Mỹ- Israel họp thượng đỉnh về “lằn ranh đỏ” với Iran

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trĩu nặng lo âu trước chuyến thăm tới Mỹ.

Theo kế hoạch, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ gặp nhau tại toà Bạch Ốc ở  thủ đô Washington với trọng tâm là vấn đề hạt nhân của Iran và làm thế nào thu hẹp bất đồng trong việc ngăn chặn điều mà họ cho là tham vọng chế tạo vũ khí hạt nhân của Nhà nước Hồi giáo.

Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh giới chức Israel đang sục sôi quyết tâm phát động ngay một cuộc tấn công phủ đầu nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran để chặn trước khả năng Tehran có thể vũ khí hoá chương trình hạt nhân của mình.  

“Giờ chúng ta không còn nhiều thời gian. Tôi nghĩ rằng cần phải đưa ra những đòi hỏi rất rõ ràng đối với Iran. Tehran phải giải thể cơ sở hạt nhân ngầm dưới lòng đất tại Qom, phải ngừng tinh chế urani ở trong nước và đưa tất cả những thanh nhiên liệu đã được làm giàu ra khỏi Iran", ông Netanyahu quả quyết trong chuyến thăm Canada trước khi lên đường sang Mỹ.

Giới chức Israel cho biết trong cuộc gặp tại Washington, ông Netanyahu sẽ nói với Tổng thống Obama rằng Iran đang tiến nhanh đến việc sở hữu vũ khí hạt nhân và rằng chẳng bao lâu nữa kế hoạch không kích sẽ trở nên vô hiệu. Ngoài ra, ông cũng sẽ khẳng định Israel có quyền tự vệ và cần có một không gian tự do để vận động.

Tuy nhiên, Hoa Kỳ vẫn giữ quan điểm cho rằng còn quá sớm để đi đến quyết định tấn công Iran, là phương án lựa chọn cuối cùng khi mọi nỗ lực ngoại giao và kinh tế không phát huy hiệu quả.

“Như tôi đã nhiều lần nói rõ trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, tôi sẽ không do dự sử dụng vũ lực khi cần phải bảo vệ Mỹ và các lợi ích của Mỹ. Các nhà lãnh đạo Iran nên biết rằng Mỹ sẽ tiếp tục thực thi chính sách ngăn cản Iran sở hữu vũ khí hạt nhân”, ông Obama đã cảnh báo như vậy trong bài phát biểu trước một nhóm vận động hành lang ủng hộ Israel tại Washington ngày 4/3.

Nhà lãnh đạo Mỹ cũng không quên nói thêm rằng Tehran đã bị cô lập và vẫn còn cơ hội thành công cho các biện pháp ngoại giao. Vì vậy, ông Obama muốn Israel kiên nhẫn chờ đợi thêm một thời gian nữa để chứng kiến những biện pháp siết chặt trừng phạt Iran phát huy tác dụng

Theo một số nguồn tin thân cận, để trấn an đồng minh chiến lược của mình ở Trung Đông, trong cuộc gặp tới đây, ông Obama sẽ tái bảo đảm với ông Netanyahu rằng Mỹ kiên quyết không để cho Iran chế tạo vũ khí hạt nhân.

Trong khi đó, nhật báo Bưu điện New York số ra ngày 4/3 đưa tin Washington và Tel Aviv đã đạt được một thỏa thuận quan trọng trong tuần trước. Theo đó, để không làm khó dễ cho ông Obama, Nhà nước Do Thái sẽ lùi thời điểm tấn công phủ đầu các cơ sở hạt nhân của Iran cho tới sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào ngày 6/11 tới, nhưng với điều kiện ông Obama phải giữ được lời hứa.

Trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Israel Avigdor Lieberman mô tả Hoa Kỳ là một siêu cường và là người bạn tốt nhất của Israel. Nhưng theo ông, Israel là một quốc gia độc lập nên sẽ có những quyết định riêng của mình khi cần thiết.

Ông Lieberman tỏ ra đặc biệt quan ngại cho sự tồn vong của Israel khi ông liên tưởng vấn đề hạt nhân của Iran với sự thất bại của cộng đồng quốc tế trong việc ngăn chặn đổ máu tại nước láng giềng Syria. Theo người đứng đầu ngành ngoại giao Israel, việc Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ không khác gì “bản án tử hình” giành cho Israel, vì Tehran từng nhiều lần tuyên bố “sẽ xóa tên Israel trên bản đồ thế giới”.

Bộ trưởng Quốc phòng Israeli Defense Minister Ehud Barak cũng cảnh báo Iran “đang bước vào vùng miễn dịch” và sẽ sớm đạt tới khả năng kháng cự trước mọi cuộc tấn công quân sự từ bên ngoài.