G7 ra "tối hậu thư" cho Belarus sau vụ bắt giữ chấn động

G7 ra "tối hậu thư"

"Chúng tôi yêu cầu trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện Protasevich cũng như các nhà báo và tù nhân chính trị khác bị giam giữ ở Belarus", AFP dẫn tuyên bố chung ngày 27/5 của ngoại trưởng các nước G7 (gồm Canada, Pháp, Đức, Italia, Nhật Bản, Anh, Mỹ). Các nhà ngoại giao G7 và Liên minh châu Âu (EU) "kịch liệt phản đối hành động chưa từng có tiền lệ của giới chức Belarus".

Thông cáo cũng nhấn mạnh thêm: "Chúng tôi kêu gọi Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) khẩn cấp giải quyết thách thức này theo quy định và tiêu chuẩn... Chúng tôi sẽ tăng cường nỗ lực, trong đó có thông qua việc bổ sung lệnh trừng phạt thích hợp, nhằm buộc giới chức Belarus chịu trách nhiệm cho hành động này".

Ngoại trưởng Anh Dominic Rabb bình luận trên Twitter: "Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả công cụ sẵn có để buộc chính quyền của ông Lukashenko chịu trách nhiệm".

Tuyên bố cứng rắn của G7 được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Belarus và nhiều nước phương Tây leo thang căng thẳng do vụ Belarus bắt giữ nhà hoạt động đối lập Roman Protasevich. Phương Tây cáo buộc giới chức Belarus dùng cảnh báo giả có bom trên khoang và dùng máy bay chiến đấu Mig-29 buộc máy bay chở khách Ryanair chuyển hướng hạ cánh xuống thủ đô Minsk khi trên đường từ Hy Lạp đi Lithuania hôm 23/5.

Mỹ và EU gọi hành động này của Belarus là "cướp máy bay" và đe dọa đến an ninh hàng không. Lãnh đạo EU đã nhất trí siết trừng phạt Belarus sau vụ việc, trong đó bao gồm cấm hàng không Belarus sử dụng không phận và sân bay của các nước thành viên EU, đồng thời khuyến nghị các hãng hàng không trong khối "né" không phận Belarus.

Nga cản hàng không châu Âu "né" không phận Belarus

Trong một động thái được cho là ủng hộ Belarus, Nga đã cấm ít nhất hai hãng hàng không châu Âu bay qua không phận Moscow để tránh không phận Belarus.
Hãng hàng không Austrian Airlines (Áo) đã phải hủy một chuyến bay từ Vienna đi Moscow hôm 27/5 với lý do: "Việc thay đổi tuyến bay phải được sự chấp thuận của giới chức sở tại. Giới chức Nga không chấp thuận đề nghị này. Do vậy, Austrian Airlines phải hủy chuyến bay hôm nay từ Vienna đi Moscow".

Austrian Airlines cho biết, họ đã đình chỉ các chuyến bay qua không phận Belarus theo khuyến nghị của Cơ quan An toàn hàng không Liên minh châu Âu (EASA), nên việc thay đổi lộ trình các chuyến bay Vienna - Moscow là cần thiết.
Một ngày trước đó, Air France của Pháp cũng phải chuyến bay đi và đến Moscow với lý do tương tự.

Trong khi đó, do lệnh cấm của EU, hãng hàng không quốc gia Belarus Belavia đã hủy các chuyến bay tới 8 nước châu Âu (gồm Ba Lan, Italia, Hà Lan, Đức, Bỉ, Tây Ban Nha, Áo và vùng Kaliningrad thuộc Nga) từ ngày 27/5 đến 30/10. Trước đó, Belavia thông báo đã bị cấm bay tới Lithuania, Latvia, Pháp, Thụy Điển, Anh, Phần Lan, Cộng hòa Séc và Ukraine.

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã chỉ trích các động thái của châu Âu, đồng thời cảnh báo sẽ đáp trả cứng rắn.