Donald Trump - hiện tượng thú vị trong cuộc đua vào Nhà Trắng

Ngày 26/7, hai kênh truyền hình hàng đầu nước Mỹ là CNN và NBC đã công bố kết quả khảo sát cử tri đối với các ứng viên của đảng Cộng hòa đang chạy đua vào Nhà Trắng. Kết quả một lần nữa khiến giới quan sát phải ngạc nhiên khi tỷ phú Donald Trump đang dẫn đầu...

Donald Trump khoe bảng kê tóm tắt tài sản (Ảnh: AP)

Cụ thể, khảo sát của NBC tại bang New Hampshire cho thấy Trump hơn người xếp sau 7 điểm, và về nhì tại bang Iowa với 2 điểm ít hơn người dẫn đầu.

Khảo sát của CNN có kết quả đáng ngạc nhiên: 22% cử tri đảng Cộng hòa cho rằng vị tỷ phú xứng đáng đại diện cho đảng mình so kè với ứng viên phe Dân chủ, dù có 16 ứng viên còn đang đua tranh. Trong số ứng viên này, có Jeb Bush, người có cả anh trai và bố từng là tổng thống Mỹ.

Là một doanh nhân giàu có nổi tiếng trên thị trường bất động sản, nhưng hoàn toàn không có kinh nghiệm trên chính trường, do đâu Donald Trump lại có sức hút với cử tri lớn đến vậy? Điều này báo hiệu điều gì ở cuộc đua vào Nhà Trắng năm tới?

Đây là những câu hỏi nhiều học giả và các tờ báo Mỹ đang bàn luận sôi nổi, và vô hình chung giúp Trump càng thêm nổi tiếng.

Khẩu khí ngang tàng

Kênh truyền hình CNN ngày 18/7 đã có hẳn một cuộc phỏng vấn với những cử tri đảng Cộng hòa ủng hộ Donald Trump, để tìm hiểu vì sao họ thích ứng viên nổi tiếng với những phát biểu gây tranh cãi này.

Trump là thành viên đảng Cộng hòa, nhưng công khai chỉ trích đảng của mình cũng như các chính trị gia nói chung.

“Họ chỉ biết nói giỏi, nhưng có hành động gì đâu”, Trump phát biểu trong cuộc vận động tại thành phố Laconia, bang New Hamshire.

“Theo nhiều cách khác nhau tôi còn thất vọng hơn về những người Cộng hòa. Họ đều biết sự phẫn nỗ lớn này, cho dù là vụ Benghazi hay những bức thư điện tử…nhưng không có gì xảy ra cả”, vị tỷ phú nhắc tới vụ lãnh sự Mỹ tại Benghazi, Libya bị tấn công cùng việc bà Hillary Clinton dùng email cá nhân trong công việc khi tại vị.

Trước đó, ngay trong ngày mở màn chiến dịch tranh cử, Donald Trump không ngần ngại gọi những người nhập cư Mexico là những kẻ tội phạm, hiếp dâm và buôn ma túy. Vị tỷ phú thậm chí còn kêu gọi xây một bức “trường thành” trên biên giới với Mexico để ngăn người nhập cư trái phép. Phát ngôn này khiến người Mexico tức giận.

Mới đây nhất, Donald Trump đã công kích cả một “đại thụ” của đảng Cộng hòa là Thượng nghị sỹ John McCain, một cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam và đang là chủ tịch Ủy ban các lực lượng vũ trang Thượng viện, thành viên Ủy ban an ninh nội địa và các vấn đề chính phủ của Thượng viện.

Sự ngang tàng trong phong cách của Trump còn thể hiện ngay ở sự không né tránh chuyện tài sản như các ứng viên khác. Trong khi các đối thủ cố gắng nhận mạnh khía cạnh xuất thân từ gia đình lao động, hoặc không công khai tài sản để thu hút cử tri, Trump tuyên bố: “tôi nghĩ mình thực sự giàu”.

Tiếp sau đó, hôm 3/6 ông công bố sở hữu tài sản ròng 10 tỷ USD, dù tạp chí Forbes hiện vẫn chỉ ghi nhận con số 4 tỷ USD.

“Bong bóng” chính trị?

