Lo ngại bị tấn công khi dùng thiết bị Internet vệ tinh của Elon Musk

Ngày 26/2, ông Mykhailo Fedorov, Phó Thủ tướng Ukraine đã lên Twitter để kêu gọi Elon Musk triển khai dịch vụ Internet vệ tinh tại Ukraine, do những lo ngại về tình trạng gián đoạn Internet có thể xảy ra khi căng thẳng Nga - Ukraine ngày càng leo thang.

Đáp lại, vị tỷ phú lập tức tuyên bố kích hoạt dịch vụ này tại Ukraine, đồng thời cam kết sẽ cung cấp thêm nhiều thiết bị thu tín hiệu đến đây. Đúng như cam kết của Musk, ngày 1/3, một xe tải chứa đầy các thiết bị thu tín hiệu Internet của Starlink đã được gửi đến quốc gia này.

Tuy nhiên, theo nhận định của nhiều chuyên gia an ninh mạng, việc sử dụng các dịch vụ vệ tinh có thể gây nguy hiểm, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước như hiện nay. Trong quá khứ, nhiều quốc gia đã sử dụng tín hiệu vệ tinh để xác định vị trí địa lý và nhắm mục tiêu vào kẻ địch.

"Nếu kẻ địch sử dụng một chiếc máy bay chuyên dụng ở trên cao, họ có thể phát hiện ra tín hiệu vệ tinh. Starlink hiện đã có thể hoạt động tại Ukraine. Tuy nhiên, bất cứ ai sử dụng thiết bị này đều có khả năng trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công. Nó có thể hữu ích, nhưng vì lý do an toàn, bạn sẽ không muốn đặt bất cứ thiết bị thu phát tín hiệu nào tại nơi trú ẩn", Nicholas Weaver, một nhà nghiên cứu bảo mật tại Đại học California ở Berkeley, cho biết.

Không lâu sau khi thông tin trên được chia sẻ, Elon Musk cũng đã lên tiếng để cảnh báo về điều này.

"Cảnh báo quan trọng: Starlink là hệ thống liên lạc không phải của Nga duy nhất vẫn hoạt động ở một số vùng tại Ukraine, vì vậy khả năng bị nhắm mục tiêu là rất cao. Hãy sử dụng một cách thận trọng", Musk viết trên Twitter.

Vị tỷ phú cũng khuyên người dùng tại Ukraine "chỉ bật Starlink khi cần thiết, đặt thiết bị ăng ten càng xa càng tốt và có thể ngụy trang thiết bị để tránh bị phát hiện bằng mắt".

Hiện tại, vẫn chưa rõ SpaceX đã gửi bao nhiêu thiết bị đầu cuối Starlink đến Ukraine, cũng như không rõ chính phủ Ukraine có kế hoạch sử dụng hoặc phân phối chúng như thế nào.

Theo Alp Toker, người đứng đầu công ty giám sát Internet NetBlocks, phần lớn người dân tại Ukraine vẫn có thể truy cập vào Internet bình thường, bất chấp các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng truyền thống của Nga. Tuy vậy, một số khu vực nhất định đã xảy ra tình trạng gián đoạn.

"Tình trạng gián đoạn nghiêm trọng nhất xuất hiện ở các khu vực phía đông, như Melitopol, Mariupol, Kharkiv, một số vùng của Luhansk và Donetsk", Toker cho biết.

Toker cũng nói thêm rằng các thiết bị của Starlink sẽ không thể giúp Ukraine khôi phục toàn bộ kết nối trong trường hợp tình trạng mất điện xảy ra trên quy mô quốc gia. Tuy vậy, dịch vụ này sẽ cung cấp các điểm phát sóng cho một số nhiệm vụ quan trọng, chẳng hạn như hỗ trợ các nhà báo, các cơ quan chức năng…

Dù vậy, Toker cũng thừa nhận rằng việc sử dụng dịch vụ này có thể gây nguy hiểm.

"Luôn có những rủi ro liên quan đến các công nghệ mới. Ngoài ra, việc sử dụng công cụ này còn có nguy cơ khiến bạn trở thành mục tiêu truy tìm thông qua tần số vô tuyến. Do đó, cần hết sức cân nhắc khi sử dụng trong từng trường hợp cụ thể", Toker nói.

Josh Lospinoso, Giám đốc điều hành của Shift5, một công ty bảo mật máy tính có trụ sở tại Mỹ, cho biết trong một email: "Việc triển khai thiết bị đầu cuối Starlink của SpaceX tại Ukraine có thể gây ra mối lo ngại nghiêm trọng cho các quan chức ở quốc gia này. Nga có thể sử dụng thông tin định vị cho bất cứ điều gì, từ thu thập và theo dõi thông tin tình báo cho đến các cuộc không kích".