Những khuất tất sau vụ kiện phần mềm thứ hai tại Việt Nam

Ngày 17/1, Toà án kinh tế HN thụ lý hồ sơ do công ty Hà Nội Software kiện công ty Thương Mại Số về việc công ty này đã chỉnh sửa và kinh doanh trái phép phần mềm WEB++ của mình.

Theo hồ sơ của Hà Nội Software, công ty này phát hiện phần mềm I-Web do công ty Thương Mại Số đang tiến hành kinh doanh có nhiều điểm tương đồng với sản phẩm WEB++ của mình từ tháng 9/2006 và cho rằng sản phẩm của mình đã bị sao chép lậu và chỉnh sửa bởi một nhân viên cũ tên Hoàng Tùng. Người này nguyên là nhân viên triển khai làm việc tại Hà Nội Software từ tháng 1/2005 đến tháng 2/2006, sau đó đã sang Thương Mại Số để viết phần mềm I-Web.

Trước đó, ngày 23/10/06, đại diện hai bên đã có buổi làm việc để giải quyết vấn đề này. Công ty Thương Mại Số đã thừa nhận “sử dụng trái phép chương trình WEB++, từ đó phát triển thành I-WEB để bán ra thị trường”. Ngày 24/10/06, ông Bùi Thế Đức, Giám đốc công ty Thương Mại Số đã có văn bản xin lỗi chính thức, đồng thời cam kết không tiếp tục sử dụng phần mềm I-Web có dựa trên kiến trúc của WEB++, loại bỏ những đoạn mã tranh chấp trong vòng 3 tháng đồng thời bồi thường cho Hà Nội Software 43 triệu đồng. Nhân vật Hoàng Tùng cũng gửi thư xin lỗi và cam kết sẽ sửa chữa những đoạn mã vi phạm.

Công ty Thương Mại Số đã đồng ý hầu hết các điều kiện do Hà Nội Software đưa ra, sau đó chuyển ngay một phần tiền bồi thường sang Hà Nội Software. Tuy nhiên, một tháng sau đó công việc không có tiến triển gì thêm. Tới ngày 25/12/2006, Hà Nội Software tiến hành khởi kiện theo đúng trình tự tố tụng.

Trích thư xin lỗi của Thương Mại Số gửi Hà Nội Software

trước khi công ty này trở thành bị đơn.

Căn nguyên của việc Thương Mại Số chần chừ không thanh toán nốt tiền bồi thường cho Hà Nội Software (mặc dù đã có thư xin lỗi và đã chuyển một phần tiền sang), dẫn đến hai bên phải “kéo nhau” ra toà giải quyết là vì Thương Mại Số cho rằng WEB++ cũng là một sản phẩm đạo từ phần mềm mang tên QWeb Suite của MultiTech, một công ty phần mềm khác.

Tuy nhiên theo ông Minh, những nghi ngờ là không có căn cứ: “Chúng tôi bắt đầu xây dựng WEB++ từ tháng 6/2003, đến tháng 9 thì đưa vào kinh doanh cho đến nay”. Ông này cũng khẳng định, sẽ “sẵn sàng nhờ đến giám định kỹ thuật” để xác thực các tài liệu, văn bản liên quan.

Đúng sai ra sao còn phải chờ phán quyết cuối cùng của toà án. Nhưng những rắc rối trong vụ kiện này cho thấy các doanh nghiệp CNTT còn rất nhiều tồn tại, đặc biệt là sự lỏng lẻo trong việc bảo vệ mã nguồn, nhân viên IT có thể thoải mái sao chép sử dụng. Đây cũng là bài học quản lý xương máu cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực phần mềm- một lĩnh vực còn rất non trẻ ở Việt Nam.

Đây là cuộc tranh chấp phần mềm thứ hai tại Việt Nam. Trước đó, tháng 9/2004, công ty Định Gia (DigiNet) khởi kiện PC Informatics đã sao chép mã phần mềm kế toán Lemon3 của họ. Vụ kiện kéo dài 1 năm và kết thúc với phần thắng của bên nguyên. Cần nói thêm rằng giám đốc PC Informatics nguyên là nhân viên tư vấn triển khai của DigiNet.

Bảo Trung