Đại sứ Mỹ tại NATO: "Trung Quốc không chơi theo luật"

"Tôi nghĩ chúng ta đã đến muộn trong cuộc chơi. Chúng ta đã muộn trong việc đánh giá Trung Quốc là một nguy cơ", Đại sứ Mỹ tại NATO Kay Bailey Hutchison phát biểu tại sự kiện trực tuyến do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế của Anh tổ chức hôm 9/12.

Bà Hutchison nói rằng thế giới đã cố gắng cho Trung Quốc cơ hội để tham gia vào một "trật tự dựa trên luật lệ", nhưng Trung Quốc đã không tạo được niềm tin rằng nước này có thể chơi một cách công bằng.

"Nếu nhìn vào những gì đang diễn ra tại Hong Kong và sự vi phạm của Trung Quốc đối với những gì họ đã cam kết, sẽ nhận ra rằng Trung Quốc không tuân thủ những luật lệ mà họ đã từng nhất trí", bà Hutchison nói, đề cập tới Tuyên bố chung Trung - Anh năm 1984.

Đại sứ Mỹ viện dẫn các động thái của Trung Quốc trong việc thực thi luật an ninh quốc gia gây tranh cãi với Hong Kong và trừng phạt những quan điểm bất đồng tại đặc khu này. Bà Hutchison cũng đề cập tới việc Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự và liên tục đánh cắp tài sản trí tuệ.

Đại sứ Mỹ tại NATO cũng đề cập tới lĩnh vực 5G như một mối lo ngại về sự hiện diện của Trung Quốc tại châu Âu. Bà Hutchison nói rằng 25 trong số 30 nước thành viên của NATO đã tham gia sáng kiến "Clean Network" của Bộ Ngoại giao Mỹ nhằm tránh công nghệ 5G của Trung Quốc.

Bình luận của bà Hutchison được đưa ra sau phát ngôn tương tự trước đó của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại một sự kiện được tổ chức hôm 7/12. Quan chức NATO nói rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc "đang thực sự thay đổi môi trường an ninh mà chúng ta đang phải đối mặt".

"Trung Quốc đang đầu tư mạnh vào hệ thống vũ khí mới. Họ đang tiến gần tới chúng ta từ Bắc Cực tới châu Phi. Trung Quốc không cùng chia sẻ các giá trị với chúng ta và cố gắng đe dọa các nước khác", ông Stoltenberg cáo buộc, đồng thời kêu gọi các đồng minh đoàn kết trong vấn đề này.

Ngày 1/12, báo cáo mang tên "NATO 2030" được 10 chuyên gia độc lập do Tổng thư ký NATO chỉ định thực hiện đã công bố rằng, cả Mỹ và châu Âu đều đang đối mặt với mối đe dọa quân sự từ Trung Quốc và khuyến cáo các nước thành viên NATO "tăng cường khả năng dự đoán và phản ứng với các hoạt động của Trung Quốc bị xem là gây tổn hại an ninh của các đồng minh NATO".

Bản báo cáo đưa ra cáo buộc rằng Trung Quốc "đã chứng minh họ sẵn sàng dùng vũ lực chống lại các nước láng giềng, cũng như dùng biện pháp cưỡng ép kinh tế và ngoại giao uy hiếp vượt ngoài khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương".

Báo cáo cũng cho rằng NATO "phải dành nhiều thời gian, nguồn lực chính trị và hành động hơn nữa cho những thách thức an ninh do Trung Quốc đặt ra" và "nên tăng cường khả năng phối hợp chiến lược và bảo vệ an ninh của các đồng minh để đối với Trung Quốc". Báo cáo kêu gọi NATO nên duy trì lợi thế về công nghệ trước Trung Quốc, cũng như bảo vệ các mạng máy tính và cơ sở hạ tầng.

Trong báo cáo, các chuyên gia đã đưa ra tổng cộng 138 đề xuất, trong đó có khuyến nghị việc NATO cần tư duy quyết liệt hơn về cách ứng phó với Trung Quốc và sự trỗi dậy của quân đội nước này. Báo cáo kêu gọi NATO mở rộng hợp tác với Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand ở khu vực và cho rằng Trung Quốc cần phải được đưa vào các cuộc đàm phán về kiểm soát vũ khí, đặc biệt là vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.