Chính quyền Mỹ lại đối mặt nguy cơ đóng cửa

Sau dịp nghỉ lễ kéo dài, hôm qua Quốc hội khóa 113 của Mỹ đã nhóm họp trở lại với nhiều tranh cãi và mâu thuẫn giữa đảng Dân chủ và Nhà Trắng với đảng Cộng hòa, lực lượng sẽ nắm quyền chi phối lưỡng viện Quốc hội khóa mới 114.

Tranh cãi đầu tiên đã bùng nổ khi các nhà lập pháp của đảng Dân chủ, tranh thủ khi còn nắm quyền kiểm soát Thượng viện khóa 113, muốn thông qua kế hoạch chi tiêu ngân sách liên bang cả gói cho tài khóa 2015, trong khi một số nghị sỹ của đảng Cộng hòa lại kiên quyết trì hoãn.

Hành động cản trở này của phe Cộng hòa có thể đẩy chính quyền của Tổng thống Obama vào nguy cơ một lần nữa sẽ phải đóng cửa một bộ phận công sở liên bang như đã từng xảy ra cách đây gần hai năm khi chính phủ liên bang phải ngừng hoạt động một phần trong 16 ngày liên tiếp.

Trên thực tế, tài khóa 2015 ở Mỹ đã bắt đầu từ ngày 1/10/2014 và đang sử dụng ngân sách từ gói chi tiêu tạm thời được thông qua cách đây 3 tháng. Theo kế hoạch, gói chi tiêu này sẽ hết hạn vào ngày 11/12.

Đến thời gian đó, nếu Quốc hội không thông qua ngân sách liên bang cả gói hoặc ngân sách bổ sung thì một số cơ quan công sở sẽ phải ngừng hoạt động vì hết tiền.

Hiện Ủy ban chuẩn chi ngân sách của Thượng viện và Hạ viện vẫn đang tranh cãi về gói ngân sách liên bang 1.000 tỷ USD cho tài khóa 2015.

Ngoài vấn đề ngân sách, Quốc hội 113 của Mỹ cũng mâu thuẫn gay gắt trong việc phê chuẩn bổ nhiệm nhân sự của Nhà Trắng; kéo dài Đạo luật miễn thuế cho các cá nhân và doanh nghiệp sắp hết hạn và đặc biệt là sắc lệnh nhập cư mới, được Tổng thống Obama phê chuẩn qua mặt Quốc hội để cho phép hàng triệu người nhập cư ở lại Mỹ.

Đây là kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa 113 vốn bị chia rẽ giữa Hạ viện do phe Cộng hòa kiểm soát và Thượng viện do phe Dân chủ lãnh đạo. Vì thế, trong hai tuần họp còn lại, diễn đàn Quốc hội khóa 113 sẽ còn nổ ra nhiều cuộc khẩu chiến đảng phái gay gắt trong hầu hết các vấn đề đối nội và đối ngoại, từ chính sách nhập cư mới; bảo hiểm y tế; cuộc chiến chống IS ở Iraq và Syria; tài trợ chống dịch Ebola ở Tây Phi…

Giới phân tích cho rằng các cuộc tranh cãi này sẽ rơi vào bế tắc nếu các nhà lập pháp hai đảng không có những nhân nhượng và thỏa hiệp lẫn nhau.

Trong tuyên bố đưa ra sau phiên họp kín ngày hôm qua, một số nghị sĩ đảng Cộng hòa cũng cho biết họ sẽ phong tỏa mọi quyết sách của Quốc hội hiện nay để chờ tới khi Quốc hội khóa mới đi vào hoạt động, dự kiến từ ngày 3/1/2015.

 Tuy nhiên, có một vấn đề nhiều khả năng sẽ được thông qua tại phiên họp đang diễn ra là kế hoạch ngân sách quốc phòng trị giá 495,6 tỷ USD cho tài khóa 2015.