Đằng sau âm mưu đánh bom máy bay ở Anh
Cuộc hỗ trợ bí mật của Washington
Cho đến giờ phút cuối, chỉ có một số ít nhân vật cao cấp trong Chính phủ Mỹ nắm được chi tiết chiến dịch ngăn chặn âm mưu khủng bố máy bay Mỹ ở Anh. Ở trụ sở CIA và FBI, số người tham gia chiến dịch hỗ trợ các đồng nghiệp ở Anh cũng rất chọn lọc.
Nguồn tin của nhật báo The Washington Post cho biết người Mỹ đầu tiên tỏ ra đặc biệt quan tâm đến chuyện bọn khủng bố có thể tái thực hiện những vụ cướp máy bay để khủng bố kiểu 11/9/2001 là bộ trưởng an ninh nội địa Michael Chertoff. Năm nay là năm thứ năm người Mỹ kỷ niệm sự kiện lịch sử 11/9, Chertoff lo xa là phải, nhưng thực tế không phải vậy.
Người theo dõi và bị theo dõi đều mù mờ
Những người thân cận ông Chertoff nhớ lại: Vào tuần lễ cuối cùng của tháng bảy vừa qua, người ta thấy sếp bận rộn một cách bất thường. Suốt ngày ông ấy gọi riêng các trợ lý vào phòng hỏi tiến độ thực hiện những kế hoạch đã được triển khai nhiều tháng qua, thậm chí nhiều năm qua tập trung vào vấn đề an ninh hàng không, mức độ báo động và những chi tiết liên quan.
Trong khi nghe báo cáo, ông hay ngắt lời và buông ra những câu hỏi mang tính thách đố: Nếu có báo động màu cam, kế hoạch đối phó mặc nhiên là gì? Phải cấm hành khách mang lên máy bay những gì nếu xét thấy cần thiết?
Những người được sếp gọi riêng vào phòng để hỏi những câu hỏi như trên - kể cả những người thân cận nhất - không biết chuyện gì đang xảy ra với sếp. Mãi đến sau này, khi họ hiểu ra thì ở Anh và Pakistan người ta đã bắt giữ 41 kẻ tình nghi dính líu đến âm mưu khủng khiếp là cho nổ tung chừng một chục chiếc máy bay thương mại Mỹ chở khách đi từ Anh sang Mỹ trong những ngày nghỉ cuối tuần vừa qua.
Ở trụ sở cảnh sát liên bang Mỹ (FBI), tình hình cũng diễn ra tương tự. Cuối tháng bảy, 200 nhân viên và một số không rõ phân tích viên được lệnh thực hiện hàng chục vụ theo dõi nhiều đối tượng 24/24 mà không hề biết đó là những đối tượng nằm trong danh sách của cục 6 tình báo quân đội (MI6) và cảnh sát Anh cung cấp. Đó là những đối tượng từng nhận được cuộc gọi điện thoại hoặc e-mail của những kẻ tình nghi là khủng bố ở Anh hoặc đơn giản của thân nhân hay bạn bè của những kẻ tình nghi này.
Không ít trường hợp có đến vài chục nhân viên FBI theo dõi một đối tượng duy nhất mà không biết tại sao đối tượng bị theo dõi. Giám đốc FBI, Robert S. Mueller III, về phần mình, tạm gác những công việc khác để dành hết thời gian và sức lực cho cuộc điều tra phát hiện những mối quan hệ giữa các nhóm khủng bố nằm vùng ở Mỹ và ở Anh.
Từ bất ngờ đến bất ngờ
Tại Cơ quan An ninh giao thông (TSA) chịu trách nhiệm về an ninh sân bay, Kip Hawley, thủ trưởng TSA, cho bết cơ quan ông chỉ nhận được chỉ thị áp dụng những biện pháp an ninh mới vài giờ trước khi tin tức phá vỡ âm mưu khủng bố mới ở Anh được công bố. Thế là thay vì có được 4 tuần lễ để triển khai những biện pháp mới thì các sân bay chỉ có 4 giờ để thi hành mệnh lệnh cấp trên kể từ nửa đêm 9/8. Hawley than thở: “Chúng tôi hoàn toàn bị bất ngờ”.
