Dân sinh
Fica
DTiNewsCuộc đời ngắn ngủi và dữ dội của al-Zarqawi (2)
Những người mà tôi có dịp trò chuyện đều biết al-Zarqawi là một tên côn đồ hay bắt nạt người khác, một tên bán rượu lậu và là một kẻ nát rượu. Thậm chí, y còn là một tên ma cô trong thế giới ngầm ở Zarqa.
Những năm tháng ở Afghanistan
15 tuổi y tham gia một vụ cướp nhà người bà con, khiến một người thân của y chết. 17 tuổi, y bị đuổi học. Rồi năm 1989, al-Zarqawi - 23 tuổi - đi Afghanistan. Đó là lần đầu tiên y ra khỏi Jordan và từ đó mọi sự đều thay đổi
Salah al-Hami, một người Jordan gốc Palestine, là em rể của al-Zarqawi và là một trong những người bạn thân thiết của y. Chúng tôi gặp anh ở ngoài vườn nhà anh ở Zarqa. Al-Hami mặc một chiếc áo dài màu xanh, chít khăn Kaffiyeh sọc ca rô đỏ trắng, để một bộ râu rậm kiểu Hồi giáo.
Al-Hami tỏ ra lịch sự nhưng từ chối cuộc phỏng vấn của tôi. Anh than phiền rằng mỗi lần trả lời phỏng vấn là anh bị bắt. Chuyện bắt bớ không làm anh bận tâm nhiều bằng chuyện mấy nhà báo liên tục trích dẫn sai lời nói của anh. Bản thân từng làm báo, anh nói chuyện ấy làm anh ngán đến tận cổ.
Tôi bèn nói với anh rằng tôi chỉ muốn xác minh một vài số liệu và sự kiện lịch sử, rằng tôi không quan tâm đến chuyện al-Zarqawi làm gì ở Iraq mà là ở Afghanistan. Anh ta nhìn tôi với ánh mắt nghi ngờ nhưng cuối cùng cũng chịu nói.
Gả em gái cho bạn
Al-Hami và al-Zarqawi gặp nhau ở Afghanistan trong thời gian al-Zarqawi lưu lại Afghanistan từ 1989 đến 1993. Lúc đó, al-Zarqawi ở Khost, một thị trấn vùng biên giới, nơi mà sau khi Hồng quân Liên Xô và Mỹ rút khỏi Afghanistan, hai phe Mujahideen (chiến binh Thánh chiến) và chính quyền Najibullah thân Liên Xô choảng nhau hằng ngày. Đầu tiên, al-Zarqawi làm phóng viên cho Al-Bobian al Marsous, một tờ tạp chí nhỏ của phe Thánh chiến, còn al-Hami làm thông tín viên cho tạp chí Al-Jihad của phe Mujahideen ở Peshawar. Một ngày nọ, al-Hami giẫm phải mìn, bị cưa cụt một giò.
Chính trong thời kỳ al-Zarqawi đến bệnh viện thăm nhiều lần mà al-Hami kết thân với al-Zarqawi. Tôi không hỏi al-Hami những chuyện liên quan đến cuộc sống riêng tư nhưng một số bạn của al-Zarqawi cho tôi biết có một ngày nọ, al-Hami than vãn với al-Zarqawi rằng chắc không bao giờ lấy được vợ. Al-Hami nói: “Ai muốn lấy tôi, một người chỉ còn một giò?” Al-Zarqawi đáp lại rằng có muốn lấy em gái của y không? Al-Hami đồng ý. Đám cưới được tổ chức tại thành phố Peshawar, Tây Bắc Pakistan, do al-Zarqawi làm chủ hôn vì cha y mất lúc y còn nhỏ. Cuộn băng video quay cảnh đám cưới, trong đó có al-Zarqawi, là tài liệu duy nhất cho thấy al-Zarqawi xuất hiện trước đám đông. Mãi đến tháng 4 vừa qua, lần đầu tiên al-Zarqawi mới công khai một cuộn băng video khác của y.
Al-Hami sau đó trở về Zarqa. Anh chăm sóc gia đình al-Zarqawi như chăm sóc chính gia đình mình. Trong khi đó, ông anh vợ al-Zarqawi, sau khi ở tù, quay trở lại Afghanistan, Iran, Bắc Kurdistan và cuối cùng đến Iraq.