Trong cuộc phỏng vấn với CNN, một cử tri cho biết bà ủng hộ Trump vì ông nói trúng sự thất vọng họ dành cho đảng Cộng hòa, thậm chí hơn cả chính phủ của phe Dân chủ.

Cử tri đang thích Donald Trump vì dám công kích chính phủ và các chính trị gia Cộng hòa (Ảnh: AP)

“Dù là người đảng Cộng hòa và chắc chắn tôi sẽ bỏ phiếu theo hướng đó, tôi rất thất vọng với các nghị sỹ Cộng hòa tại Hạ viện. Họ thật yếu đuối”, bà Julie Pagliarulo, một cư dân 56 tuổi, đến từ Belmont, New Hampshire chia sẻ. “Donald đã nói thẳng vào điều đó. Tôi thích vậy”.

Bert Hansen, 74 tuổi, cũng là một trong số những cử tri ngồi chật cứng một hội trường tại thành phố Laconia để chờ nghe Trump diễn thuyết. “Có một sự giận dữ lớn đang dồn nén trong dân chúng ngay lúc này và sẵn sàng bùng nổ. Đó là lí do vì sao Trump đang rất thu hút”.

Bà Brenda Connolly, một cử tri độc lập 73 tuổi thì cho biết đã mất niềm tin vào chính trị gia từ lâu. Nhưng khi nhận xét về Trump, bà tin vị tỷ phú đã nói trúng tâm tư của tầng lớp trung lưu trong xã hội.

“Tôi thậm chí không nghĩ ông ta sẽ chạy đua để trở thành Tổng thống, nhưng tôi nghĩ ông ta đang khiến những người Cộng hòa nhận ra người Mỹ trung lưu muốn gì”, bà Connolly nói.

Từ góc độ của một chuyên gia, phó giáo sư khoa học chính trị John Sides, đại học George Washington đã có một phân tích công phu và chi tiết trên tờ Bưu điện Washington. Theo đó, ông tin rằng chính truyền thông đang khiến Trump trở nên nổi tiếng và đầy sức hút.

Đồ thị được ông cùng một chuyên gia chính trị nữa lập nên cho thấy, tần suất Donald Trump xuất hiện trên các bản tin từ khi tuyên bố tranh cử đến nay cao hơn hẳn các ứng viên khác của đảng Cộng hòa.

Cụ thể, trước ngày công bố tranh cử, Trump chỉ xuất hiện trong 4% số tin tức đăng tải về toàn bộ các ứng viên. Nhưng ngày sau đó, tỉ lệ này vọt lên 31%. Quan trọng hơn, sự chú ý của truyền thông dành cho tỷ phú này không hề giảm như với các ứng viên khác.

“Ông trùm” bất động sản luôn thu hút 20-30% tổng số tin tức đăng tải về các ứng viên. Chỉ duy nhất Jeb Bush có được sự ưu ái tương tự từ báo giới. Tính chung 1 tháng sau khi tuyên bố tranh cử, tỷ lệ bao phủ mặt báo của Trump là 21%, trong khi của Bush là 20%.

Theo ông Sides, cử tri không thay đổi quan điểm khi không có thông tin mới. Họ chỉ thay đổi khi nghe được những thông tin chưa từng được nghe. Và khi họ bị truyền thông “dội bom” những câu chuyện về Trump, sự thay đổi diễn ra, kéo theo là kết quả trong các cuộc khảo sát nghiêng về vị tỷ phú Mỹ.

Chuyên gia này cũng chỉ ra rằng, tỉ lệ cử tri được khảo sát ủng hộ Trump chỉ tăng sau khi tin tức về vị tỷ phú xuất hiện dồn dập. Trong giai đoạn 13 - 15/6 ngay trước khi Trump tuyên bố tranh cử, khảo sát của YouGov/ và báo Economist cho thấy tỉ lệ người ủng hộ chỉ là 2%. Nhưng cùng khả sát do YouGove tiến hành hôm 20-22/6, 11% người được hỏi ủng hộ “ông trùm” bất động sản.

Ông Sides tin rằng, chừng nào báo giới Mỹ thôi tập chung vào những chi tiết đời tư, hay những phát biểu gây tranh cãi của Donald Trump, mà thay vào đó mổ sẻ các quan điểm và chính sách tỷ phú này đưa ra, khi đó “bong bóng” chính trị Donald mới vỡ.

Thanh Tùng

Tổng hợp