Mỹ lên tiếng vụ tàu Trung Quốc, Philippines va chạm trên Biển Đông

"Việc các tàu Trung Quốc sử dụng vòi rồng, đâm va, phong tỏa các tàu Philippines bị hư hại một cách nguy hiểm và có chủ đích, gây nguy hiểm đến tính mạng của các quân nhân Philippines, là hành động liều lĩnh, đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực", tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 18/6 cho biết.

Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định, Washington "sát cánh cùng đồng minh Philippines và lên án các hành động leo thang và vô trách nhiệm của Trung Quốc nhằm ngăn chặn Philippines vận chuyển hàng tiếp tế nhân đạo cho các quân nhân đóng quân tại tàu BRP Sierra Madre vào ngày 17/6".

Trong vụ việc căng thẳng mới nhất hôm 17/6, lực lượng hải cảnh Trung Quốc cho biết một tàu tiếp vận Philippines đã tiếp cận một cách "có chủ ý và nguy hiểm" một tàu Trung Quốc dẫn đến va chạm nhẹ giữa hai bên, sau khi tàu Philippines tiến vào vùng biển gần bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông. Philippines bác bỏ cáo buộc của Trung Quốc là "sai trái và gây nhầm lẫn".

Hải cảnh Trung Quốc cho biết tàu tiếp vận Philippines đã phớt lờ cảnh báo của Trung Quốc nhiều lần. Trong khi đó, lực lượng đặc nhiệm Philippines trên Biển Đông cho biết các tàu Trung Quốc đã đâm va và lôi kéo, gây nguy hiểm đến tính mạng các quân nhân và làm hư hại các tàu thuyền.

"Hành vi nguy hiểm và liều lĩnh của Trung Quốc sẽ bị lực lượng vũ trang Philippines kháng cự. Hành động của Trung Quốc gây trở ngại thực sự cho hòa bình và ổn định ở Biển Đông", Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro tuyên bố.

Quân đội Philippines đã gia cố tàu BRP Sierra Madre mắc cạn trên bãi Cỏ Mây, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, từ năm 1999.

BRP Sierra Madre từng là tàu đổ bộ dài 100m từng thuộc biên chế của hải quân Mỹ trong Thế chiến 2. Tàu sau đó được chuyển cho Philippines và hải quân nước này đã cố ý cho tàu lao vào Bãi Cỏ Mây, mắc cạn tại đây và biến nó thành một tiền đồn đóng quân trái phép. 

Hồi tháng 3, tuần duyên Philippines cho biết, một trong các tàu của lực lượng này bị hư hại vì va chạm với tàu Trung Quốc gần bãi Cỏ Mây. Sau đó, Bắc Kinh cáo buộc phía Philippines cố tình đâm vào tàu Trung Quốc và nói rằng hải cảnh Trung Quốc đã ngăn chặn tàu của Philippines. 

Bắc Kinh hôm 15/5 đã công bố các quy định mới, theo đó cho phép lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc tạm giữ tới 30 ngày người nước ngoài vi phạm luật xuất nhập cảnh, gây nguy hiểm cho an ninh và lợi ích quốc gia, hoặc có hành vi hỗ trợ người khác vi phạm luật xuất nhập cảnh Trung Quốc.

Đối với những vụ việc phức tạp, thời hạn giam giữ có thể được kéo dài đến 60 ngày, sau khi được cơ quan cấp trên chấp thuận.

Động thái này đã làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng quốc tế, trong đó Philippines mô tả các quy định này là đáng lo ngại và là sự khiêu khích. Các nghị sĩ và quan chức Philippines đã phản đối kịch liệt vì cho rằng quy định này sẽ được áp dụng trên Biển Đông.