Italy - Mỹ hục hặc

Trong khi bản báo cáo của Lầu Năm Góc đưa ra cuối tuần trước xóa mọi trách nhiệm cho các binh lính, báo cáo của Italy hôm 2/5 đã chỉ ra "sự thiếu kinh nghiệm và trạng thái căng thẳng" của các binh lính Mỹ là một trong những nguyên nhân chính.

Lính Mỹ tại một chốt kiểm soát đã xả súng vào chiếc xe chở nhà báo Giuliana Sgrena (vừa được tự do sau một tháng bị bắt cóc) và ông Calipari trên đường đến sân bay Baghdad lúc 20h50.

Các nhà điều tra Mỹ cho biết tốc độ của chiếc xe vượt quá 80km/h khiến thu ngắn thời gian để lính Mỹ làm tín hiệu và nổ súng cảnh báo.

Tuy nhiên báo cáo của Italy nói sự thẩm định của Mỹ về tốc độ chiếc xe bị ảnh hưởng một cách chủ quan bởi cảm xúc và trạng thái mệt mỏi của bảy binh lính tại chốt canh.

Theo báo cáo của Italy, người tài xế chiếc xe cho biết chỉ chạy ở tốc độ từ 40/50 km/g vì mặt đường ẩm ướt, trời tối và người này biết sắp đến một khúc rẽ ngoặt. Ngoài ra lúc đó người tài xế chỉ điều khiển vôlăng bằng một tay vì tay kia đang cầm điện thoại di động.

Về dấu hiệu cảnh báo, bản báo cáo của Italy chỉ trích quân Mỹ dựng chốt canh một cách qua loa và không đặt những tín hiệu chỉ dẫn phía trước. Điều này đồng nghĩa với việc "lính Mỹ không cân nhắc đến tầm nhìn của tài xế lái những chiếc xe hướng về phía chốt canh".

Trong khi đó, báo cáo của Mỹ nói binh lính thấy những dấu hiệu này không có ích vào ban đêm.

Về mức độ trách nhiệm, phía Italy một mặt cho rằng trách nhiệm từng cá nhân khó có thể được làm rõ nhưng thêm rằng sự thiếu kinh nghiệm và căng thẳng nào đó đã có thể khiến các binh lính Mỹ hành động theo bản năng và không kiểm soát phản ứng của mình.

Phía Italy cũng chỉ trích Mỹ "không đi thẳng vào vấn đề" xét về khía cạnh hợp tác giữa hai bên vì thông tin liên quan đến sự có mặt của ông Calipari đã được cung cấp trước cho giới chức quân sự Mỹ. Bên cạnh đó, Italy nói Mỹ không nhất quán vì đã chấp thuận yêu cầu cung cấp chỗ nghỉ cho ông Calipari tại khu vực sân bay trong vòng vài ngày. Báo cáo của Italy còn chỉ trích lính Mỹ không bảo vệ hiện trường sau sự cố để giúp tiến hành điều tra tốt hơn.

Dự trù Thủ tướng Italy Silvio Berlusconi sẽ ra trước quốc hội vào ngày mai để trình bày kết quả điều tra vụ Calipari. Hiện ông Berlusconi như đang ngồi trên lửa vì phải hứng chịu sức ép của dân Italy đòi rút 3.000 quân khỏi Iraq trong khi ông không muốn làm phật ý Washington.

Theo S.Nguyễn

Tuổi trẻ/AP, BBC, NYT