Điều rất lạ là cho đến hôm qua, 14/8, tức 4 ngày sau khi Chính phủ Anh và Pakistan tuyên bố bắt được tổng cộng 41 nghi can của vụ án, các quan chức Mỹ vẫn im hơi lặng tiếng, không tiết lộ bất cứ chi tiết nào cho dù là những nét cơ bản. Trong các cuộc họp báo, khi phóng viên thắc mắc thì các quan chức Mỹ nói họ muốn tránh sai lầm từng mắc phải trong vụ khủng bố hệ thống xe điện ngầm và xe buýt ở London năm 2005. Lúc đó, Mỹ đã tiết lộ quá sớm một số tin tức bất lợi khiến cho quan hệ Anh-Mỹ trở nên căng thẳng.
Ngày 4/8, chiến dịch ngăn chặn khủng bố trên không bắt đầu đếm ngược đồng thời ở London và Washington. Lúc này, Chính phủ Anh đã chuẩn y kế hoạch bắt người ở Anh. Tại Mỹ, thủ trưởng các bộ Quốc phòng, An ninh nội địa và Tư pháp bắt đầu phác họa kế hoạch đối phó với khả năng khủng bố tấn công máy bay Mỹ trên bầu trời Đại Tây Dương. Một loạt phương án đã được xem xét, bao gồm cả phương án bắn hạ một hoặc nhiều máy bay bị cướp.
Ngày 5/8, một cuộc họp bất thường được tổ chức tại trang trại riêng của Tổng thống ở Crawford, bang Texas, để báo cáo toàn bộ sự việc với Tổng thống Bush. Thành phần dự họp bao gồm Phó Tổng thống Dick Cheney, thủ trưởng Hội đồng An ninh quốc gia, Hội đồng An ninh nội địa và nhóm an ninh chống khủng bố. Tất cả những trợ lý của 3 cơ quan vừa kể đều không được phép dự họp. Chỉ có Hawley được triệu tập khẩn cấp trên đường đi công tác.
Hội đàm từ xa Bush-Blair
| |
Bush đã liên tục nói chuyện qua điện thoại với Thủ tướng Blair từ ngày 5/8. |
Trong khi những cuộc trao đổi cấp cao nhất giữa hai nước diễn ra dồn dập thì mạng lưới an ninh Mỹ-Anh cũng phát hiện những kẻ tình nghi hối hả tìm trên mạng những thông tin về máy bay Mỹ hoạt động trên tuyến Anh-Mỹ. Chúng cũng tìm mua những thiết bị định vị toàn cầu bằng vệ tinh. Đồng thời, cũng có tin chúng đang gấp rút lên kế hoạch “chạy thử” kịch bản để xác định những mặt ưu khuyết của hệ thống an ninh sân bay Anh-Mỹ. Nhưng điều mà phía Anh lo lắng nhất là đã để mất dấu tên tình nghi là chủ mưu. Hơn nữa, có dấu hiệu rất rõ là không thể xác định ngay lập tức chỗ ở của những kẻ tình nghi.
Những diễn biến trên đã buộc Anh-Mỹ tiến hành những cuộc bắt giữ nghi can sớm hơn hai ngày so với kế hoạch. Quyết định này đã được thống nhất sau những cuộc tham khảo ý kiến giữa các quan chức cao cấp Anh-Mỹ trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến giữa đêm 9/8, giờ Washington.
Chiều 9/8, Frances Fragos Townsend, cố vấn an ninh nội địa của tổng thống, báo cho ông Bush biết Chính phủ Anh đã bắt đầu chiến dịch truy bắt những kẻ tình nghi. Tối hôm đó, Tổng thống Bush chấp thuận kế hoạch nâng mức báo động lên một bậc. Sau đó, ông đi ngủ.
Theo Nguyễn Cao
Người lao động