Đại sứ Mỹ “hiến kế” thúc đẩy quan hệ Việt - Mỹ

Nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh rằng: 2015 đánh dấu mốc kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ giữa Việt nam và Mỹ, đây sẽ là một cơ hội quan trọng để thúc đẩy quan hệ song phương.

Trong bài phát biểu dài khoảng 30 phút, Đại sứ Mỹ điểm lại những gì mà hai nước đã đạt được trong 20 năm qua, nêu bật mối quan hệ Đối tác Toàn diện và bàn hiện trạng quan hệ giữa hai nước. Ông Osius cũng nhấn mạnh tới các phương hướng phát triển mối quan hệ Việt-Mỹ trong 20 năm tới và xa hơn nữa.

Theo Đại sứ Mỹ, hiện trạng quan hệ trong lĩnh vực chính trị và ngoại giao là khả quan ở nhiều cấp độ. Hai nước đã chứng kiến nhịp độ đáng phấn khởi của các chuyến thăm cấp cao. Những chuyến thăm này có giá trị mang tính biểu tượng và thúc đẩy mối quan hệ Đối tác Toàn diện.

“Quan hệ Đối tác Toàn diện của chúng ta là nhằm góp phần vào hoà bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở mỗi nước, trong khu vực và trên thế giới”, ông Osius nói.

Nhà ngoại giao Mỹ cho biết, cũng như Việt Nam, Mỹ mong muốn có hoà bình và ổn định trong khu vực, đặc biệt là tại Biển Đông. Ông Osius tin rằng các tranh chấp lãnh thổ phải được giải quyết một cách hoà bình, thông qua con đường ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên tuyên bố chủ quyền thực hiện tự kiềm chế - đặc biệt là về các hoạt động cải tạo thực địa quy mô lớn để biến đổi các bãi đá và bãi ngầm thành những tiền đồn có thể dễ dàng quân sự hoá”, Đại sứ Mỹ nhấn mạnh.

Về quan hệ hợp tác quốc phòng và an ninh, hai nước tiếp tục đạt được những tiến bộ vững chắc trên cả 5 lĩnh vực ưu tiên đã nhất trí về hợp tác quốc phòng: an ninh biển, đối thoại cấp cao, tìm kiếm và cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm hoạ, và các hoạt động giữ gìn hoà bình. 

Năm ngoái, Mỹ và Việt Nam đã tiến hành cuộc diễn tập tìm kiếm cứu nạn đầu tiên của hải quân hai nước và một cuộc huấn luyện tìm kiếm cứu nạn trong khu vực đô thị của các lực lượng hai nước. Cuối tháng này, lực lượng vũ trang của hai nước sẽ cùng nhau tiến hành các hoạt động cứu trợ nhân đạo và cứu trợ thảm hoạ trong khuôn khổ chương trình Thiên thần Thái Bình Dương năm nay. Vào tháng 8 tới, hải quân hai nước sẽ cộng tác trong chương trình Đối tác Thái Bình Dương. 

Đề cập tới việc Việt Nam tập trung vào việc hiện đại hoá năng lực phòng thủ, ông Osius cho hay Mỹ có nhiều đề xuất nhằm tăng cường an ninh của Việt Nam trong thời gian ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.

Về kinh tế, ông Osius cho biết kim ngạch thương mại hàng năm giữa Mỹ và Việt Nam là khoảng 35 tỷ USD.  Đây là mức gia tăng cao gấp hơn 7 lần trong 20 năm qua. Và con số này sắp tiếp tục tăng thêm nữa khi  Hiệp định Đối tác Xuyên Thái bình dương (TPP) được ký kết.

Trong bài phát biểu, Đại sứ Mỹ đã nói tới sự hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực cải cách và hoà nhập kinh tế, hợp tác khoa học và công nghệ, giáo dục, môi trường, sức khỏe. Nhà ngoại giao Mỹ cũng cho biết hai bên sẽ hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực mà hai nước đã đạt được tiến bộ nhưng còn những thách thức, như vấn đề nhân quyền.

Không có gì là không thể

Đại sứ Osius cũng dành một thời gian đáng kể trong bài phát biểu hôm nay để nói về chương tiếp theo trong quan hệ song phương Mỹ-Việt.

Ông Osius đã dẫn lời Đại sứ Pete Peterson, vị Đại sứ Mỹ đầu tiên tại Việt Nam sau khi bình thường hoá quan hệ, nói hồi tháng 1 rằng “Không có điều gì là không thể” để bày tỏ hi vọng về tương lai quan hệ song phương.

“Nếu chúng ta có học được điều gì trong thời gian 20 năm qua thì điều đó là không có điều gì là không thể. Chúng ta hãy lấy đó làm phương châm của chúng ta cho thời gian 20 năm tới và xa hơn nữa”, Đại sứ Osius nói.

Ông Osius mong muốn hai nước sẽ hoàn tất đàm phán để biến Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương trở thành hiện thực. Ông hi vọng Mỹ và Việt Nam phát triển một chương trình không gian nhằm tăng cường năng lực viễn thông, quan trắc những tác động của biến đổi khí hậu, nâng cao năng lực nắm bắt thông tin tình hình trên biển và giúp dự báo thiên tai.

Nhà ngoại giao Mỹ bày tỏ mong muốn rằng Việt Nam và Mỹ sớm mở đường bay thẳng giữa hai nước và kỳ vọng Mỹ có thể trở thành nhà đầu tư số 1 tại Việt Nam như vị trí xếp hạng đầu tư của Mỹ hiện nay tại các nước ASEAN nói chung.

Đại sứ Osius cũng hi vọng về việc hoàn tất đàm phán cho một Khu Đại sứ quán mới trong năm kỷ niệm 20 năm bình thường hoá quan hệ này, để Mỹ có một toà Đại sứ quán phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của mối quan hệ song phương.

"Còn nhiều điều mà hai nước chúng ta có thể cùng nhau làm để duy trì hoà bình, thịnh vượng và độc lập cho Việt Nam và cho khu vực. Để làm được như vậy, cả hai bên sẽ cần phải có những quyết định táo bạo và hướng tới một tương lai mới, mặc dù chúng ta vẫn nhớ và thành tâm giải quyết lịch sử của mình.  Tuy chúng ta chia sẻ một lịch sử phức tạp, tôi tin rằng chúng ta cũng chia sẻ một tương lai tươi sáng", ông Osius nói.

Với truyền thống “Con Rồng Cháu Tiên”, Việt Nam đã tạo được cho mình một đôi cánh vững chắc để bay lên. Chính phủ và nhân dân Mỹ sẵn sàng tiếp thêm sức mạnh cho Việt Nam bay cao và bay xa hơn nữa”.

An Bình-Hồ Điệp