Hàn Quốc, Mỹ sắp “chiến tranh gạo”?
Bộ trưởng Nông nghiệp Hàn Quốc (HQ) Park Hong-soo hôm qua cho biết Seoul sẽ không bị lay chuyển bởi những yêu sách của Mỹ, muốn gạo là một phần trong hiệp định thương mại tự do song phương.
Ông nói thêm rằng trái cây và gia súc cũng cần sự xem xét đặc biệt.
Seoul và Washington có vẻ như đang tiến tới một trận sống mái về vấn đề nhạy cảm là gạo, thậm chí ngay trước khi bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức về một hiệp định thương mại tự do, dự kiến diễn ra vào tháng 5. Tuần trước, trưởng phái đoàn đàm phán Mỹ Richard Crowder tuyên bố rằng Seoul phải mở cửa thị trường gạo được bảo hộ từ lâu của mình theo bất kỳ hiệp định nào. “Một hiệp định thương mại tự do có nghĩa là thương mại phải tự do” - ông nói.
Ông Park tuyên bố rằng Seoul không có kế hoạch ký một hiệp định bao gồm các điều khoản tăng nhập khẩu gạo từ Mỹ vào HQ. “Gạo cần phải được loại trừ. Chúng tôi không cần phải thảo luận về vấn đề này nữa. Đây là nguyên tắc của chính phủ HQ” - ông Park phát biểu tại một cuộc họp báo. “Không chỉ gạo, mà cả trái cây và gia súc cũng cần được coi là những mặt hàng nhạy cảm”.
Tuần trước, một quan chức của Bộ Nông nghiệp HQ cho biết Seoul sẽ không rút lại quan điểm của họ là tạo ra một ngoại lệ cho gạo theo một hiệp định thương mại tự do. Các chuyên gia phân tích cho rằng nông nghiệp sẽ là một trong những lĩnh vực đàm phán khó khăn nhất trong một hiệp định thương mại, đặc biệt do sự phản đối mạnh mẽ từ những nông dân HQ đối với tự do hóa. Các nông dân HQ, cho rằng một hiệp định thương mại tự do sẽ phá hủy phương tiện sinh nhai của họ và đòi bồi thường trước khi những cuộc đàm phán với Washington bắt đầu.
Một cuộc khảo sát của Viện Nghiên cứu Kinh tế nông thôn HQ cho thấy xuất khẩu nông sản của Mỹ sang HQ có thể tăng hơn gấp đôi dưới tác động của một hiệp định thương mại tự do, dẫn đến việc mất đi 130.000 việc làm.
HQ đã thỏa thuận với 9 nước xuất khẩu gạo tăng hạn ngạch gạo nhập khẩu lên 8% trong tổng khối lượng gạo tiêu thụ vào năm 2014 từ mức 4% trong năm 2004. Đổi lại thỏa thuận này, đạt được vào năm 2004 với sự bảo trợ của Tổ chức Thương mại Thế giới, HQ được hoãn thêm 10 năm việc thực thi các biện pháp tự do hóa bao quát hơn cho thị trường gạo nội địa. Tuy nhiên, giá gạo ở HQ vẫn chỉ bằng 4/5 giá gạo thế giới, theo một báo cáo của Đại học Mỹ tại Washington.
Hôm 2/2, Bộ trưởng Thương mại HQ Kim Hyun-chong khẳng định HQ sẵn sàng chấp nhận tăng nhập khẩu nông sản và sẽ chuẩn bị một kế hoạch trọn gói để giúp nông dân HQ thích nghi với sự cạnh tranh mới. Tuy nhiên, ông thừa nhận có những khó khăn chính trị trong việc dỡ bỏ các bảo hộ dành cho nông dân HQ.
Mỹ xuất khẩu khoảng 25 tỉ USD hàng hóa sang HQ trong 11 tháng đầu năm 2005 và nhập khẩu 40 tỉ USD từ nước này. Một hiệp định thương mại tự do thành công có thể tăng thu nhập của Mỹ lên thêm 30 tỉ USD và tăng thu nhập của HQ lên thêm 12 tỉ USD.
Theo Trùng Quang
Người lao động/Reuters, ABC News, Bloomberg