Đảng Dân chủ có cơ may giành quyền kiểm soát quốc hội Mỹ

Ngày 7/11, khoảng 200 triệu cử tri Mỹ sẽ đi bỏ phiếu để quyết định chủ nhân của tất cả 435 ghế Hạ viện và 1/3 trong 100 ghế của Thượng viện.

Kết quả của các cuộc trưng cầu dân ý dự báo đảng Dân chủ có khả năng giành lại quyền kiểm soát Hạ viện và thậm chí cả Thượng viện, từ tay của đảng Cộng hòa của Tổng thống George W. Bush.

Một số nhà phân tích đã so sánh thế đang lên hiện nay của đảng Dân chủ với điều mà đảng Cộng hòa đã làm được trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ lịch sử năm 1994, khi mà đảng Cộng hòa giành được 54 ghế và lần đầu tiên sau 40 năm giành được quyền kiểm soát Hạ viện từ tay đảng Dân chủ. Nhà nghiên cứu Larry Sabato thuộc trung tâm Chính trị của Trường Đại học Virginia cho rằng: "Sẽ có một cơn sóng của đảng Dân chủ. Rõ ràng ít nhất đó cũng là một cơn sóng cỡ trung bình. Nó thậm chí có thể là một cơn sóng cao".

Đảng Dân chủ cần giành thêm 15 ghế nữa để có thể nắm quyền kiểm soát Hạ viện. Tạp chí "Thời Đại" dự đoán họ sẽ giành được khoảng 25 ghế, trong khi có những ý kiến khác cho rằng con số đó có thể là trên 50. Đảng Dân chủ cũng cần có thêm 6 ghế để có thể chiếm đa số tại Thượng viện và dù đây là một rào cản cao hơn, nhưng việc vượt qua nó vẫn nằm trong khả năng của đảng Dân chủ.

Kết quả cuộc thăm dò do tạp chí "Newsweek" công bố ngày 21/10 cũng cho thấy 55% số cử tri được hỏi cho biết sẽ bỏ phiếu cho ứng cử viên thuộc Đảng Dân chủ, trong khi chỉ 37% nói sẽ bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa. 

Tình trạng bạo lực không thuyên giảm ở Iraq và sự phản đối ngày càng gia tăng của công luận trước cuộc chiến này được nhìn nhận là vật cản đối với các ứng cử viên của đảng Cộng hòa, đặc biệt khi còn hơn một tuần nữa mới hết tháng 10, nhưng đây đã là một trong những tháng đẫm máu nhất kể từ khi Mỹ phát động cuộc xâm lược tháng 3/2003.

Tỷ lệ ủng hộ đối với Bush hiện tiếp tục ở mức thấp (35% trong cuộc khảo sát của "Tuần Tin") và đảng Dân chủ đang dồn dập ra đòn vào chính quyền của ông về các vấn đề như sự phản ứng chậm chạp của chính quyền trước thảm họa do bão Katrina gây ra hồi năm ngoái, thâm hụt ngân sách gia tăng và các vụ bê bối tham nhũng và tình dục.

Trong phát biểu mới đây, nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ, ông Howard Dean, cho rằng chính quyền Bush "thiếu năng lực trong quản lý ngân sách, trong giải quyết thiên tai và trong ngăn chặn nạn lạm dụng tình dục vị thành niên...".

Những người Dân chủ đã biến sự tức giận của công chúng thành sức mạnh của họ tại các thùng phiếu, với một sự hăng hái mà thậm chí có thể làm cho cả những nghị sỹ Cộng hòa vững tin nhất cũng phải dao động. Phát biểu trên truyền hình Mỹ, cựu thủ lĩnh của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, Tom Delay, nói: "Đảng Dân chủ đang có đầy sinh khí và họ đã sẵn sàng cho cuộc bầu cử, trong khi đó đảng Cộng hòa chưa có được sinh khí đó".

Các nhà phân tích cho rằng nếu đảng Dân chủ kiểm soát được quốc hội, phương thức điều hành công việc ở Washington sẽ hoàn toàn thay đổi và sẽ đặt Bush vào vị thế khó khăn trong hai năm còn lại tại nhiệm sở.

Nam Sơn

Theo AFP