Những điều ít biết về người chỉ đạo chiến dịch tiêu diệt tội phạm ở Philippines
Được biết đến với biệt danh “Bato” (Đá tảng), Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines, Ronald Dela Rosa hiện là nỗi khiếp đảm với tội phạm ma túy tại Philippines.
Nhưng không phải ai cũng biết về viên tướng chỉ đạo chiến dịch tiêu diệt tội phạm ma túy gây tranh cãi ở nước này.
Cánh tay phải của “Kẻ trừng phạt”
Ông Rosa trở nên nổi tiếng khắp Philippines nhờ mối quan hệ thân cận với Tổng thống Rodrigo Duterte. Với lập trường cứng rắn trong cuộc chiến chống tội phạm, ông được xem là cánh tay phải của “Kẻ trừng phạt” - biệt danh của Tổng thống Duterte. Theo hãng tin CNN, Rosa có biệt danh “Đá tảng” ngay từ những ngày đầu của sự nghiệp cảnh sát, sau khi ông tốt nghiệp Học viện Quân sự Philippines và được phân công về thành phố quê nhà Davao công tác.
Rosa đã phải trải qua một hành trình dài từ thời niên thiếu đến khi trở thành người đứng đầu lực lượng thực thi pháp luật tại Philippines, và một phần trong hành trình ấy gắn liền với hình ảnh của ông Duterte. Khi Tổng thống Philippines còn là Thị trưởng thành phố Davao, ông Rosa đã được bổ nhiệm làm Cảnh sát trưởng thành phố.
Ông Duterte trở nên nổi tiếng khắp thế giới vào tháng 5 vừa qua khi hứa hẹn sẽ tiêu diệt 100.000 tội phạm nếu đắc cử Tổng thống. Kể từ đó, ít nhất 3.000 người đã thiệt mạng, theo số liệu của cảnh sát, tương đương với khoảng 44 người chết mỗi ngày. Và người chỉ đạo chiến dịch tiêu diệt tội phạm ma túy gây tranh cãi này chính là Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines, Ronald Dela Rosa.
Từ viên tướng một sao khi làm Cảnh sát trưởng thành phố Davao, ông Rosa được Tổng thống Duterte tin tưởng, cất nhắc vào vị trí đứng đầu ngành cảnh sát nước này.
Rosa cho hay, ông và Tổng thống Duterte đã quen biết nhau 30 năm và hai người thân nhau tới mức dường như có mối liên hệ thần giao cách cảm. “Chúng tôi tin tưởng lẫn nhau, trong mối quan hệ gắn bó rất lâu. Ông ấy biết tôi có khả năng làm gì và tôi biết ông ấy muốn làm điều gì. Vì thế, chẳng cần phải nói thành lời, chúng tôi vẫn có thể hiểu được nhau, thông qua thần giao cách cảm. Với tôi, ông ấy là nhà lãnh đạo thẳng thắn”, ông Rosa chia sẻ.
Sẽ từ chức nếu thất bại
Kể từ khi ông Duterte lên nắm quyền, lời hứa của ông về việc tiêu diệt tội phạm ma túy đang được tướng Rosa thực hiện và đã thành công ngoài mong đợi. Một trong những chiến thuật trấn áp tội phạm được ông Rosa áp dụng thành công tại Davao là “tokhan” (gõ cửa và cam kết) và nay ông đang nhân rộng hình thức này trên cả nước.
Trong các cuộc truy quét tội phạm, các đội cảnh sát được vũ trang hạng nặng tuần tra các khu vực dân cư xung quanh, gõ cửa nhà các đối tượng tình nghi sử dụng ma túy và yêu cầu họ đến trụ sở chính quyền trình diện để cam kết không tái phạm. Chỉ trong vòng 2 tháng, hơn 700.000 người nghiện đã ra trình diện. Khi đối mặt với đội cảnh sát được vũ trang hạng nặng, khó có ai từ chối tuân thủ. Những người cố tình chống lại sẽ nhận kết cục không mấy tốt đẹp.
Trong một cuộc điều trần tại Thượng viện vào cuối tháng 8, ông Rosa cho hay, chỉ trong 2 tháng qua, cảnh sát Philippines đã thực hiện 6.000 chiến dịch truy quét tội phạm, bắt giữ 10.153 nghi phạm buôn bán và sử dụng ma túy, tịch thu số ma túy trị giá 2,38 tỷ peso (51 triệu USD). Ít nhất 756 nghi phạm đã bị cảnh sát bắn chết trong các cuộc truy quét, cùng với 1.160 vụ nổ súng bắn chết người có liên quan tới ma túy, trong đó có nhiều vụ do người dân thực hiện.
Trong khi chính quyền Philippines ca ngợi thành công của chiến dịch, Mỹ và một số tổ chức nhân quyền đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về các vụ giết người ngoài vòng pháp luật.
Các nhà hoạt động nhân quyền cho rằng, các “biệt đội tử thần” được sử dụng tại Davao cũng được áp dụng trên toàn quốc. Nhưng ông Raso bác bỏ cáo buộc rằng, ông dung túng cho các băng đảng khi làm Cảnh sát trưởng thành phố Davao. “Có thể là một trùng hợp ngẫu nhiên nhưng xin đừng buộc tội tôi. Tôi không phải là người mang các biệt đội tử thần đến đây tại Philippines”, ông nói. Theo ông Raso, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống cao ngất ngưởng là bằng chứng cho thấy, đất nước này cần các biện pháp cứng rắn.
“Trong quá khứ, ma túy được bán trên đường phố như bán kẹo còn người dân vô tội bị giết, bị hãm hiếp bởi những kẻ “phê” thuốc, bởi những kẻ nghiện ma túy... và chúng tôi đang thực hiện lời hứa của mình”, vị Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines nhấn mạnh. Rosa đã tự đặt ra thời hạn 6 tháng để chứng minh hiệu quả của chiến dịch truy quét tội phạm ma túy và khẳng định, nếu thất bại, ông sẽ từ chức.
Theo Hoàng Cường/CNN
An ninh thủ đô