Một cựu nhân viên tình báo Jordan bảo tôi: “Nếu chị muốn hiểu al-Zarqawi thì có 4 thời điểm quan trọng trong cuộc đời của y: chuyến đi đầu tiên đến Afghanistan, những năm ngồi tù (1993 đến 1999) rồi quay trở lại Afghanistan và Iraq”. Sau một lúc ngập ngừng, anh ta nói thêm: Và, dĩ nhiên, kể cả giai đoạn người Mỹ “sáng tạo” ra al-Zarqawi”.
Kết bạn với tỉ phú USD
Một quan chức chống khủng bố Jordan nói với tôi: “Lần thứ hai al-Zarqawi trở lại Afghanistan quan trọng hơn nhiều so với lần đầu. Giai đoạn đầu có ý nghĩa với al-Zarqawi bởi lúc đó y còn trẻ, dễ bị xúc động. Đó là lần đầu tiên al-Zarqawi ra nước ngoài, tiếp xúc với những tín đồ Hồi giáo mà phần lớn do CIA (Trung ương Tình báo Mỹ) đưa vào Afghanistan.
| ||
Mohamed Atef (rìa trái), con trai của bin Laden và bin Laden |
Abu Muntassir Bilah Muhammad là một chiến binh Thánh chiến từng chinh chiến ở Afghanistan và sau này trở thành một trong những người sáng lập nhóm chiến binh Hồi giáo đầu tiên của al-Zarqawi. Anh này kể lại: “Al-Zarqawi đến Afghanistan như một người vô danh, không có sự nghiệp. Anh ta chiến đấu và trở về Jordan đầy những tham vọng và mơ ước, đem về đây ý thức hệ Thánh chiến. Tham vọng đầu tiên của al-Zarqawi là cải cách nước Jordan, biến đất nước này thành một quốc gia Hồi giáo”.
Nhìn tới tương lai, al-Zarqawi cũng muốn dùng những năm tháng tham gia Thánh chiến để bắt đầu một tiến trình nuôi dưỡng tình hữu nghị, tiến tới thành lập một mạng lưới quốc tế ủng hộ các hoạt động của y. Bilah Muhammad cho biết thêm: “Đặc biệt khi al-Zarqawi ở thành phố Khost, y kết bạn với các chiến binh người Ảrập Saudi và những người khác ở vùng Vịnh, trong đó có một số người là triệu phú, thậm chí có một cặp vợ chồng là tỉ phú USD”.
Gặp thầy tinh thần
Khi ở Afghanistan, al-Zarqawi còn được giới thiệu làm quen với Sheikh Abu Muhammad al-Maqdisi (người này có tên thật là Isam Muhammad Tahir al-Barqawi), một chức sắc của phong trào Salafiya rất được kính nể. Phong trào này phát sinh từ Ai Cập vào cuối thế kỷ 19. Nó được xem là phong trào cách tân Hồi giáo, phái Sunni. Mục tiêu của phong trào là đánh thức thế giới Hồi giáo trước những thách thức của khoa học phương Tây và những trào lưu chính trị. Từ thập niên 1920, nó biến thành một trường phái của những người chuyên chế vô cùng nghiêm khắc về mặt đạo giáo và có xu hướng chống phương Tây. Ngày nay, những tín đồ Salafiya cực đoan còn đặc biệt thù ghét những tín đồ Hồi giáo phái Shiite là những người ly khai với phái Sunni từ năm 632 trước Công nguyên do bất đồng chính kiến về việc kế thừa nhà tiên tri Mohamad. Phái Shiite chiếm đa số tín đồ ở Iran và Iraq hiện nay. Al-Maqdisi là tác giả quyển Tín điều của Abraham xuất bản năm 1980. Đây là quyển sách gối đầu giường của phong trào Salafiya trên khắp thế giới. Al-Maqdisi sau này trở thành người thầy tinh thần của al-Zarqawi, có ảnh hưởng lớn nhất.
(Còn tiếp)
Theo Ng.Cao
Người lao động
