Nước cờ Syria nâng vị thế của Nga

... Tập trung vào 2 trọng tâm: phối hợp chống lực lượng cực đoan Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và vai trò của Tổng thống Bachar al - Assad trên vũ đài chính trị Syria.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Mỹ Barack Obama có cuộc hội đàm chính thức bên lề khóa họp lần thứ 70 của Đại hội đồng LHQ ở New York (Mỹ). (Ảnh: AFP/TTXVN)

Cuộc họp song phương đầu tiên giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Nga Vladimir Putin kể từ năm 2013 diễn ra trong bối cảnh: Mátxcơva đề nghị thành lập một liên minh quốc tế chống IS; Liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu, sau một năm liên tục oanh kích các căn cứ của IS tại Syria và Iraq vẫn không ngăn cản được IS củng cố địa bàn hoạt động tại cả hai nước này; Chương trình đào tạo quân sự cho phe nổi dậy ở Syria do Mỹ đảm trách xem ra đã thất bại hoàn toàn.

Từ trước tới nay, Nga vẫn muốn duy trì vai trò của Tổng thống Bachar al-Assad trên vũ đài chính trị Syria. Lập trường này của Mátxcơva ngày càng được nhiều quốc gia khác ủng hộ, đứng đầu là Iran. Bản thân Mỹ và nhiều nước phương Tây bao gồm cả Anh, Pháp, Đức cũng đã tỏ ra mềm dẻo hơn qua quan điểm không còn coi việc ông al-Assad phải ra đi là điều kiện tiên quyết để chấm dứt xung đột đã kéo dài hơn 4 năm qua, khiến hơn 400.000 người thiệt mạng và hơn 11 triệu người phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn.

Trong khi đó, Nga được đánh giá là đã có sự chuẩn bị ngoại giao chu đáo để trở lại vị thế cao trên bàn cờ quốc tế. Tuần qua, Tổng thống Vladimir Putin đã có nhiều cuộc điện đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, với lãnh đạo Cơ quan quyền lực Palestin và với Quốc vương Ả rập Xê út, nhằm một mục đích duy nhất: chuẩn bị cho chiến dịch quân sự tại Syria cho dù phương Tây có tán đồng hay không.

Trước đề nghị của Nga thành lập Liên minh quốc tế chống IS để đem lại ổn định cho Syria, Mỹ cho rằng gạt Nga ra khỏi vấn đề Syria là một thái độ “vô trách nhiệm” với lý giải rằng cần có một chính sách “thực tiễn” để giải quyết khủng hoảng Syria. Dẫu vậy, ông Ben Rhodes, Cố vấn thân cận của Tổng thống Barack Obama vẫn nhấn mạnh: “Mỹ sẽ xem xét hành động của Nga đối với Syria".

Theo các nhà quan sát, trong cuộc họp thượng đỉnh chiều 28/9 Tổng thống Mỹ và Nga sẽ cùng thảo luận về khả năng phối hợp hành động, tránh để xảy ra “sự cố” trong lúc lực lượng của cả Mỹ và Nga cùng hiện diện trong khu vực. 

Quan hệ Mỹ - Nga căng thẳng từ sau khi bán đảo Crimea của Ukraina sáp nhập vào Nga hồi tháng 3/2014. Tổng thống Nga Putin bị Mỹ và các nước phương Tây tìm cách cô lập. Với Syria, Nga và Mỹ bất đồng về vai trò của Tổng thống Bachar al-Assad. Washington vẫn chủ trương đòi ông al - Assad phải ra đi. Tuy nhiên, Mỹ đã bắt đầu tỏ ra mềm dẻo hơn về vai trò của Tổng thống Syria trên vũ đài chính trị Damas. Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho rằng "Thời điểm buộc ông al-Assad từ bỏ quyền lực không phải là ưu tiên hàng đầu".

Bộ Ngoại giao Nga đã ra thông báo về một cuộc họp quốc tế để giải quyết cuộc xung đột tại Syria sẽ được tiến hành trong tháng 10 này. Các nước tham dự gồm Nga, Mỹ, Ả rập Xê út, Iran, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên địa điểm cuộc họp chưa được tiết lộ.

Quý Cao (tổng hợp)