Nhật - Úc bàn hợp tác an ninh giữa căng thẳng với Trung Quốc

Theo Bloomberg, Thủ tướng Abe và Thủ tướng Morrison hôm nay tổ chức họp thượng đỉnh trực tuyến để bàn bạc về phương án nhằm củng cố nền quốc phòng và quan hệ an ninh, trong bối cảnh 2 quốc gia đều đang tìm cách ứng phó với Trung Quốc trong hàng loạt vấn đề.

Theo ông Morrison, 2 nhà lãnh đạo sẽ bàn bạc “những cách mà chúng ta có thể hợp tác với nhau, với những đối tác ở khu vực, để đảm bảo một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương thịnh vượng, hòa nhập và mở. Là những nền dân chủ có quan điểm tương đồng, chúng tôi là các đối tác có lợi ích chung được củng cố bởi thị trường mở và pháp quyền”.

Hai quốc gia hiện đang có mối quan hệ chiến lược đặc biệt. Lãnh đạo 2 nước dự kiến sẽ thông qua tuyên bố chung nâng cao quan hệ giữa cơ quan vũ trụ của 2 bên. Nhật Bản hiện là đối tác thương mại và là đối tác đầu tư nước ngoài trực tiếp lớn thứ 2 của Australia.

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nhật và Australia với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của cả 2 quốc gia - đang xấu đi.

2020 là năm Nhật Bản và Trung Quốc dự kiến tổ chức sự kiện chào mừng quan hệ giữa 2 bên. Tuy nhiên, chuyến thăm Nhật của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bị hoãn lại hồi tháng 4 vì đại dịch Covid-19.

Tuần này, một số thành viên thuộc đảng cầm quyền của Thủ tướng Abe kêu gọi hủy chuyến thăm của ông Tập sau khi Trung Quốc thông qua luật an ninh quốc với Hong Kong.

Ngoài ra, Trung Quốc và Nhật Bản đang căng thẳng xung quanh vấn đề tranh chấp chủ quyền các đảo trên biển Hoa Đông. Tuần trước, các tàu hải cảnh Trung Quốc áp sát nhóm đảo tranh chấp Senkaku (Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư) trong thời gian lâu kỷ lục, 30 giờ đồng hồ trước khi rời đi.

Trong khi đó, quan hệ giữa Australia và Trung Quốc đang xấu đi rõ rệt từ tháng 4 sau khi chính quyền ông Morrison kêu gọi mở một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc Covid-19. Trung Quốc khi đó phản đối việc này và cảnh báo Australia có thể lĩnh hậu quả.

Sau đó, Trung Quốc áp thuế hơn 80% lên lúa mạch Australia, cấm nhập khẩu thịt bò từ một số công ty của Canberra. Bắc Kinh cũng cảnh báo người dân Trung Quốc tránh tới Australia vì mối đe dọa bị tấn công phân biệt chủng tộc.

Australia nhiều lần kêu gọi Bắc Kinh không nên thực hiện hành vi “cưỡng ép kinh tế”, trong khi Thủ tướng Morrison nói rằng chính phủ ông đang xem xét việc cung cấp nơi ở an toàn cho người Hong Kong muốn rời đặc khu sau luật an ninh.

Hồi đầu tuần này, Australia phát đi cảnh báo công dân nước này có thể bị “bắt giữ tùy tiện” ở Trung Quốc.

Đức Hoàng

Theo Bloomberg