Các nước phản ứng khi Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong

Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc hôm nay 30/6 chính thức thông qua luật an ninh Hong Kong. Chi tiết luật dự kiến sẽ được công bố vào chiều nay và có hiệu lực bắt đầu từ ngày 1/7. Luật được cho là sẽ áp dụng khung hình phạt tối đa là tù chung thân, thay vì 10 năm như thông tin trước đó đối với các hoạt động bị coi là đe dọa đến an ninh quốc gia tại đặc khu Hong Kong.

Ngay trước khi Trung Quốc thông qua dự luật gây tranh cãi này, Mỹ đã rút quy chế đặc biệt dành cho Hong Kong. Theo đó, Mỹ sẽ ngừng xuất khẩu thiết bị quốc phòng và các sản phẩm công nghệ cao cho Hong Kong.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 29/6 cho biết: "Quyết định của Trung Quốc nhằm tước quyền tự do của Hong Kong buộc chính quyền Tổng thống Trump phải đánh giá lại các chính sách đối với đặc khu này”. Ông Pompeo nói thêm: "Khi Bắc Kinh theo đuổi việc thông qua luật an ninh quốc gia, Mỹ sẽ ngừng xuất khẩu thiết bị quốc phòng và sẽ có các bước đi nhằm áp đặt lệnh hạn chế tương tự đối với xuất khẩu các công nghệ quốc phòng cho Hong Kong như chính sách áp dụng với Trung Quốc. Mỹ buộc phải hành động để bảo vệ an ninh quốc gia".

Đây có thể coi là hành động đầu tiên của Mỹ nhằm rút quy chế thương mại đặc biệt dành cho Hong Kong sau khi Washington cho rằng Hong Kong đã mất sự tự chủ với Trung Quốc đại lục.

Về phía Anh, giới chức nước này nói rằng, với việc thông qua luật an ninh Hong Kong, Trung Quốc vi phạm các nghĩa vụ quốc tế và thỏa thuận trao trả Hong Kong giữa hai nước. Liên minh châu Âu (EU) từng cảnh báo có thể kiện Trung Quốc ra Tòa án Công lý Quốc tế.

Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cũng chỉ trích việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong là "đáng tiếc" và làm suy yếu cơ chế "một quốc gia, hai chế độ" của Hong Kong.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với các nước liên quan để thảo luận về vấn đề này một cách thỏa đáng", ông Suga nói. Quan chức này cho biết thêm, Nhật Bản sẽ tiếp tục liên hệ chặt chẽ với Mỹ và Trung Quốc bởi một mối quan hệ ổn định giữa 2 cường quốc có ý nghĩa quan trọng đối với an ninh khu vực và thế giới.

Tại một cuộc họp báo hôm nay, lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam thừa nhận dư luận đồn đoán nhiều về luật an ninh mới, song bà sẽ chưa đưa ra bình luận cho đến khi chi tiết luật được công bố. Các nghị sĩ đối lập Hong Kong đã gửi một thư đề nghị cho bà Lam và đề nghị một phiên họp khẩn cấp "ngay lập tức".

Trong khi đó, ngay sau khi quốc hội Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong, chính quyền Đài Loan cảnh báo người dân về những rủi ro có thể gặp phải khi đến Hong Kong. Đài Loan cũng tuyên bố chính quyền hòn đảo này sẽ tiếp tục giúp đỡ người dân Hong Kong.

Luật an ninh Hong Kong gây khá nhiều tranh cãi. Giới chức đại lục nói rằng luật này nhằm ngăn chặn các hoạt động ly khai, lật đổ, khủng bố hay cấu kết với các thế lực nước ngoài hay các hành động bị coi là đe dọa đến an ninh quốc gia. Truyền thông Trung Quốc, trong đó có Thời báo Hoàn Cầu, ca ngợi luật an ninh quốc gia này là "một khởi đầu mới" cho Hong Kong. Trong khi đó, một số nước cho rằng luật sẽ suy yếu cơ chế tự trị của Hong Kong. 

Minh Phương

Theo Reuters