Chân dung “cánh tay phải” an ninh mới của Tổng thống Trump

Ngày 18/9, ông Trump thông báo rộng rãi rằng ông O’Brien đã được chọn làm cố vấn an ninh quốc gia mới, thay thế cho quan chức có quan điểm “diều hâu” John Bolton.

Ông Bolton bị sa thải hồi tuần trước vì những sự bất động sâu sắc về quan điểm với ông Trump trong một số vấn đề. Một số nguồn tin nói rằng ông Bolton được cho là muốn thuyết phục ông Trump tham gia các cuộc chiến với Iran, Triều Tiên, Venezuela hay Syia.

Theo RT, ông O’Brien không thể hiện rõ quan điểm quyết liệt với chiến tranh như ông Bolton. Tuy nhiên, trong cuốn sách xuất bản hồi năm 2016 mang tên “While America Slept: Restoring American Leadership to a World in Crisis” (Khi nước Mỹ say giấc: Phục hồi lại sự lãnh đạo của Mỹ với thế giới trong khủng hoảng”), ông O’Brien thể hiện mong muốn về vai trò lãnh đạo vững chắc hơn của Mỹ trên toàn cầu.

Nước Mỹ là trên hết

Ông O’Brien không phải là một quan chức thuộc “phe bồ câu” có quan điểm mềm mỏng. Trong cuốn sách, ông đã chỉ trích chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama về việc cắt giảm quân sự và thể hiện quan điểm chưa đủ mạnh mẽ trên toàn cầu. Ông đã kêu gọi Mỹ tăng chi tiêu quân sự và phát triển một nền hải quân thể hiện sức mạnh dẫn đầu, cũng như Washington nên lãnh đạo một liên minh đồng minh toàn cầu.

Về quan điểm này, ông O’Brien dường như không “có cùng tần số” với ông Trump khi Tổng thống Mỹ là người theo đuổi quan điểm “Nước Mỹ là trên hết” và không quá ủng hộ mô hình liên minh.

Ông chủ Nhà Trắng từng hoài nghi về giá trị của NATO, kêu gọi các đồng minh khối gia tăng chi tiêu quốc phòng nhằm san sẻ gánh nặng cho Mỹ. Ông cũng vận động các đối tác trả tiền để nhận được sự bảo vệ của Mỹ.

Vấn đề Trung Quốc

Ông O’Brien được coi có quan điểm thận trọng với sự phát triển của Trung Quốc khi ông từng cảnh báo về sự mở rộng về mặt hàng hải của Bắc Kinh thậm chí là bành trướng ở một số khu vực. Ông cũng cho rằng để đối phó với Trung Quốc, Mỹ cần một nền hải quân mạnh hơn nữa.

Quan điểm có phần cứng rắn và thận trọng với Trung Quốc của ông O’Brien được cho là phù hợp với ông Trump. Chính quyền đương nhiệm được cho là hiện có những động thái thể hiện sự cứng rắn hơn với Trung Quốc so với chính quyền tiền nhiệm của ông Obama.

Iran

Ông O’Brien được thông báo nhậm chức cố vấn an ninh quốc gia chỉ nửa giờ sau khi ông Trump công bố lệnh trừng phạt áp lên Iran nhằm đáp trả cáo buộc Iran đứng sau vụ tấn công vào 2 nhà máy dầu khí Ả rập Xê út hôm 14/9.

Trước đây, ông Bolton ủng hộ mạnh mẽ động thái quân sự chống Iran, trong khi ông Trump có quan điểm kiềm chế hơn. Ông O’Brien cũng là người có quan điểm cứng rắn với Iran nhưng ở một chừng mực nào đó khi từng công khai không ủng hộ biện pháp quân sự. Ông cũng từng chỉ trích mạnh mẽ thỏa thuận hạt nhân 2015 mà chính quyền Obama ký với Tehran, một điểm tương đồng với ông Trump.

Triều Tiên

Trong cuốn sách viết năm 2016, ông O’Brien đã thể hiện quan điểm có phần cứng rắn với Triều Tiên. Ông khuyến nghị Mỹ nên “thông báo với Bình Nhưỡng rằng họ nằm trong tầm tấn công của hỏa lực hải quân Mỹ”.

Ông chưa nhắc tới vấn đề phi hạt nhân hóa Triều Tiên, tuy nhiên khi nói về Iran, ông đã nhắc về việc Nam Phi và Libya từ bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân. Ông cho rằng đây là mục tiêu duy nhất Mỹ nên theo đuổi khi đàm phán với đối thủ.

Năm ngoái, ông Bolton từng suýt khiến đàm phán với Triều Tiên đổ bể vì nói rằng Bình Nhưỡng nên theo “mô hình Libya”. Ông O’Brien được cho sẽ phải cẩn trọng hơn với lời nói để không làm ảnh hưởng tới tiến trình đàm phán mà ông Trump đã đạt được hơn 1 năm qua.

Giới quan sát nhận định rằng ông O’Brien được coi là “lựa chọn an toàn hơn” so với ông Bolton.

Đức Hoàng

Tổng hợp