FicaĐồng minh NATO gặp Ngoại trưởng Mỹ giữa lúc căng thẳng thuế quan
(Dân trí) - Các Ngoại trưởng NATO dự kiến sẽ đề nghị Ngoại trưởng Marco Rubio giải đáp các kế hoạch của Mỹ đối với liên minh và cuộc xung đột tại Ukraine.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (Ảnh: NBC).
Trong 2 ngày 3-4/4, Ngoại trưởng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ họp tại Brussels, Bỉ, trong khuôn khổ cuộc họp mùa Xuân thường kỳ. Đây được xem là buổi "diễn tập" quan trọng trước Hội nghị Thượng đỉnh NATO dự kiến diễn ra vào tháng 6 tại La Hay, Hà Lan.
Các đồng minh của Mỹ sẽ đề nghị Ngoại trưởng Marco Rubio trình bày kế hoạch của Washington về NATO và Ukraine. Tuy nhiên, chuyến thăm đầu tiên của ông Rubio tới liên minh có thể bị lu mờ bởi cuộc chiến thương mại đang gia tăng do Mỹ phát động.
Tổng thống Donald Trump đã làm lung lay nền tảng an ninh phương Tây khi đặt dấu hỏi về cam kết phòng thủ tập thể của NATO, đàm phán Nga, cũng như cảnh báo sáp nhập lãnh thổ của Canada và đảo Greenland (Đan Mạch).
Trong một động thái làm gia tăng căng thẳng xuyên Đại Tây Dương vào hôm 2/4, nhà lãnh đạo Mỹ đã công bố mức thuế mới đối với các quốc gia trên thế giới, trong đó có các đồng minh châu Âu.
"Chúng tôi biết rằng có những đồng minh, ví dụ ở châu Âu, đang lo ngại về cam kết lâu dài của Mỹ đối với NATO… Tuy nhiên, tôi hoàn toàn tin tưởng rằng liên minh này sẽ tồn tại với sự tham gia của Mỹ. Cam kết của họ là rõ ràng", Tổng thư ký NATO, ông Mark Rutte, cho biết.
31 quốc gia thành viên của NATO dự kiến sẽ nỗ lực tách biệt tranh cãi thương mại với các cuộc thảo luận trong 2 ngày về tương lai của liên minh và xung đột tại Ukraine. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine cũng sẽ tham dự cuộc họp.
Trước thềm hội nghị thượng đỉnh tại La Hay vào tháng 6, châu Âu đang tìm kiếm thông tin chi tiết từ ông Rubio về yêu cầu từ ông Trump đối với các đồng minh như tăng chi tiêu quốc phòng, cảnh báo về khả năng Mỹ rút quân khỏi châu Âu, và các ý định đối với Nga và Ukraine.
"Rõ ràng ông Rubio sẽ tiếp tục thúc giục chúng tôi làm nhiều hơn. Nhưng chúng tôi cũng cần một số sự đảm bảo bổ sung từ Mỹ, và sẽ rất vui nếu ông ấy nói "chúng tôi sẽ luôn đứng bên các bạn", một nhà ngoại giao châu Âu giấu tên cho biết.
Về vấn đề Ukraine, Washington đã khiến các đồng minh hoang mang khi xích lại gần Nga. Các quốc gia châu Âu hy vọng ông Trump cứng rắn với Moscow khi Mỹ thúc đẩy lệnh ngừng bắn một phần.
Anh và Pháp đang dẫn đầu các cuộc đàm phán về việc cử quân đến Ukraine nhằm củng cố bất kỳ thỏa thuận nào mà ông Trump có thể đạt được.
Mặc dù tương lai của Kiev được coi là vấn đề then chốt đối với châu Âu, nhưng cũng có những câu hỏi cơ bản về tương lai của liên minh NATO, nền tảng an ninh cho châu Âu suốt 7 thập niên qua.
Ông Trump lâu nay đã chỉ trích các thành viên NATO vì không chi đủ tiền cho quốc phòng và đang thúc ép họ thể hiện cam kết bằng cách tăng mạnh chi tiêu lên 5% GDP. Để gia tăng áp lực, ông đã cảnh báo rằng Mỹ chỉ bảo vệ những quốc gia mà theo ông là chi đủ tiền.
NATO đang nỗ lực thống nhất cam kết chi tiêu mới cho hội nghị thượng đỉnh tại La Hay. Theo các nhà ngoại giao liên minh, ước tính nội bộ cho rằng cần tăng chi tiêu quốc phòng lên ít nhất 3,5-3,7% GDP để thực hiện các kế hoạch đối phó Nga.
