Mỹ nỗ lực cứu vãn hợp đồng vũ khí 110 tỷ USD với Ả rập Xê út

Tổng thống Donald Trump gần đây đã ngầm chỉ trích các nhà lãnh đạo Ả rập Xê út vì vụ mất tích và cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi sau khi ông này tới lãnh sự quán Ả rập Xê út tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2/10. Ông Trump nói rằng ông không muốn hợp đồng vũ khí trị giá 110 tỷ USD giữa Mỹ và Ả rập Xê út gặp nguy hiểm vì điều này còn liên quan tới 500.000 việc làm của người Mỹ.

Cái chết của nhà báo Khashoggi đã làm dấy lên cơn giận dữ toàn cầu, đồng thời đặt ra nhiều nghi vấn về sự can thiệp của Thái tử Mohammed bin Salman - nhân vật cấp cao kiểm soát các cơ quan an ninh của Ả rập Xê út. Tuy vậy, Ả rập Xê út cho đến nay vẫn khẳng định Thái tử bin Salman không liên quan tới vụ việc này.

Ở phía sau hậu trường, một nhóm các công ty trong ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ đã vào cuộc để cứu vãn các hợp đồng vũ khí của Washington với đồng minh. Các công ty này hy vọng có thể bảo vệ các hợp đồng với Ả rập Xê út khi thời hạn chuyển giao sắp tới gần, dự kiến trong năm 2019 và 2020. Đây là thành quả trong chuyến thăm của Tổng thống Trump tới Ả rập Xê út hồi tháng 5 năm ngoái.

Hiệp hội Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Mỹ (AIA) gần đây đã gửi thư tới các nhà thầu quốc phòng, nhắc nhở các nhà thầu cần nhận thức rằng việc dừng các hợp đồng vũ khí có thể sẽ khiến Mỹ giảm dần khả năng gây ảnh hưởng tới các chính phủ nước ngoài. Theo đó, AIA đề nghị ban lãnh đạo của các nhà thầu quốc phòng cần giữ vững quan điểm khi trao đổi với các nhân viên, các nhà cung cấp, truyền thông cũng như các quan chức chính phủ.

“Khi chúng ta bán các sản phẩm của Mỹ cho các đồng minh và đối tác, chúng ta phải đảm bảo rằng các đối thủ của chúng ta không thể thế chỗ vào các mối quan hệ kinh tế, chính trị và quân sự của chúng ta”, Reuters dẫn một đoạn trong thông báo của AIA.

Ban điều hành của AIA hiện gồm lãnh đạo của 5 nhà thầu quốc phòng lớn nhất của Mỹ là Lockheed Martin, Northrop Grumman, Boeing, Raytheon và General Dynamics. Trong cuộc họp với các nhà thầu quốc phòng tại căn cứ không quân Luke ở Arizona vào cuối tuần trước, Tổng thống Trump và các trợ lý của ông đã tìm cách trấn an những lo ngại của các nhà thầu về tương lai của các hợp đồng vũ khí với Ả rập Xê út. Tổng thống khẳng định sẽ làm mọi cách để giữ cho các hợp đồng này vẫn được triển khai theo đúng lộ trình.

Do gói vũ khí 110 tỷ USD được thông báo lần đầu tiên từ cách đây 18 tháng nên Ả rập Xê út đã bắt đầu chuyển một số khoản tiền để trả cho hợp đồng mua các tàu chiến của Mỹ. Tuy vậy hầu hết các thỏa thuận khác, chẳng hạn hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD trị giá 13,5 tỷ USD của Lockheed Martin, vẫn đang trong trạng thái chờ.

Ả rập Xê út, quốc gia đóng vai trò trọng yếu trong chiến lược của chính quyền Trump nhằm đối phó với tầm ảnh hưởng của Iran tại Trung Đông, là khách hàng số 1 mua thiết bị quân sự của Washington. Từ năm 2009-2016, Ả rập Xê út đã nhập khẩu tổng cộng 65 tỷ USD vũ khí Mỹ.

Thành Đạt

Tổng hợp