt trong bối cảnh của toàn bộ cuộc xung đột", ông nói thêm.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 29/10 tuyên bố đã kiểm soát Selydove, một pháo đài quan trọng gần huyết mạch hậu cần Pokrovsk ở Donbass.

Các chuyên gia đều xác nhận Selydove đã thất thủ. Selydove là khu vực quan trọng đối với các hoạt động phòng thủ của Ukraine và là bàn đạp chính để ngăn chặn Nga tiến về Pokrovsk. Thành phố này được sử dụng làm trung tâm tiếp viện cho nhiều đơn vị ở các khu vực nam Donetsk và Zaporizhia trên tiền tuyến.

Pokrovsk là khu vực chiến lược mà Nga đã đặt mục tiêu kiểm soát trong thời gian qua. Nếu Pokrovsk sụp đổ, đây sẽ là đòn giáng mạnh vào tuyến phòng thủ của Ukraine và mở đường cho Nga kiểm soát toàn bộ vùng Donetsk. 

Trung tâm hậu cần Pokrovsk là chìa khóa cho hệ thống phòng thủ của Ukraine ở mặt trận phía đông và kết nối với các thành phố phòng thủ quan trọng khác. Pokrovsk là nguồn cung cấp hầu hết than cho ngành công nghiệp sắt thép, vốn được xem là "xương sống" của nền kinh tế Ukraine.

Bản đồ chiến sự của kênh Deep State dựa trên dữ liệu từ ngày 28/10 cho thấy phần lớn thành phố Selydove nằm dưới sự kiểm soát của Nga, với khoảng 1/3 khu vực được mô tả là vùng xám đang tranh chấp.

Phân tích dữ liệu của Deep State do hãng tin độc lập Agentsvo của Nga thực hiện cho thấy Nga đã kiểm soát 196,1km2 trong tuần từ ngày 20/10 đến 27/10.

"Quân đội Nga chưa từng có bước tiến hàng tuần nhanh như vậy kể từ ít nhất là đầu năm nay", bài đăng trên Telegram cho biết.

Từ đầu năm tới nay, Ukraine phải đối mặt với tình hình đầy thách thức trong việc bảo vệ tiền tuyến trải dài từ đông bắc đất nước đến các khu vực phía nam, đặc biệt ở tỉnh Donetsk, nơi Nga liên tục tấn công.

Sau khi Ukraine rút khỏi Vuhledar vào đầu tháng 10, lực lượng Nga đã tập trung nỗ lực tấn công vào các thị trấn Pokrovsk, Toretsk và Kurakhove ở tỉnh Donetsk, nơi quân đội Ukraine, vốn lép vế hơn đối phương về nhân lực và vũ khí, đang dần mất đi các vùng lãnh thổ dưới áp lực của Nga.

Việc Selydove thất thủ sẽ là kịch bản đáng lo ngại đối với Pokrovsk, khu vực chỉ cách Selydove khoảng 18km về phía tây bắc và là nơi lực lượng Nga đã tiến công áp sát trong vài tháng qua.

"Thành phố Selydove nhiều khả năng đã hoàn toàn thất thủ. Có thể vẫn còn một số người Ukraine ở phía tây, nhưng về cơ bản thành phố này đã mất", chuyên gia Kastehelmi cho biết.

"Đây là thành phố lớn nhất bị thất thủ sau Avdiivka vào mùa đông. Thành phố này đã thất thủ trong vòng vài tuần hoặc lâu hơn", chuyên gia cho biết thêm.

Khi được hỏi liệu ông có tin rằng tình hình có thể trở nên tệ hơn không, chuyên gia Kastehelmi cho rằng "có nguy cơ thực sự về điều đó".

Điều này sẽ phụ thuộc vào việc lực lượng Nga có đủ nguồn lực và lực lượng dự bị để khai thác những lỗ hổng tiềm tàng trong hệ thống phòng thủ của Ukraine hay không, nhưng chuyên gia Kastehelmi cho biết cho đến nay vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy điều đó.

"Mặc dù Nga đã tiến được 10km trong một tuần, nhưng chúng ta vẫn chưa thấy điều gì được coi là đột phá", ông nhận định.

Nga vẫn còn một chặng đường dài trước khi đạt được mục tiêu đã nêu là kiểm soát toàn bộ vùng Donbass, vùng khai thác than phía đông Ukraine.

Nga được cho là đang kiểm soát toàn bộ tỉnh Lugansk và phần lớn tỉnh Donetsk, ngoại trừ những thành phố lớn còn lại do Ukraine kiểm soát, bao gồm Pokrovsk, Kostyantynivka ở phía bắc, Kramatorsk và Slovyansk xa hơn về phía bắc và Chasiv Yar ở phía đông.

Nga sẽ phải giành thêm 10.000km2 lãnh thổ để kiểm soát toàn bộ Donbass. Với tốc độ tiến công hiện tại, Nga có thể đạt được mục tiêu trong chưa đầy một năm.

Quân đội Nga cũng chịu tổn thất lớn. Janek Kesselmann, phó chỉ huy Trung tâm Tình báo Quân đội Estonia, ngày 25/10 cho biết thương vong trong tháng 10 của Nga có thể lên tới khoảng 40.000 người.

Trong bối cảnh mùa đông đang đến gần, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tuần tới tiềm ẩn nhiều bất ổn và nguồn cung vũ khí của Washington trong tương lai vẫn chưa chắc chắn, cùng với đó quân đội Ukraine đang phải đối mặt với các vấn đề về nhân lực và tinh thần chiến đấu, đây là thời điểm đặc biệt bấp bênh đối với Kiev.

"Đây là tình hình ảm đạm đối với Ukraine", chuyên gia Kastehelmi nhận định.